Ergonomia przy wymianie kół ważna dla efektywności pracy i zdrowia mechaników

Wymiana kół to rutynowa czynność, która jest wykonywana codziennie w warsztatach samochodowych i wulkanizacyjnych. Niewiele osób jednak zdaje sobie sprawę, że niewłaściwe metody pracy i brak ergonomicznych rozwiązań mogą prowadzić do poważnych problemów zdrowotnych mechaników, a także obniżać efektywność i rentowność warsztatu.
- Do czego może prowadzić brak ergonomii w pracy w warsztacie? Lepiej zapobiegać niż leczyć kontuzje i narażać swoje zdrowie!
- Poznaj najbardziej sprawdzone rozwiązania ergonomiczne – pomocne przy wykonywaniu zadań mechanika.
- Organizacja miejsca pracy kluczowa dla ergonomii.
Ergonomia to nauka o przystosowaniu:
- narzędzi,
- maszyn,
- środowiska
- i warunków pracy
do anatomicznych i psychofizycznych możliwości człowieka.
W branży warsztatowej, w której mechanicy codziennie podnoszą ciężkie elementy i wykonują powtarzalne ruchy, ergonomiczne podejście do pracy jest bardzo ważne. Wymiana kół to jedno z najbardziej obciążających fizycznie zadań, ponieważ mogą one (zwłaszcza w samochodach dostawczych czy SUV-ach) ważyć nawet 30–40 kg. Brak odpowiednich narzędzi i nieprawidłowa technika pracy prowadzi do:
- przeciążeń,
- kontuzji
- i chorób zawodowych.
Jakie kroki podjąć, aby usprawnić proces wymiany kół?
Podnoszenie i przenoszenie kół to jedno z najtrudniejszych zadań w warsztacie. W Polsce normy, które dotyczą maksymalnej masy przedmiotów podnoszonych i przenoszonych przez pracowników, określono w Rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 14 marca 2000 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy ręcznych pracach transportowych oraz innych pracach związanych z wysiłkiem fizycznym.
Zgodnie z § 13 ust. 1 tego rozporządzenia masa przedmiotów podnoszonych i przenoszonych przez jednego pracownika nie może przekraczać:
- dla kobiet – 12 kg przy pracy stałej (na odległość maksymalnie 25 m) i 20 kg przy pracy dorywczej,
- dla mężczyzn – 30 kg przy pracy stałej (na odległość maksymalnie 25 m) i 50 kg przy pracy dorywczej.
Te wartości mogą jednak prowadzić do przeciążeń nawet u osób, które nie mają problemów z dźwiganiem samochodowych kół. Koła pojazdów osobowych i dostawczych są coraz większe i cięższe, co stanowi dodatkowe wyzwanie dla mechaników. Wraz z wiekiem, zwłaszcza po 40. roku życia, mięśnie przykręgosłupowe człowieka tracą zdolność do kompensowania przeciążeń, co zwiększa ryzyko urazów.
Zbyt duże obciążenie może prowadzić do:
- nadwyrężeń mięśni pleców i rąk,
- przeciążeń stawów kolanowych,
- chronicznych bólów kręgosłupa,
- schorzeń układu mięśniowo-szkieletowego.
Dodatkowo długotrwałe obciążanie kręgosłupa, zaburzenia w jego budowie, nadwaga oraz niewłaściwa technika podnoszenia kół mogą być przyczyną poważnych urazów, takich jak przepuklina kręgosłupa. Ważne jest więc wdrożenie ergonomicznych metod pracy i stosowanie odpowiednich narzędzi wspomagających.
Rozwiązania ergonomiczne – jak ułatwić pracę mechanikom?
Aby ograniczyć ryzyko kontuzji, poprawić wydajność pracy oraz zwiększyć komfort i bezpieczeństwo mechaników, warto stosować specjalistyczne urządzenia i akcesoria. Oto ergonomiczne rozwiązania, które usprawniają codzienną pracę w warsztacie i minimalizują obciążenie fizyczne:
Podnośniki do kół
Podnośniki kół do montażownic i mobilne podnośniki do kół zaprojektowano tak, aby ułatwiały pracę przy wymianie opon i minimalizowały u mechaników ryzyko urazów mięśniowo-szkieletowych. Warto zwrócić uwagę na:
- ręczne podnośniki do kół – hydrauliczne modele są stosunkowo niedrogie i samowystarczalne, jednak ich prędkość podnoszenia jest stosunkowo niska,
- podnośniki akumulatorowe – działają szybciej i wymagają mniejszego wysiłku ze strony mechanika,
Podnośniki do samochodów
Podnośniki samochodowe to niezbędne wyposażenie każdego warsztatu wulkanizacyjnego i serwisu samochodowego. Ich odpowiedni dobór wpływa na ergonomię pracy oraz bezpieczeństwo mechaników:
- podnośniki dwukolumnowe i czterokolumnowe – są stabilne i umożliwiają wygodny dostęp do pojazdu,
- podnośniki nożycowe – kompaktowe i idealne do małego warsztatu i szybkiej wymiany kół,
- podnośniki mobilne – zapewniają elastyczność pracy w różnych warunkach warsztatowych.
