System ADAS a serwisowanie hamulców

System ADAS a serwisowanie hamulców Adobe Stock – Piotr
Bogdan Kruk
29.10.2024

Zaawansowane systemy wspomagania kierowców (Advanced Driver Assistance Systems – ADAS) są obecnie jednymi z kluczowych elementów wyposażenia nowoczesnych pojazdów. Potrafią dostosowywać się do zmiennych warunków drogowych i udoskonalać swoje reakcje. Optymalną wydajność tych systemów zapewnia właściwe serwisowanie i dobry stan elementów układu hamulcowego. Nieodpowiednio dobrane lub niepoprawnie działające elementy mogą bowiem zaburzać prawidłowe funkcjonowanie ADAS.

  • Kto zna się na serwisowaniu ADAS? Za co odpowiada ten system i jak współpracuje z układem hamulcowym w pojeździe. 
  • Jak przebiega korekta hamowania i co robić, gdy siła hamowania zanika? 
  • ABS, ESP lub ASR chłodzą przegrzany układ hamulcowy... zimą. Czyli kiedy klocki hamulcowe potrzebują wsparcia systemów, a kiedy zapiekają się zaciski? 

Systemy ADAS podnoszą poziom bezpieczeństwa na drodze i poprawiają komfort jazdy. Żeby wykonywać różnorodne funkcje, korzystają z danych pozyskiwanych przez:

  • kamery,
  • radary
  • i czujniki ultradźwiękowe.

Dzięki nim:

  • ostrzegają o kolizjach,
  • uruchamiają automatyczne hamowanie awaryjne i asystenta utrzymania pasa ruchu
  • oraz monitorują obszary martwego pola.

Podczas wykonywanych testów i przeglądów niezwykle ważna jest więc kontrola stanu technicznego i działania elementów układu hamulcowego (w tym zastosowanego płynu hamulcowego). Sprawne elementy tego układu są bowiem kluczowe nie tylko dla efektywności systemów ADAS, ale także dla zapewnienia bezpieczeństwa podczas jazdy. Zazwyczaj mechanicy samochodowi, którzy mają doświadczenie w naprawie hydraulicznych układów hamulcowych, umieją serwisować większość pojazdów wyposażonych w ADAS.

Korekta siły hamowania 

Systemy ABS (Anti-Lock Braking System), ESP (Electronic Stability Program) i ADAS, oparte na tradycyjnych układach hamulcowych, umożliwiają umożliwiają regulację siły hamowania. Ta korekta ma na celu zwiększenie kontroli nad pojazdem i uwzględnia związek między ciśnieniem w układzie hydraulicznym a uzyskanym momentem hamowania. Przy jej wprowadzaniu brana jest także pod uwagę charakterystyka fabrycznie zamontowanych okładzin klocków hamulcowych.

Jeśli więc zdecydujemy się na wymianę okładzin z innym materiałem ciernym niż te fabrycznie zamontowane, może to spowodować problemy z prawidłowym działaniem ADAS. Jeżeli nowe okładziny nie będą generować wystarczającego tarcia podczas hamowania, system może potrzebować więcej czasu na dostosowanie siły hamowania. Większa twardość nowych okładzin w porównaniu z oryginalnymi może wymagać specyficznych korekt, a nawet przekroczenia zakresu regulacji. Zbyt duża niezgodność twardości nowych okładzin z wartościami zaprogramowanymi może prowadzić również do problemów z działaniem systemu stabilizacji toru jazdy.

Klocki z oryginalnego wyposażenia

Często wymaga ona wykonania większej korekty siły hamowania, przez co może wystąpić zmiana podsterowności pojazdu w nadsterowność. Może wydawać się, że różnice w wydajności między budżetowymi klockami hamulcowymi a klockami z oryginalnego wyposażenia (original equipmen – OE) są nieznaczne. Kiedy jednak eksperci badają przyczyny wypadków, nie mierzą ich w złotówkach, lecz w metrach drogi hamowania.

