Jak poprawnie wykonać demontaż i montaż opony
Adobe Stock – luckybusinesWymiana opon to część codziennych prac w warsztacie. Aby móc bezpiecznie oraz bez uszkodzeń montować i demontować opony, należy wziąć pod uwagę kilka ważnych zasad oraz znać obsługę montażownicy i zastosowanie urządzeń pomocniczych.
- Zepchnięcie stopki opony z półki osadczej felgi wykonywane jest najczęściej w trzech pozycjach.
- Felgę należy pozycjonować na stole montażownicy w taki sposób, aby zawór powietrza znalazł się ok. 10 cm na lewo od punktu podparcia łyżki.
- W przypadku zastosowania czujników TPMS należy wymienić poszczególne elementy korpusu zaworu.
- Podczas pompowania opon obydwie stopki muszą przeskoczyć nad garbami obręczy i ściśle przylegać do kołnierzy przy ciśnieniu maks. 3,3 bara.
Radzenie sobie z dużymi wymiarami kół i opon oraz z różnymi profilami to kwestia nabytego doświadczenia. Jednak zdarza się, że aby wykonać prawidłowy montaż i nie uszkodzić ogumienia, trzeba skorzystać z urządzeń pomocniczych, np. przytrzymywaczy, rolek do rozbijania stopek czy klinów montażowych. Nawet przy montażu standardowych opon należy znać instrukcje bezpieczeństwa i przestrzegać wielu zaleceń związanych z obsługą urządzeń.
Przed rozpoczęciem prac należy sprawdzić, czy felgi i opony są zgodne ze specyfikacją danego pojazdu. Informacje te dostępne są w książce serwisowej pojazdu, na naklejce umieszczonej na słupku przy fotelu kierowcy, na wewnętrznej stronie klapki od wlewu paliwa lub we wnęce bagażnika. Jeśli opony są oponami specjalnymi, np. oponami o konstrukcji Run-Flat, należy przestrzegać instrukcji producenta dotyczących procedury wymiany opon oraz zastosować się do wymagań wyposażenia pomocniczego. Dotyczy to zwłaszcza sytuacji, w której pojazd ma system monitorowania ciśnienia (tire pressure monitoring system – TPMS), którego czujniki zamontowane są w zagłębieniu felgi.
Co należy zrobić po odkręceniu koła?
W pierwszej kolejności po odkręceniu koła z samochodu spuszczamy z opon powietrze. Wykręcamy rdzeń zaworu, następnie usuwamy wszystkie ciężarki do wyważania koła. W przypadku zastosowania ciężarków samoprzylepnych najlepiej użyć do ich usunięcia skrobaka z tworzywa sztucznego. To pozwoli uniknąć zarysowania powierzchnia felgi. Po wykonaniu tych czynności można przystąpić do odbijania stopek opony.
Zaleca się ustawienie koła w takiej pozycji, aby położenie zaworu powietrza wypadało na godz. 6:00. Należy pamiętać, aby podczas odbijania stopki obracać koło zgodnie z ruchem wskazówek zegara. Ustawienie zaworu na godz. 12:00 spowoduje konieczność zmiany kierunku obrotu koła.
Zepchniecie stopki z półki osadczej wykonywane jest najczęściej w trzech pozycjach, z pominięciem miejsc zamontowania zaworu powietrza. Przy obręczach wykonanych ze stopów lekkich należy koniecznie stosować łyżkę zbijaka wyposażoną w dodatkową osłonę. Tworzywo sztuczne zabezpiecza bowiem felgę przed zarysowaniem. Aby nie uszkodzić obręczy, łyżkę zbijaka należy prowadzić około 5 mm od kołnierza. W przypadku mocno sklejonych stopek należy zwiększyć liczbę przyłożeń łyżki. W taki sam sposób wykonujemy odbijanie stopki opony z drugiej strony.
Jeśli w kole zamontowano czujnik TPMS, koniecznie trzeba zwrócić uwagę, aby ostrze łyżki na miało kontaktu z obudową czujnika. W szczególnie trudnych przypadkach zaleca się odkręcenie zaworu i wciśnięcie go razem z czujnikiem do środka koła. Pozwoli to zabezpieczyć czujnik przed uszkodzeniem łyżką lub podczas demontażu opony. Po odciśnięciu opony zalecane jest przeprowadzenie kontroli stanu felgi. Tylko obręcze bez śladów uszkodzenia nadają się do dalszej eksploatacji.
