Nowoczesne technologie w lakiernictwie

Nowoczesne technologie w lakiernictwie Designed by Freepik

Branża lakiernicza nieustannie się rozwija, odpowiadając na coraz nowsze potrzeby rynkowe, na oczekiwania klientów. Mając na uwadze powiedzenie, że „czas to – wciąż niezbędny do przetrwania – pieniądz”, celem jest jak najszybsze przeprowadzenie procesów nakładania oraz naprawiania lakieru, przy wykorzystaniu utwardzania metodą UV oraz inteligentnych systemów suszenia. Wiele czynności związanych z pracą lakierników zostaje zautomatyzowanych, by uniknąć ryzyka popełnienia błędu. W efekcie czynnik ludzki może być wykorzystany np. do jeszcze lepszej kontroli jakości uzyskanych efektów. 

  • Aktualne trendy dotyczące lakiernictwa samochodowego oscylują od zastosowania cyfrowych technologii oraz rozwiązań, po uważne „trzymanie się za kieszeń” i szukanie jak najbardziej ekonomicznych metod pracy w warsztacie czy w lakierni. 
  • Ekologia w pracy lakiernika – czy lakiernictwo może być eko?... 
  • Nowoczesne technologie w pracy z lakierami: AI wspiera naprawę karoserii, automatyzacja i robotyka przyspieszają czynności naprawcze. 
  • Bezpieczeństwo oraz oszczędność czasu i energii. Poznaj wypowiedzi Expertów z branży, prześledź najnowsze oferty lakiernicze dotyczące lakierów wodnorozcieńczalnych czy kabin szybkoschnących dla pojazdów. 

Zaletą lakierów wodorozcieńczalnych jest niska zawartość szkodliwych substancji (VOC), brak nieprzyjemnego zapachu oraz szybki czas wysychania: 2–4 godz. Tzw. ekologiczne lakiery charakteryzują się też wysoką odpornością na ścieranie i na promieniowanie UV.

Wciąż trwają testy nad zwiększeniem ich stopnia odporności przed wilgocią oraz przed negatywnym wpływem zbyt wysokiej/niskiej temperatury. Produkty te są utwardzane przy udziale wody, a w sektorze lakierniczym promuje się je jako mało inwazyjne dla natury.

Bez wątpienia stanowią więc jeden z popularnych trendów, który warto śledzić w branży motoryzacyjnej. Podobnie sprawa wygląda z innowacyjnymi technologiami odzyskiwania rozpuszczalników bądź z energooszczędnymi systemami suszenia.

Łukasz Kelar, Z-ca Dyr. ds. Rozwoju Portfolio Produktów w firmie NOVOL przybliża, jak zmienia się podejście do ekologii w lakiernictwie:

Przez wiele lat, od momentu wdrożenia w 2007 r. unijnej Dyrektywy ograniczającej emisję LZO, ekologia w lakiernictwie dotyczyła przede wszystkim obniżania emisji rozcieńczalników. Jednak tu powoli doszliśmy do ściany – większość lakierni pracuje na bazach wodorozcieńczalnych, a dostępne na rynku podkłady czy lakiery bezbarwne są już wyraźnie poniżej ustawowych limitów. Technologie i surowce nie pozwalają na dalsze ograniczanie zawartości rozcieńczalników. Dlatego od kilku lat, ekologia w lakierni to przede wszystkim redukcja emisji dwutlenku węgla – oczywiście wspierana gwałtownie rosnącymi cenami energii. Można to osiągnąć różnymi metodami – a najlepiej zastosować wszystkie dostępne na rynku. Pierwsza to inwestycja w nową kabinę lakierniczą, z efektywnym systemem ogrzewania i rekuperacji. Druga – zmiana produktów i technologii lakierniczych stosowanych w warsztacie. Do dyspozycji na rynku są lakiery schnące w kabinie w czasie zaledwie 5 min w 60°C, takie jak Spectral Klar 565-00, czy w 15 min w 40°C – jak Klar 545-00. Jeśli nie potrzebujemy aż tak krótkich czasów utwardzania – możemy całkowicie zrezygnować z wygrzewania lakierów, stosując produkty w technologii Air Dry, schnące co prawda 60 min, ale w temp. 20°C. Tu absolutnym hitem jest NOVOL Mega Clear 8600, mimo tak szybkiego schnięcia zapewniający też znakomity wygląd i połysk powłoki. Kolejną grupą produktów, pozwalającą na redukcję emisji CO2 są te utwardzane promieniowaniem UV. Tu co prawda potrzebujemy lampę o dużej mocy, za to czas utwardzania wynosi zaledwie kilka czy kilkanaście sekund, co redukuje zużycie energii o ponad 95% w porównaniu do tradycyjnych technologii.

