Zimowe kłopoty z akumulatorami – jak zapobiegać i serwisować

Zimowe kłopoty z akumulatorami Designed by Freepik
Bogdan Kruk
19.2.2025

Miesiące z ujemną temperaturą zewnętrzną to szczególnie trudny okres dla akumulatorów rozruchowych. Zimny silnik diesla lub benzynowy wymaga więcej energii do uruchomienia, a intensywnie eksploatowana dmuchawa nawiewu i ogrzewanie tylnej szyby dodatkowo obciążają akumulator.

  • Problemy z akumulatorami 12-woltowymi w pojazdach z napędem konwencjonalnym i elektrycznym są jednymi z najczęstszych przyczyn awarii samochodów w okresie zimowym.
  • Akumulatory rozruchowe nie lubią niskich temperatur, a akumulatory w pojazdach z systemem start-stop są szczególnie narażone na usterki.
  • Strzeż się głębokiego rozładowania! Wykonuj testy obciążenia. 

Powiązane firmy

Clarios Poland Sp. z o.o.

Zapotrzebowanie na energię elektryczną we współczesnych pojazdach stale rośnie, co wynika z coraz większej liczby zaawansowanych systemów i odbiorników. Prowadzi to do sytuacji, w której akumulatory często pracują w stanie długotrwałego niedoładowania.

W samochodach z silnikami spalinowymi energia elektryczna jest niezbędna nie tylko do zasilania systemów podstawowych – takich jak rozruch silnika czy oświetlenie – ale także do wspomagania układu kierowniczego, hamulcowego czy napędu pomp (np. pompy wody lub turbosprężarki).

Dodatkowe zapotrzebowanie generują takie systemy, jak:

  • podgrzewanie szyb,
  • wentylacja wnętrza,
  • ogrzewanie foteli
  • czy infrastruktura komunikacyjna
  • i systemy bezpieczeństwa.

W samochodach elektrycznych obciążenie akumulatora nie jest wcale mniejsze. Zasila on bowiem niemal wszystkie istotne urządzenia i systemy, które znajdują się w e-pojeździe.

Jakie czynniki wpływają na kondycję akumulatora 12 V, szczególnie w trudnych zimowych warunkach?

Bardzo ważne stają się nie tylko zapobieganie typowym awariom, ale także dobór odpowiednich metod diagnostycznych, które mogą pomóc mechanikom w przywróceniu sprawności układów elektrycznych.

Wpływ niskich temperatur na akumulatory rozruchowe

Typowy akumulator rozruchowy składa się z 6 połączonych szeregowo ogniw, z których każde charakteryzuje się napięciem znamionowym 2,12 V. W sumie daje to 12,72 V w stanie pełnego naładowania. W praktyce warsztatowej duże znaczenie ma monitorowanie napięcia ustabilizowanego akumulatora – po odłączeniu go od układu i przy braku zewnętrznego obciążenia.

Napięcie poniżej 12,4 V może wskazywać na niedoładowanie lub pogorszenie wydajności akumulatora. A to w niskich temperaturach bezpośrednio przekłada się na trudności z uruchomieniem silnika pojazdu. W niskich temperaturach chemiczne reakcje w akumulatorze ulegają spowolnieniu, co wpływa zarówno na zdolność magazynowania, jak i dostarczania energii.

Nie zawsze odpalisz, przy minusie na dworze

Spadek temperatury powoduje, że w pełni sprawny akumulator, który w 25oC ma 100% pojemności, przy 0oC oferuje już tylko 80%. Natomiast w temperaturze –25oC jego pojemność spada do 60%. Jeżeli akumulator jest już częściowo rozładowany, zmniejszona pojemność w niskich temperaturach może całkowicie uniemożliwić uruchomienie pojazdu.

Podobne zjawisko dotyczy prądu rozruchowego, który także obniża się wraz ze spadkiem temperatury. Szacuje się, że przy –18oC zdolność rozruchowa akumulatora wynosi zaledwie 50% wartości uzyskiwanej w temperaturze 20oC. Z tego względu przed zimą kluczowe są: kontrola kondycji akumulatora i prawidłowe przygotowanie go do pracy w trudnych warunkach atmosferycznych.

Przygotowanie akumulatora do zimniejszego sezonu 

Przede wszystkim warto przypominać kierowcom o konieczności kontroli stanu technicznego akumulatora rozruchowego jeszcze przed nadejściem mrozów.

  • Sprawdzenie poziomu naładowania,
  • ewentualne doładowanie
  • i poprawa strategii ładowania akumulatora

to podstawowe czynności, które mogą zapobiec problemom z uruchomieniem pojazdu w niskich temperaturach. Nie mniej istotna jest inspekcja stanu biegunów i zacisków akumulatora.

  • Zanieczyszczenia,
  • korozja,
  • luźne połączenia
  • czy uszkodzone gwinty śrub,

które ściskają klemy, mogą znacząco obniżyć sprawność układu ładowania akumulatora.

System start-stop a zima

Akumulatory stosowane w pojazdach z systemem start-stop wymagają szczególnej troski. Mają one bowiem specyficzną konstrukcję, która jest dostosowana do większej liczby cykli ładowania i rozładowania. A to oznacza, że wydajność tych akumulatorów w zimie zależy nie tylko od ich stanu technicznego, ale również od jakości zastosowanego alternatora lub prądnicy oraz ogólnej sprawności układu ładowania.