Po odbiciu zalecane jest przesmarowanie specjalną pastą montażową zepchniętych stopek i górnego kołnierza felgi. W przypadku zainstalowania czujnika TMPS należy zwrócić uwagę, aby podczas rozprowadzania pasty nie zabrudzić czujnika ciśnienia.
Na stole montażownicy rozsuwamy szczęki. Przygotowaną wcześniej felgę umieszczamy centralnie na stole, wnęką obręczy do dołu. Położenie felgi pozycjonujemy w taki sposób, aby zawór powietrza znalazł się ok. 10 cm na lewo od punktu podparcia łyżki. Powyższe położenie koła pozwoli na zminimalizowanie uszkodzenia zaworu i czujnika TPMS. Blokowanie koła należy wykonać po zewnętrznej średnicy kołnierza (podczas zamykania szczęk do środka stołu).
Powyższy sposób mocowania jest bezpieczniejszy i nie pozostawia śladów na obręczy. Jest to szczególnie istotne przy obręczach wykonach ze stopów lekkich. Wewnętrzna część szczęk ma ostre zakończenia, tzw. pazurki, więc w przypadku blokowania koła od wewnątrz nastąpi zarysowanie felgi.
Jak zdemontować opony?
Przy demontażu opony należy zawsze przestrzegać instrukcji obsługi producenta montażownicy. Najczęściej demontaż rozpoczynamy od ręcznego podważenia górnej stopki opony. Wywinięcia stopki dokonujemy za pomocą łyżki montażowej. Dobrze jest skorzystać ze specjalnej (wykonanej z tworzywa sztucznego) nakładki na łyżkę, co ochroni felgę aluminiową przed porysowaniem.
Aby podważyć stopkę opony, trzeba wcisnąć łyżkę w zagłębienie felgi, wyrzucić stopkę na stopę głowicy montażowej i uruchomić obrót stołu (zgodnie z ruchem wskazówek zegara). Spowoduje to uwolnienie górnej stopki z obręczy. W identyczny sposób należy wykonać demontaż dolnej stopki opony.
Po ściągnięciu opony należy wymienić zawór metalowo-gumowy. Zwilżenie gumowych wkładów odrobiną płynu montażowego ułatwia ich demontaż. Wkłady zaworowe powinny być wymieniane przynajmniej raz w roku. Metalowe korpusy zaworów mogą zostać, jeśli ich stan nie budzi zastrzeżeń.
W przypadku zastosowania czujników TPMS należy wymienić poszczególne elementy korpusu zaworu: kołnierz uszczelniający, nakrętkę łączącą, wkład i kapturek zaworu. Prace należy wykonać zgodnie z zaleceniami producenta czujnika ciśnienia.
Podczas montażu nakrętki ważne jest przestrzeganie zaleceń dotyczących momentu dokręcania. Jeśli podczas skręcania zostanie użyta zbyt duża siła, może nastąpić uszkodzenie obudowy czujnika. Jeśli czujnik ma zawór gumowy (zatrzaskowy), konieczna będzie wymiana całego korpusu zaworu czujnika. Niezbędne do tego elementy również są dostępne jako zestawy serwisowe.
DEMONTAŻ OPON
MOŻE ZAINTERESUJE CIĘ TAKŻE
Jak zamontować opony?
Przed rozpoczęciem montażu opony należy upewnić się, że wnętrze ogumienia jest suche i pozbawione zanieczyszczeń. Kołnierze i półki osadcze obręczy również muszą być czyste i wolne od korozji lub osadów. Stopki nowej opony, a w przypadku montażu szerokich opon również wewnętrzną część ramion felgi, pokrywa się pastą montażową. Koniecznie jest zwrócenie uwagi na kierunek jazdy opony. Zazwyczaj strony opon są odpowiednio oznaczone: na jednym z boków znajduje się napis INSIDE (wewnątrz), na drugim OUTSIDE (na zewnątrz). Po zamontowaniu opony kierunkowej i asymetrycznej symbol OUTSIDE powinien być widoczny, tzn. znajdować się na zewnątrz. W przypadku montażu opon uniwersalnych należy wybrać na zewnątrz bok, na którym znajduje się data produkcji opony.