O modernizacji lakierni, o stosowaniu nowoczesnych kabin opowiada EXPERT z firmy Novol. 

Stop dla „twardej chemii” w recyklingu odpadów! 

W recyklingu odpadów dąży się do ochrony środowiska naturalnego poprzez redukcję resztek – pozostałości po procesach lakierniczych. Możliwość ponownego użycia przetworzonych rozpuszczalników czy „twardej chemii” motoryzacyjnej stanowi ukłon w stronę przyrody, zalewanej z każdej strony zanieczyszczeniami, detergentami itp.

Energooszczędne piece w lakierni

Dlatego tak istotne jest stosowanie w pracy lakiernika energooszczędnych pieców, w których szybciej można zrealizować codzienne zadania związane z malowaniem/naprawą karoserii samochodowej. A dodatkowymi bonusami są: oszczędność energii oraz redukcja emisji CO2. Same korzyści zatem: i dla lakierników i dla klientów i dla całego środowiska.

Tomasz Palkowski, Technical Manager w firmie BASF pokazuje jak energooszczędność koreluje z recyklingiem:

Eksperci BASF opracowali innowacyjny, ekologiczny lakier bezbarwny Glasurit AraClass A-C-24. Jako pierwsi na rynku chemii samochodowej zastosowaliśmy unikalną, zaawansowaną technologię ChemCycling, która pozwoliła wyprodukować wysokiej jakości lakier bezbarwny wykonany ze zużytych opon. Technologia ChemCycling pozwala pozyskać surowce ze zużytych opon, które są wykorzystywane do tworzenia certyfikowanych produktów Ccycled. Surowiec pochodzący z recyklingu jest przypisywany certyfikowanemu lakierowi bezbarwnemu Ccycled poprzez bilans masy: lakier bezbarwny Glasurit AraClass A-C-24 Eco Balance firmy BASF Coatings jest pierwszym produktem wykończeniowym dla branży motoryzacyjnej, w którym zastosowano tę technologię, przynosząc korzyści zarówno warsztatom, jak i środowisku. Ponadto produkt ma kilka zalet: właściwości schnące lakieru bezbarwnego pozwalają na skrócenie czasu procesu, z suszeniem w zaledwie 20 min, w temp. 40°C. Skrócenie czasu suszenia znacznie zmniejsza zużycie energii, co skutkuje zwiększoną wydajnością i zmniejszonym wpływem na środowisko. Ta właściwość jest szczególnie korzystna w przypadku pojazdów elektrycznych, ponieważ minimalizuje narażenie na nadmierne ciepło. Dodatkowo, gdy mamy do czynienia z bardzo pilną naprawą, istnieje możliwość suszenia tego lakieru w czasie 5 min, w 60°C! Jest to całkowity, realny czas schnięcia, nie musi być poprzedzony długą wentylacją lub wstępnym podgrzewaniem w kabinie. Po ostygnięciu samochód jest od razu gotowy do polerowania.

EXPERT z firmy BASF mówi o wdrożeniu nowych technologii oraz o rozwiązaniu chmurowym, które jest multifunkcyjną platformą służącą do szkoleń lakierników. 

