Skrzynie DSG DQ250 i DQ200 – budowa, diagnostyka i serwis

DQ250 i DQ200 – jak diagnozować i serwisować skrzynie Adobe Stock_HARRY

Najpopularniejsze skrzynie dwusprzęgłowe typu DQ 250 i DQ 200, które są stosowane w pojazdach koncernu Volkswagen, mimo wspólnej zasady działania (opartej na przenoszeniu momentu obrotowego w sposób ciągły) różnią się budową. Różnice te znacząco wpływają na obsługę serwisową i na diagnostykę tych skrzyń.

  • Główna różnica w budowie skrzyni DQ 200 w porównaniu z DQ 250 polega na modułowej konstrukcji, która uwzględnia podział przekładni na 3 odrębne obszary.
  • Diagnozowanie uszkodzeń skrzyń dwusprzęgłowych typu DQ 200 lub DQ 250 najlepiej rozpocząć od jazdy testowej i wywiadu z klientem. 
  • Eksploatacja pojazdu przy większym obciążeniu, m.in. jeździe o sportowym charakterze lub z przyczepą, będzie wymagała krótszych okresów wymian.

Maksymalny moment napędowy, który jest w stanie przenieść skrzynia DQ 250, wynosi 350 Nm. Znajduje ona zastosowanie w pojazdach marek Volkswagen, Seat, Skoda z silnikami: 1.8 TSI, 2.0 TSI, 2.0 TFSI, 3.2 V6 FSI, 1.9 TDI, 2.0 TDI, a także Audi w modelach: A1, A3,Q3,S3 z silnikami: 1.8 TSI, 2.0 TSI, 2.0 TFSI, 3.2 V6 FSI, 1.9 TDI i 2.0 TDI.

Charakterystyka dwusprzęgłowej skrzyni biegów typu DQ 250

Skrzynię tę wyposażono w podwójne wielotarczowe sprzęgło mokre i elektrohydrauliczny moduł mechatroniczny (ilustracja 1), który steruje pracą przekładni na podstawie sygnałów przesyłanych z czujników przekładni.

Elektrohydrauliczny moduł skrzyni DQ 250
Ilustracja 1. Elektrohydrauliczny moduł skrzyni DQ 250, źródło: Mariusz Leśniewski

Moment obrotowy generowany przez silnik jest przenoszony poprzez dwumasowe koło zamachowe do piasty wejściowej sprzęgła podwójnego. Zależnie od wybranego przełożenia moment jest przekazywany przez dane sprzęgło na wałek wejściowy nr 1 lub nr 2. Wałek wejściowy nr 1 obsługuje biegi nr 1, 3, 5 i bieg wsteczny. Natomiast wałek wejściowy nr 2 jest drążony i ma przyporządkowane biegi nr 2, 4 i 6. W związku ze specyficzną konstrukcją wielotarczowego sprzęgła mokrego skrzynia ma hydrauliczny układ zasilania i chłodzenia sprzęgieł.

Charakterystyka dwusprzęgłowej skrzyni biegów typu DQ 200

Maksymalny moment napędowy, który jest w stanie przenieść skrzynia DQ 200, wynosi 250 Nm. Występuje ona w pojazdach marek: Volkswagen, Seat, Skoda z silnikami: 1.0 TSI, 1.2 TSI, 1.4 TSI, 1.6 FSI, 1.8 TSI, 1.6 TDI jak i Audi w modach: A1, A3 z silnikami: 1.0 TSI, 1.2 TSI, 1.4 TSI, 1.6 FSI, 1.8 TSI, 1.6 TDI. Z konstrukcyjnego punktu widzenia budowa skrzyni DQ 200 i DQ 250 opiera się na współpracy dwóch niezależnych przekładni z zespołem podwójnego sprzęgła. Sprzęgło o większej średnicy pośredniczy w przenoszeniu siły napędowej na wałek wejściowy nr 1, obsługujący biegi: 1, 3, 5 i 7. Sprzęgło o mniejszej średnicy wraz z wałkiem wejściowym nr 2 realizuje przełożenia: 2, 4, i 6.