Po umieszczeniu i zablokowaniu felgi na stole narzędziowym montażownicy trzeba wypozycjonować zawór. Obowiązuje ta sama zasada jak w przypadku demontażu opon. Zawór powinien znajdować się ok. 10 cm na lewo od punktu podparcia stopka–felga. Po wprowadzeniu opony i ustawieniu głowicy montażowej należy (zgodnie z ruchem wskazówek zegara) uruchomić obrót stołu i zamontować pierwszą stopkę. W miejscu montażu zaworu wskazane jest zmniejszenie prędkości obrotu stołu. W identyczny sposób należy zamontować drugą stopkę.
Podczas montażu opon niskoprofilowanych lub opon o konstrukcji Run-Flat zaleca się wykorzystanie urządzeń pomocniczych, tzn. rolki podpierającej, ramienia na przegubie. Urządzenia te umożliwią bezpieczny montaż opon sprawiających trudności. Użycie siły może spowodować nadmierne rozciągnięcie stopek opony. Trzeba także zwracać uwagę, aby podczas montażu stopka opony nie zaczepiła się o czujnik zaworu ciśnienia.
MONTAŻ OPONY
O czym należy pamiętać podczas pompowania opon?
Przed rozpoczęciem pompowania felgi zaciśnięte zewnętrznie na stole montażownicy muszą zostać odblokowane. Przy zdemontowanym rdzeniu zaworu należy napompować oponę powietrzem lub azotem (gazem do opon). Dla własnego bezpieczeństwa dobrze jest zablokować koło, aby nie odskoczyło w trakcie pompowania. Najbezpieczniejszym rozwiązaniem są jednak klatki do pompowania kół.
Podczas pompowania opon obydwie stopki muszą przeskoczyć nad garbami obręczy i ściśle przylegać do kołnierzy przy ciśnieniu maks. 3,3 bara. Jeśli tak się stanie, należy ponownie spuścić powietrze, wcisnąć obie stopki opony, przesmarować je pastą montażową i powtórzyć proces pompowania. Dopiero kiedy stopki opony będą idealnie przylegać do kołnierzy obręczy, należy zwiększyć ciśnienie w celu „przepompowania opony”. Ciśnienie nastawcze nie może przekraczać 150% maksymalnego ciśnienia powietrza podanego w specyfikacji, jednak nie więcej niż 4 bary. Po wkręceniu rdzenia zaworu następuje ustawienie ciśnienia powietrza na wartość ciśnienia roboczego, zalecanego przez producenta pojazdu.
Konieczne czynności po zamontowaniu opon
Po każdym zakończonym montażu opony potrzebne jest wyważenie koła. Również w tym przypadku należy postępować zgodnie z instrukcją producenta wyważarki. Przed zamontowaniem koła w pojeździe należy sprawdzić, czy piasta koła i powierzchnie styku są czyste. W razie potrzeby należy usunąć zanieczyszczenia i korozję. Podczas montażu kół i dokręcania śrub należy przestrzegać maksymalnej wartości momentu dokręcania, określonego przez producenta pojazdu.
Przed przekazaniem pojazdu klientowi zalecane jest powtórne sprawdzenie ciśnienia w oponach wszystkich kół, w tym koła zapasowego. W razie potrzeby warto zwrócić uwagę klientowi, że śruby kół muszą być ponownie dokręcone po przejechaniu dystansu określonego przez producenta pojazdu.
W przypadku wymiany opon w pojazdach wyposażonych w system TPMS konieczne jest przeprowadzenie restartu czujników. Niekiedy wymagana jest ponowna kalibracja sterownika i wprowadzenie nowych ciśnień lub zmienionych parametrów toczenia opony. Dość często wystarczy uruchomić funkcję Teach-In w menu pojazdu. Zdarzają się też pojedyncze przypadki, że konieczne jest zastosowanie urządzenia diagnostycznego.
O Autorze