O tym, jak oszczędzać zasoby i jednocześnie korzystać z nowych technologii, przychylnych dla środowiska naturalnego opowiada Karolina Sypek, Dyrektor działu serwisu CE w firmie AkzoNobel:

Mówiąc o rentowności serwisu blacharsko-lakierniczego, zwracamy uwagę na aspekty kosztowe, takie jak: wzrost cen mediów, rosnące wynagrodzenia oraz czynnik, który często jest pomijany – czas obsługi zlecenia i czas naprawy. To są najważniejsze czynniki napędzające rozwój innowacji technologicznych w warsztatach blacharsko-lakierniczych. Jako przykład możemy wymienić produkty utwardzane światłem UV: od kilku lat w naszej ofercie są podkłady Autosurfacer UV i UV Filler, a w ostatnim czasie do listy dołączyła również szpachlówka UV Putty. Znaczne oszczędności w zużyciu energii możliwe są również dzięki zastosowaniu produktów suszonych w temperaturze otoczenia, takich jak lakiery bezbarwne Autoclear Aerodry, Cool Clear oraz podkłady Autosurfacer Optima i Ultimate Filler. W bieżącym roku na rynku pojawi się także zupełnie nowy lakier bazowy Autowave Optima, którego głównym zadaniem ma być skrócenie czasu procesu i obniżenie kosztów. Zmniejszanie zużycia energii elektrycznej i gazu to nie tylko wymierne oszczędności, ale także redukcja śladu węglowego, co jest zgodne z prawodawstwem unijnym oraz odpowiedzialnością społeczną w zakresie ochrony środowiska. Poza technologią o niższej emisji CO2, AkzoNobel dostarcza też narzędzi do pomiaru emisji śladu węglowego. Carbon Pulse to oparte na chmurze rozwiązanie do weryfikacji i pomiaru zużycia energii oraz emisji CO2.

O branży IT wspierającej pracę warsztatów blacharsko-lakierniczych opowiada EXPERTka z firmy AkzoNobel. 

Digitalizacja i automatyzacja procesów lakierniczych 

Nowoczesne warsztaty świadczące naprawy blacharsko-lakiernicze sięgają po sprzęt z górnej półki, jeśli chodzi o ich zakres zastosowań i „czułość diagnostyczną”. Spektrofotometry połączone są z rozbudowanymi bazami danych – praktycznie został więc wyeliminowany problem doboru koloru „na oko”.

Zdalna diagnostyka oraz przewidywanie kosztów napraw

Precyzyjne oprogramowanie do zarządzania lakiernią pozwala nie tylko precyzyjnie kontrolować poszczególne procesy, ale także optymalizować zużycie materiałów i – co bardzo przydatne w obsłudze klienta – przewidywać koszty napraw. Co więcej: zdalna diagnostyka oraz wsparcie techniczne stają się standardem w codziennej praktyce warsztatowej.

Robotyzacja wspiera nadzór nad obowiązującymi standardami w pracy lakiernika 

Ostatnie lata upłynęły pod hasłem digitalizacji, a 2025 r. z pewnością nie zatrzyma tego trendu. Innym hasłem niesionym na sztandarze współczesnego mechanika jest robotyzacja, która zaczyna obejmować także systemy aplikacji preparatów lakierniczych. By ułatwić prace nad naprawą uszkodzonej karoserii przydatna staje się automatyzacja poszczególnych elementów pracy lakiernika: dozowanie materiału, a także usprawniony, zrobotyzowany nadzór nad obowiązującymi standardami.

Szczegółowe kontrole jakości pozwalają bowiem na dokładniejszą weryfikację efektów pracy. Niezbędne więc są:

Wszystko przekłada się na wyższą jakość obsługi oraz na mniej reklamacji ze strony klientów.

Bezpieczna pracownia 

Żeby pracowało się bardziej komfortowo, a przede wszystkim – bezpieczniej, niezbędne są różnego rodzaju szkolenia podnoszące kwalifikacje personelu i osób zarządzających procesami lakierniczymi. Znajomość rynku oraz przepisów BHP, norm dotyczących użytkowania środków chemicznych stanowi klucz do bezproblemowego świadczenia usług lakierniczych.

Co jeszcze musi zostać wdrożone w miejscu pracy, w którym istnieje duże ryzyko zagrożenia ludzkiego zdrowia oraz życia?

1. Inteligentne sterowanie etapami pracy lakierników to świadome sprawowanie nadzoru nad pracownikami oraz praktykantami, jak również redukcja kosztów energii i efektywne wykorzystanie posiadanych zasobów.

2. Rekuperacja ciepła – odzyskiwanie ciepła z wywiewanego powietrza, a więc odczuwalne podnoszenie temperatury świeżego powietrza zimą/obniżanie temperatury w sezonie letnim.