Główna różnica w budowie skrzyni DQ 200 w porównaniu z DQ 250 polega na modułowej konstrukcji, która uwzględnia podział przekładni na 3 odrębne obszary zawierające: zespół sprzęgła suchego, moduł mechatroniczny oraz przekładnie zębatą. Dzięki temu typu podziałowi inżynierom udało się zredukować masę skrzyni do wartości wynoszącej ok. 75 kg (masa skrzyni DQ 250 to 95 kg). Skrzynia DQ 200 nie ma chłodnicy oleju, ale zastosowano w niej pompę oleju napędzaną silnikiem elektrycznym, która współpracuje z akumulatorem ciśnienia.

Zespół sprzęgła suchego skrzyni DQ 200, żrdóło: Mariusz Leśniewski
Ilustracja 2. Zespół sprzęgła suchego skrzyni DQ 200, żrdóło: Mariusz Leśniewski

Za sterownie zespołem sprzęgła suchego (ilustracja 2) odpowiadają dźwignie wyciskowe. Porównując czas eksploatacji zestawu sprzęgieł w skrzyniach DQ 200 i DQ 250, należy zauważyć, że znacznie szybszemu zużyciu ulega zestaw suchy, który jest montowany w przekładni DQ 200.

Diagnozowanie skrzyń dwusprzęgłowych typu DQ 200 LUB DQ 250

Diagnozowanie uszkodzeń skrzyń dwusprzęgłowych typu DQ 200 lub DQ 250 najlepiej rozpocząć od jazdy testowej i wywiadu z klientem. Warsztat powinien uzyskać odpowiedzi na pytania związane z uszkodzenie skrzyni, a w szczególności:

  • Jakie objawy powoduje usterka (hałas, obniżony komfort przełączania biegów, poślizg sprzęgieł itp.)?
  • Na jakim przebiegu wystąpiły pierwsze objawy nieprawidłowości?
  • Czy skrzynia była już naprawiana? (Jeżeli tak, należy zapoznać się z dokumentacją poprzedniej naprawy).
  • Jak często przeprowadzano serwis olejowy skrzyni biegów? (Jaka jest specyfikacja oleju, jaki jest producent filtra oleju?).
  • Jakie materiały eksploatacyjne zastosowano?
  • Jak intensywnie skrzynia jest eksploatowana?

Kolejnym krokiem powinny być oględziny w warsztacie, gdzie ocenie wizualnej należy poddać skrzynię biegów, aby sprawdzić, czy przekładnia nie ma śladów wycieku oleju. Nawet nieznaczne ubytki oleju mogą przyczynić się do zakłóceń w funkcjonowaniu skrzyni. Wszelkie usterki w systemie sterowania przekładnią dwusprzęgłową zapisywane są w pamięci diagnostycznej sterownika skrzyni biegów. Aby mieć szerszy pogląd na potencjalne uszkodzenia, należy dodatkowo odczytać w pamięci sterowników: silnika, systemów bezpieczeństwa ESP/ASR/ABS, Gateway, elektroniki kolumny kierowniczej i komfortu. Informacje dotyczące poszczególnych kodów usterek, mogą mieć niebagatelne znaczenie później, w procesie zawężenia zakresu diagnostyki.

Zaleca się też, aby podczas wymiany zespołu sprzęgła skontrolować stan dwumasowego koła zamachowego. Szczególną uwagę należy zwrócić na stan zużycia łożyska pilotującego wałek skrzyni. Po wymianie modułu sprzęgła należy przeprowadzić procedurę adaptacji sprzęgieł. Wymaga ona ingerencji testera diagnostycznego, a w niektórych przypadkach jazdy adaptacyjnej na odcinku co najmniej 25 km.