Magazynowanie i składowanie kół
Organizacja miejsca pracy ma kluczowe znaczenie dla ergonomii. Opony i koła pojazdów klientów powinny być składowane w sposób uporządkowany, najlepiej na regałach dostosowanych do przechowywania ciężkich elementów. Aby zapewnić bezpieczeństwo, warto:
- używać specjalistycznych podnośników, magazynowych wózków wysokiego składowania do zdejmowania i układania kół na regałach,
- utrzymywać porządek w magazynie – czyste drogi transportowe oraz odpowiednio oznaczone przestrzenie zmniejszają ryzyko potknięć i upadków,
- korzystać z automatycznych systemów składowania – usprawniają one logistykę i zmniejszają konieczność ręcznej obsługi kół.
MOŻE ZAINTERESUJE CIĘ TAKŻE
Wózki do transportu kół
Ręczne przetaczanie dużych i ciężkich kół jest niebezpieczne i może prowadzić do urazów. Właśnie dlatego należy stosować specjalistyczne wózki transportowe, które:
- umożliwiają pobranie kompletu opon bezpośrednio z dolnego regału,
- eliminują konieczność ręcznego dźwigania kół,
- mogą być wyposażone w systemy unoszenia, co ułatwia zakładanie kół na oś pojazdu,
- pozwalają na bezpośredni załadunek na magazynowy wózek wysokiego składowania,
- zmniejszają ryzyko kontuzji i zwiększają efektywność prac.
Kompresory i narzędzia pneumatyczne
Pneumatyczne i elektryczne narzędzia znacząco redukują wysiłek mechanika i przyspieszają pracę. Wśród niezbędnego wyposażenia warsztatu wymiany opon powinny się znaleźć:
- kompresor tłokowy lub sprężarka śrubowa,
- montażownice do opon,
- pneumatyczne klucze do kół.
Programy serwisowe
Nowoczesne technologie wspomagają ergonomię pracy, minimalizując konieczność wykonywania zbędnych czynności manualnych. Programy serwisowe umożliwiają:
- zarządzanie kartoteką klientów,
- szybki dostęp do historii serwisowej pojazdu,
- monitorowanie miejsc przechowywania opon oraz kół klientów,
- automatyzację procesów logistycznych w magazynie i w warsztacie.
Maty antyzmęczeniowe
Długotrwała praca mechaniki w pozycji stojącej może prowadzić do bólu pleców, nóg i zmęczenia stawów. Maty antyzmęczeniowe redukują nacisk na stawy i poprawiają komfort pracy.
Praktyczne wskazówki dla mechaników
Oprócz stosowania ergonomicznych narzędzi warto zwracać uwagę na technikę pracy. Oto kilka podstawowych zasad, które mechanicy powinni mieć na uwadze:
- Unikaj podnoszenia kół z pozycji pochylonej – zamiast tego korzystaj z podnośników i innych narzędzi wspomagających.
- Zginaj nogi, nie plecy – siła podczas podnoszenia ciężkich przedmiotów powinna pochodzić z mięśni nóg, a nie z kręgosłupa.
- Wykonuj prace montażowe w ergonomicznej pozycji ciała – unikaj długotrwałego schylania się i powtarzalnych ruchów skrętnych tułowia.
- Rób regularne przerwy – krótkie odpoczynki pomagają uniknąć zmęczenia i przeciążenia mięśni.
- Dbaj o kondycję fizyczną – regularne ćwiczenia wzmacniające mięśnie pleców i brzucha zmniejszają ryzyko kontuzji.
- Stosuj odpowiednią odzież i rękawice robocze – ubrania powinny być wygodne i nieograniczające ruchów, a rękawice zapewniać dobry chwyt, umożliwić wykonywanie precyzyjnych prac oraz ochronę dłoni.
Ergonomia przy wymianie kół to temat, który powinien być priorytetem w każdym warsztacie wulkanizacyjnym i samochodowym. Odpowiednie narzędzia i techniki pracy nie tylko chronią zdrowie mechaników, ale także wpływają na efektywność i rentowność biznesu.
Inwestycja w ergonomiczne rozwiązania szybko się zwraca, poprawiając komfort pracy i zmniejszając skalę absencji pracowników. Warto więc zadbać odpowiednie warunki, aby wymiana kół była nie tylko szybka, ale i bezpieczna.
Źródło: Materiały redakcyjne