Unijny paszport akumulatora trakcyjnego
Od lutego 2027 r. wszystkie nowe akumulatory trakcyjne, akumulatory do jednośladów oraz akumulatory przemysłowe o pojemności przekraczającej 2 kWh, wprowadzane do obrotu w UE, będą zobowiązane do uzyskania elektronicznego paszportu. Celem jest zapewnienie większej przejrzystości i zrównoważonego rozwoju w łańcuchu wartości baterii, zmniejszenie zanieczyszczenia środowiska oraz wsparcie recyklingu wtórnego baterii.
Konsorcjum Battery Pass, we współpracy z Fraunhofer Institute for Production Systems and Design Technology IPK, opracowuje merytoryczne i techniczne podstawy oraz zalecenia dotyczące wdrożenia elektronicznego paszportu akumualatora.
Naukowcy z Fraunhofer IPK są odpowiedzialni za projektowanie i wdrażanie standardów technicznych. W dniach 22-26 kwietnia 2024 r., podczas targów Hannover Messe (hala 2, stoisko B24), zaprezentują projekt technicznego standardu odniesienia, który ma umożliwić skalowalne i interoperacyjne wdrażanie paszportów baterii oraz wszelkiego rodzaju cyfrowych certyfikatów zgodności produktów.
Baterie odgrywają kluczową rolę w przechodzeniu na bardziej przyjazną dla klimatu mobilność – w odniesieniu do wykorzystania odnawialnych źródeł energii. Jako istotny element pojazdów elektrycznych, muszą być produkowane, użytkowane i ponownie przetwarzane w sposób zrównoważony, minimalizując koszty ekspolatacji e-pojazdu.
Głównym celem jest maksymalne przedłużenie żywotoności akumulatorów oraz ponowne wykorzystanie surowców, materiałów i komponentów po pierwszym użyciu. Dodatkowo konieczne jest stworzenie przejrzystych łańcuchów dostaw, od surowców do montażu baterii. W przyszłości producenci będą również zobowiązani do dokumentowania wszystkich emisji generowanych podczas produkcji, użytkowania i utylizacji ogniw akumualtorów.
Od lutego 2027 r. nowe rozporządzenie UE dotyczące akumulatorów będzie wymagać cyfrowego paszportu UE dla wszystkich akumulatorów trakcyjnych, akumulatorów do jednośladów oraz akumulatorów przemysłowych o pojemności powyżej 2 kWh, aby wspierać te cele. Dotyczy to również akumulatorów LMT (lekkich środków transportu), montowanych w rowerach elektrycznych i hulajnogach elektrycznych.
Przejrzystość wokół akumulatora trakcyjnego
Certyfikat akumulatora trakcyjnego ma na celu zapewnienie kompleksowej dokumentacji dotyczącej jego żywotności, począwszy od etapu pozyskiwania surowców i produkcji, aż po użytkowanie, recykling i ponowne wykorzystanie. Paszport akumulatora rejestruje jego pochodzenie oraz historię użytkowania, a także gromadzi dane opisujące zrównoważony rozwój i odpowiedzialność łańcucha dostaw.
Te dane wraz z planem wdrożenia tych działań obejmują:
- emisję CO2,
- warunki pracy przy wydobyciu poszczególnych surowców,
- skład materiałów i elementów akumulatora,
- obecność substancji niebezpiecznych,
- wydajność wykorzystania zasobów,
- trwałość i okres użytkowania,
- stan akumulatora
- oraz możliwości jego recyklingu i naprawy.
Instrukcje dotyczące demontażu akumulatora ułatwiają przeprowadzenie ekonomicznego i efektywnego procesu recyklingu jego poszczególnych komponentów.
– Paszport baterii umożliwi elektroniczne mapowanie istotnych informacji dotyczących cyklu życia baterii z perspektywy społecznej, ekologicznej i ekonomicznej. Dostarczając zweryfikowanych i weryfikowalnych danych, może zapewnić przejrzystość, wspierać aplikacje „drugiego życia” baterii lub optymalizować procesy recyklingu przez podmioty zajmujące się ich przetwarzaniem. W ten sposób taka aplikacja wspiera rozwój zrównoważonych modeli biznesowych w całym łańcuchu dostaw komponentów baterii, zgodnie z odpowiednimi kryteriami zrównoważonego rozwoju i zasadami etycznymi. Przykładowo, celem może być ograniczenie pracy nieletnich oraz zanieczyszczenia środowiska w krajach produkujących surowce, a także monitorowanie eksportu zużytych baterii – mówi Thomas Knothe, naukowiec z Fraunhofer IPK zaangażowany w projekt konsorcjum, który opracowuje techniczne standardy istotne dla branży i wprowadza je do norm europejskich
MOŻE ZAINTERESUJE CIĘ TAKŻE
Aby producenci i importerzy akumulatorów mogli przedstawić paszport baterii w 2027 r., wszystkie niezbędne podstawowe wymagania, specyfikacje techniczne i metody badań powinny zostać sfinalizowane do końca 2025 r.
Zdecentralizowana struktura danych
Paszport baterii zostanie wprowadzony w formie oprogramowania, w którym wszystkie dane będą przechowywane w rozproszonych obszarach danych, a zarządzanie nimi będzie delegowane do różnych podmiotów. Komisja Europejska będzie miała rolę w niektórych funkcjach, takich jak centralna rejestracja paszportów i stworzenie „portalu danych”, który umożliwi zbiorczy dostęp do dużej liczby paszportów baterii.
Szczegółowe dane będą udostępniane wyłącznie na potrzeby krajowych organów regulacyjnych, na przykład dla kontroli zgodności z przepisami rynkowymi. Producent akumulatora będzie odpowiedzialny za zarządzanie pozostałymi informacjami. W przypadku zmiany danych baterii konieczne będzie zaktualizowanie ich w paszporcie. Każdy producent będzie zobowiązany do wyznaczenia zewnętrznego dostawcy, który zapewni kopię danych w przypadku upadłości. Wymagane interfejsy, prawa dostępu i odpowiednie funkcje muszą być zaimplementowane w systemie oprogramowania.
To samo dotyczy unikatowych identyfikatorów, takich jak numery seryjne, które umożliwiają jednoznaczne przypisanie produktu. System musi również być w stanie uwzględnić różne przepisy krajowe oraz być kompatybilny z różnymi technologiami i platformami zarządzania danymi. Należy również uwzględnić różne wymagania dotyczące danych dla różnych branż, ponieważ paszport baterii będzie stanowić podstawę dla kolejnych paszportów.
– System tego rodzaju jest zbyt złożony, aby pojedyncza firma lub nawet koncern mogły nim zarządzać. Dlatego zaangażowaliśmy większą grupę partnerów i zwolenników do współpracy przy projekcie Battery Pass. To pozwala systemowi uzyskać niezbędne wsparcie i zwiększyć jego szanse na akceptację w praktyce – mówi Knothe.
W dniach od 22 do 26 kwietnia 2024 r. naukowcy z Instytutu Fraunhofer IPK wraz z partnerami projektu zaprezentują na targach Hannover Messe ekosystem akumulatora na wspólnym stoisku Fraunhofera w hali 2, stoisko B24.
Dodatkowo przedstawią scenariusz strumienia wartości dla produkcji i wykorzystania akumulatorów do samochodów elektrycznych oraz zilustrują agregację wymaganych danych w paszporcie baterii.
Źródło: Fraunhofer-Gesellschaft