Zanik siły hamowania 

W większości pojazdów, które są wyposażone w systemy wspomagania kierowcy, sterownik hamulców monitoruje warunki pracy klocków hamulcowych, kiedy ABS, ESP lub ASR są aktywne. Oprogramowanie sterownika umożliwia dość precyzyjne oszacowanie temperatury okładzin klocków hamulcowych (nie ma konieczności zastosowania dodatkowych czujników temperatury). Dzięki temu kontroler układu hamulcowego jest w stanie określić spadek skuteczności hamowania.

Jeśli układ sterujący wykryje przegrzewanie klocków hamulcowych, może tymczasowo wyłączyć ABS, ESP lub ASR w celu schłodzenia elementów układu hamulcowego. Część producentów określa ten proces jako kompensację zaniku siły hamowania. W niektórych starszych systemach ABS z włączonym systemem ASR kierowcy dość często doprowadzali do nadmiernego rozgrzania elementów układu hamulcowego, próbując wydostać się z zaspy śnieżnej.

ślad hamowania opon źródło: Freepik – starline

Zamienniki klocków hamulcowych

Warto zaznaczyć, że temperaturę aktywacji procesu kompensacji zaniku siły hamowania jest ustalana przez producentów pojazdów na podstawie charakterystyki tarcia i wysokiej temperatury okładzin hamulcowych, które są fabrycznym wyposażeniem pojazdu. Należy również pamiętać, że zamienniki klocków hamulcowych do pojazdów z ABS powinny mieć charakterystykę okładzin hamulcowych odpowiadającą okładzinom oryginalnym.

Stan zacisków hamulcowych 

Kolejnym kluczowym elementem, który wpływa na efektywność systemu hamulcowego, jest stan zacisków hamulcowych. Zanim do pojazdów wprowadzono ABS, kierowcy często skarżyli się na szarpnięcia odczuwane podczas hamowania. Częstą przyczyną takiej niesprawności układu hamulcowego były zablokowane sworznie prowadzące.

Zapieczone lub trudno poruszające się elementy prowadzące ograniczały pracę zacisku hamulcowego, wpływając na jego działanie. Kierowcy mogli jedynie dostosowywać się do niewielkich zmian w działaniu układu hamulcowego, wywierając nieco większy lub mniejszy nacisk na pedał hamulca. W takich sytuacjach ABS jest ogromnym wsparciem dla kierowców, jednak nie jest w stanie zasygnalizować wszystkich problemów związanych z pracą układu hamulcowego.

Jak ABS wspiera kierowców? 

System ten może także informować o niesprawności i dostosowywać pracę poszczególnych elementów układu hamulcowego do danej sytuacji jednak elementy podlegające wymianie przez producentów pojazdów nie będą spełniać określonych parametrów, może to prowadzić do pojawienia się przedstawionych wcześniej problemów. Tylko sprawny układ hamulcowy gwarantuje bezpieczeństwo kierowcy i innym uczestnikom ruchu drogowego. Zapewnić je mogą regularne przeglądy i konserwacje tego układu, dlatego mechanicy samochodowi podczas serwisowania pojazdów powinni szczególną uwagę zwracać na stan elementów hamulcowych.

Ważny jest również montaż elementów, które zapewnią nie tylko wysoką jakość i wydajność, ale także zgodność z wytycznymi producenta. Dbając o precyzyjne dopasowanie elementów zacisków hamulcowych do zaleceń producenta pojazdu, mechanicy zapewniają nie tylko sprawność układu hamulcowego, ale też długotrwałą ochronę bezpieczeństwa wszystkich użytkowników dróg.

Źródło: Materiały redakcyjne

O Autorze

Bogdan Kruk

Redaktor miesięcznika „autoEXPERT”

Tagi artykułu

autoEXPERT 12 2024

Chcesz otrzymać nasze czasopismo?

Zamów prenumeratę