Procedura wymiany oleju w dwusprzęgłowej skrzyni  D Q250 z podwójnym sprzęgłem mokrym

Fabrycznie skrzynia DQ250 napełniona jest olejem w ilości 7,2–7,5 l, jednak w trakcie wymiany ze względu na konstrukcję przekładni wypłynie z niej 5–5,2 l oleju. Przy eksploatacji w normalnych warunkach producent zaleca wymianę oleju (o specyfikacji VW G052 182) i filtra cyklicznie co 60 tys. km. Eksploatacja pojazdu przy większym obciążeniu, m.in. jeździe o sportowym charakterze lub z przyczepą, będzie wymagała krótszych okresów wymiany, które wynoszą średnio od 30 tys. km do 40 tys. km przebiegu.

Wymiana oleju w skrzyni DQ250 przebiega w następujący sposób:

  1. Tryb awaryjny skrzyni biegów nie może być aktywny. Nie można uruchamiać silnika, kiedy w skrzyni biegów nie będzie wymaganej ilości oleju.
  2. Silnik w pojeździe musi być wyłączony, a dźwignia trybu jazdy ustawiona w położeniu „P”.
  3. Używając testera diagnostycznego, należy sprawdzić temperaturę oleju w skrzyni dwusprzęgłowej. Jeśli temperatura będzie wyższa niż 50oC, trzeba wstrzymać się z dalszymi pracami, aż do momentu schłodzenia oleju do temperatury ok. 35oC.
  4. Wymontować osłony pod silnikiem i pod skrzynią, odnaleźć śrubę spustową (ilustracja 3). Skrzynie produkowane do 20 września 2004 r mają dwie śruby: jedną spustową i drugą wlewową. Natomiast skrzynie produkowane po tej dacie są wyposażone w jedną śrubę spustową, za którą znajduje się specjalna rurka przelewowa, przeznaczona do ustalania poziomu oleju.
Rozmieszcznie śruby spustowej i otworu wlewu oleju w DSG DQ250
Ilustracja 3. Rozmieszcznie śruby spustowej i otworu wlewu oleju w DSG DQ250, źródło: Mariusz Leśniewski
  1. Wykręcić śrubę spustową, przez którą wyleje się niewielka ilość oleju. Następnie odkręcić rurkę przelewową, co pozwoli na dokładne opróżnienie skrzyni z oleju.
  2. Wymiana filtra oleju wymaga demontażu akumulatora i filtra powietrza. Odkręcając obudowę filtra, trzeba poluzować ją o kilka obrotów i poczekać kilkanaście sekund, aż olej spłynie z filtra do wnętrza skrzyni biegów. (Wskazówka: nowy wkład filtra montować zgodnie z kierunkiem montażu, a następnie dokręcić obudowę filtra oleju momentem wynoszącym 20 Nm). Oczyścić obszar zanieczyszczony rozlanym olejem, aby później – po jeździe próbnej – podczas weryfikowania wycieków ten olej nie wprowadzał w błąd.
  3. Ręcznie wkręcić rurkę przelewową, dokręcając ją później momentem wynoszącym 3 Nm.
  4. Za pomocą przyrządu VAS 6262 wlać powoli wymaganą ilość oleju (ok. 5,5 l), czekając do momentu, aż olej zacznie wylewać się przez rurkę przelewową.
  5. Następnie ręcznie do oporu dokręcić śrubę spustową, pamiętając o montażu nowej uszczelki.
  6. Włączyć silnik i po naciśnięciu pedału hamulca zmieniać kolejno poszczególne tryby jazdy „P-R-N-D-S”, pozostając w każdym z trybów na co najmniej 3–4 sekundy.
  7. Na ekranie testera diagnostycznego obserwować wartość temperatury oleju w skrzyni biegów, która powinna wynosić ok. 35oC. Jeśli temperatura przekracza 45oC, należy zaczekać na ochłodzenia przekładni i obniżenie temperatury do wartości ok. 35oC.
  8. Wykręcić śrubę spustową. Przy prawidłowym poziomie oleju w skrzyni olej powinien wylewać się przez rurkę przelewową małym strumieniem, zanim temperatura oleju będzie zbliżać się do 40oC. Jeśli olej się nie wylewa, oznacza to, że jego poziom jest zbyt niski i trzeba go uzupełnić zgodnie z procedurą przestawioną w pkt 8 i 9. Później wrócić do pkt 10.
  9. Śrubę spustową dokręcić momentem wynoszącym 45 Nm.
  10. Przeprowadzić jazdę próbną, a po jej zakończeniu zweryfikować, czy nie występują wycieki oleju. Szczególną uwagę należy zwrócić na rejon obudowy filtra oleju i śruby spustowej.
  11. Zamontować zestaw osłon pod silnikiem i skrzynią biegów.