3. Zaawansowane systemy wentylacji.

4. Wprowadzenie coraz doskonalszych środków ochrony osobistej dla zatrudnionych osób.

AI w lakierni 

Ponieważ sztuczna inteligencja może przetwarzać duże ilości danych i wyciąga wnioski w oparciu o rozbudowane algorytmy decyzyjne, jej zastosowanie podczas poszczególnych etapów malowania proszkowego zdecydowanie zwiększa wydajność i precyzję prowadzonych prac.

AI umożliwia również wdrożenie skrupulatnej kontroli jakości – a to od niej zależy przecież efekt końcowy lakierowania powłok. Za sprawą nowoczesnej technologii producenci będą mogli więc analizować dane w czasie rzeczywistym, tym samym podejmując świadome decyzje biznesowe.

Technika malowania proszkowego korzysta z analizy matematycznej

Oszczędzi to czas i zasoby danej firmy. Ze sztuczną inteligencją idealnie współpracuje technika malowania proszkowego, wprowadzając do świata maszyn i podajników analizę matematyczną oraz automatyzację procesów. Na przygotowane powierzchnie zostaje nałożony lakier spełniający wszystkie – ustalone przez AI – kryteria jakościowe i ilościowe.

Przy lakierowaniu zredukowano ryzyko błędu doboru niewłaściwego preparatu, algorytmy bowiem wzięły pod uwagę takie czynniki jak: grubość powłoki, czas utwardzenia, warunki środowiskowe. Optymalizacja czynności lakierniczych prowadzi do wyższej estetyki pracy oraz do krótszego czasu realizacji usługi.

Jak sztuczna inteligencja wspiera pracę lakierników? 

Pozwala też oszczędzić na użytym materiale, bo AI dokładnie wylicza, ile lakieru będzie potrzebne do pokrycia konkretnej powłoki. Co jeszcze potrafi zrobić sztuczna inteligencja „zatrudniona” w roli lakiernika? Analizuje dane historyczne oraz identyfikuje trendy, a zatem w porę wdraża zapobiegawcze środki konserwacji.

Na podstawie zebranych danych dokonuje tzw. analizy predykcyjnej i samoczynnie poprawia parametry malowania, jak również przewiduje awarie sprzętu, pobierając dane analityczne z czujników zainstalowanych na lakierni proszkowej.

Co czeka branżę lakierniczą w 2025 r.?

Specjalne procedury napraw pojazdów elektrycznych będą wymagać od lakierników posiadania certyfikacji od każdej ze świadczonych usług, a praca z powłokami e-samochodów zobliguje też specjalistów do zdobywania nowej wiedzy, do realizowania kolejnych szkoleń, poszerzania już posiadanych uprawnień.

Coraz wyższe koszty energii i materiałów wymuszają na branży poszukiwanie tańszych rozwiązań, ekonomicznych zabiegów naprawczo-lakierniczych.

Nanotechnologia stosowana w inteligentnych powłokach samochodowych. Jeśli chcemy, by nasze auta miały karoserię reagującą np. na zmiany temperatur lub współpracującą z czujnikami samochodowymi, musimy szukać warsztatu, który potrafi pracować z najnowocześniejszymi lakierami, przygotowanymi do zadań specjalnych.

Uwaga: wyzwaniem dla pracowników warsztatów oraz lakierni są również powłoki adaptacyjne, zmieniające właściwości w zależności od warunków zewnętrznych – mogą one m.in. zwiększyć twardość obudowy przy próbie ich zarysowania. Naprawianie takich powłok nie może odbywać się w przypadkowym warsztacie.

Virtual Reality pomaga w szkoleniach adeptów lakiernictwa. Zaawansowane symulatory pozwalają ćwiczyć techniki aplikacji, bez zużywania materiałów. Przy tym oferują szczegółową analizę wykonanych prac. To nie tylko oszczędność, ale także możliwość szybkiego podnoszenia kwalifikacji personelu i szkolenie go w dowolnym miejscu, na dowolnych przykładach warsztatowych.

Źródło: Materiały redakcyjne 

Tagi artykułu

autoExpert 1–2 2025

Chcesz otrzymać nasze czasopismo?

Zamów prenumeratę