Warto pamiętać, że źle dobrany akumulator może nie tylko obniżyć niezawodność pojazdu, ale również prowadzić do awarii systemu start-stop. Przygotowanie do sezonu zimowego to także zadbanie o prawidłową kondycję całej instalacji elektrycznej pojazdu.

Kontrola napięcia generatora i ocena poboru prądu przez poszczególne odbiorniki energii są niezbędne, aby wykluczyć przepływ prądu upływu i potencjalne przeciążenia, które mogą wpłynąć na żywotność akumulatora. Mechanicy powinni też przypominać klientom o prostych zasadach eksploatacyjnych, takich jak unikanie krótkich tras, podczas których nie jest możliwe pełne naładowanie baterii.

Typowe awarie akumulatorów rozruchowych 

Zimowe problemy z akumulatorami 12 V to codzienność w warsztatach samochodowych. Mechanicy często spotykają się z podobnymi przypadkami, które uniemożliwiają uruchomienie pojazdu. Warto zwrócić uwagę na kilka najczęstszych przyczyn tych awarii. Jednym z głównych problemów jest głębokie rozładowanie akumulatora, które szczególnie często występuje zimą.

Użyj prostownika

Kiedy napięcie akumulatora spada poniżej 10,5 V, konieczne jest jak najszybsze podłączenie go do prostownika. Brak reakcji w odpowiednim czasie może prowadzić do procesu zasiarczenia akumulatora, co nierzadko okazuje się nieodwracalne i skutkuje techniczną „śmiercią” magazynu energii. Niskie temperatury spowalniają też reakcje chemiczne, które zachodzą wewnątrz ogniw, co powoduje obniżenie pojemności akumulatora i zdolności do generowania prądu rozruchowego.

Problem ten nasila się w przypadku pojazdów, które pokonują krótkie trasy. Akumulator nie ma wówczas wystarczająco dużo czasu na pełne naładowanie – zwłaszcza jeśli towarzyszy temu wysoki pobór prądu przez odbiorniki energii lub uszkodzoną instalację elektryczną. Nie można również pomijać wpływu czynników zewnętrznych.

Luźne mocowanie akumulatora w komorze silnika może skutkować wibracjami, które uszkadzają obudowę lub wewnętrzne ogniwa. Pozostawienie po wyłączeniu silnika włączonych odbiorników energii – takich jak oświetlenie czy system multimedialny – również przyczynia się do nadmiernego rozładowania. W takich sytuacjach mechanicy powinni nie tylko usuwać bieżące usterki, ale także edukować kierowców, aby mogli oni zapobiegać powtarzającym się problemom.

Proste porady mówiące, jak ważne jest:

  • regularne ładowanie,
  • kontrola stanu zacisków akumulatora
  • czy unikanie krótkich tras w zimie, mogą pomóc kierowcom znacząco wydłużyć żywotność tego elementu.

Skuteczne rozwiązania serwisowe 

W warunkach warsztatowych skuteczna diagnostyka akumulatora jest bardzo ważnym elementem zapewnienia niezawodności pojazdu w zimie. Mechanicy mają dziś do dyspozycji wiele narzędzi i metod, które umożliwiają:

  • szybką ocenę stanu technicznego baterii,
  • ocenę układu ładowania,
  • a także sprawdzenie całej instalacji elektrycznej.

Test obciążeniowym tylko przy naładowanym w pełni akumulatorze

Jednym z podstawowych kroków jest wykonanie testu obciążenia, który pozwala na sprawdzenie zdolności akumulatora do dostarczania prądu rozruchowego. Przeznaczone do tego testery symulują rzeczywiste obciążenie, jakie występuje w momencie uruchamiania silnika spalinowego, co umożliwia ocenę wydajności baterii w warunkach rzeczywistych.

Warto jednak pamiętać, że test obciążeniowy należy przeprowadzać przy pełnym naładowaniu akumulatora. Pozwoli to uzyskać miarodajne wyniki. Coraz większą popularność zdobywają także nowoczesne analizatory rezystancji wewnętrznej akumulatora. Pozwalają one na szybkie wykrycie takich problemów, jak:

  • uszkodzenia płyt,
  • zasiarczenie
  • czy obniżona zdolność magazynowania energii.

Dzięki takim urządzeniom mechanicy mogą dokładniej określić, czy bateria nadaje się do dalszej eksploatacji, czy wymaga wymiany. Skuteczna diagnostyka to jednak nie tylko badanie samego akumulatora. Mechanicy powinni regularnie sprawdzać napięcie ładowania generowane przez alternator lub przetwornicę napięcia. Uszkodzenia tych elementów mogą bowiem powodować niedoładowanie akumulatora, nawet jeśli sam akumulator jest w dobrym stanie.

Zdaniem EXPERTów

Jakie są kluczowe kryteria, szczególnie w okresie zimowym, przy wyborze akumulatora do pojazdów z systemem start-stop?

Poznaj opinię EXPERTa: Wiesław Borowiec, Kierownik Sprzedaży Krajowej w firmie AUTOPART, odpowiada na pytanie

Czy istnieją szybkie i skuteczne testy diagnostyczne, które można przeprowadzić w warsztacie, by ocenić żywotność akumulatora?

Poznaj opinię EXPERTa: Adam Potępa, Menedżer ds. kluczowych klientów w firmie Clarios, odpowiada na pytanie. 

Źródło: Materiały redakcyjne

O Autorze

Bogdan Kruk

Redaktor miesięcznika „autoEXPERT”

autoExpert 04 2025

Chcesz otrzymać nasze czasopismo?

Zamów prenumeratę