Procedura wymiany oleju w dwusprzęgłowej skrzyni D Q00 z podwójnym sprzęgłem suchym

Modułowa budowa skrzyni DQ 200 charakteryzuje się podziałem na 3 odrębne sekcje: modułu mechatronicznego, zespołu sprzęgła podwójnego i przekładni zębatych. Moduł mechatroniczny oraz przekładnia zębata fabrycznie wypełnione są olejami o odmiennych charakterystykach i producent nie zaleca ich okresowej wymiany.

Wymiana oleju jest wymagana w przypadku kompleksowej naprawy skrzyni lub jej uszczelnienia. Ponieważ sprawdzenie wlanego poziomu oleju jest utrudnione, przekładnię zębatą należy napełniać ostrożnie i zgodnie z poniższą procedurą. Skrzynię nowym olejem napełnia się przez odpowietrznik (ilustracja 4), dlatego olej powinno się Ilustracja 4. Rozmieszczenie śruby spustowej i odpowietrznika w skrzyni dwusprzęgłowej typu DQ200. wlewać stopniowo, niewielkimi porcjami.

Rozmieszczenie śruby spustowej i odpowietrznika w DSG DQ 200
Ilustracja 4. Rozmieszczenie śruby spustowej i odpowietrznika w DSG DQ 200, źródło: Mariusz Leśniewski

Procedurę wymiany oleju w przekładni zębatej skrzyni DQ 200 można opisać w 9 krokach:

  1. Silnik pojazdu wyłączony, dźwignia wyporu trybu jazdy w położeniu „P”.
  2. Wymontować osłony pod silnikiem, odszukać śrubę spustową (ilustracja 4).
  3. Wykręcić śrubę spustową, zlać olej z przekładni zębatej.
  4. Zakręcić śrubę spustową momentem wynoszącym 30 Nm.
  5. Wymontować filtr powietrza i akumulator (wraz z podstawą), ponieważ odpowietrznik skrzyni znajduje się poniżej miejsca zamocowania akumulatora.
  6. Olej wlać z użyciem przyrządu VAS 6262/4 lub innego dedykowanego adaptera z przewodem. Przekładnię napełniać powoli przez otwór w odpowietrzniku (ilustracja 4). Producent zaleca wlanie oleju przekładniowego w ilości nie mniejszej niż 1,7 l.
  7. Zamontować zespół filtra powietrza, akumulator i jego podstawę.
  8. Przeprowadzić jazdę próbną, po jej zakończeniu sprawdzić czy nie ma żadnych wycieków oleju.
  9. Zamontować zestaw osłon pod silnikiem.

Źródło: Materiały redakcyjne

O Autorze

Mariusz Leśniewski

Inżynier mechanik, autor materiałów szkoleniowych dla branży motoryzacyjnej, audytor branży motoryzacyjnej

Tagi artykułu

autoExpert 1–2 2025

Chcesz otrzymać nasze czasopismo?

Zamów prenumeratę