Rola układu olejowego w przedłużeniu żywotności silnika

Rola układu olejowego w żywotności silnika Denckermann

Silnik samochodowy jest jak serce pojazdu, a olej silnikowy jak jego krew. Bez prawidłowo działającego układu olejowego nawet najbardziej nowoczesna jednostka napędowa nie jest w stanie długo funkcjonować. Choć kierowcy często koncentrują się na paliwie czy poziomie płynu chłodniczego, to właśnie olej odgrywa kluczową rolę w utrzymaniu silnika w dobrej kondycji przez długie lata.

W codziennej praktyce warsztatowej układ olejowy wymaga szczególnej uwagi. To od jego stanu i sprawności zależy nie tylko płynność pracy jednostki napędowej, ale także skuteczność chłodzenia, uszczelnienia oraz ochrony przed zanieczyszczeniami. Rzetelna diagnostyka tego układu to podstawa świadomej obsługi serwisowej.

Układ olejowy odpowiada za szereg istotnych funkcji: smarowanie, chłodzenie, uszczelnianie oraz oczyszczanie. Smarowanie ogranicza tarcie między współpracującymi elementami i zapobiega ich przedwczesnemu zużyciu. Chłodzenie pozwala odprowadzać ciepło z miejsc niedostępnych dla płynu chłodniczego. Olej wspomaga również uszczelnienie przestrzeni między tłokiem a cylindrem, oraz pełni funkcję oczyszczania - usuwa zanieczyszczenia powstające podczas spalania i pracy mechanizmów. Przy ostatnim zadaniu niezwykle ważną rolę odgrywają filtry oleju, które zatrzymują drobinki z preparatu smarnego – wskazuje Michał Wasilewski, Dyrektor ds. sprzedaży Denckermann.

Zachowanie prawidłowego przepływu oleju ma bezpośredni wpływ na efektywność i pracę silnika, a także na jego długowieczność. Zbyt niski poziom lub zaniedbanie jego regularnej wymiany może prowadzić do przegrzewania, zatarcia elementów i w efekcie – do poważnych uszkodzeń, których naprawa wiąże się z dużymi kosztami, a czasem wręcz z koniecznością wymiany całej jednostki napędowej.

Kluczowe komponenty układu olejowego – co odpowiada za jego działanie

Układ olejowy, tak jak każdy system w samochodzie, działa prawidłowo tylko wtedy, gdy sprawne są jego podzespoły. W ich skład wchodzą:

  1. Olej silnikowy – podstawowy i kluczowy element systemu smarowania, którego stan należy regularnie kontrolować i uzupełniać w razie potrzeby. Równie istotne, jak utrzymanie odpowiedniego poziomu, jest stosowanie oleju o parametrach zgodnych z wytycznymi producenta pojazdu. Nie można również zapominać o regularnej wymianie – jej częstotliwość powinna być dostosowana do przebiegu oraz zaleceń serwisowych.
  2. Filtr oleju – zatrzymuje zanieczyszczenia takie jak opiłki metalu czy pozostałości po procesie spalania. Dzięki niemu do wnętrza jednostki napędowej trafia wyłącznie oczyszczony olej, co minimalizuje ryzyko uszkodzeń i przedwczesnego zużycia elementów mechanicznych.
  3. Pompa oleju – zapewnia odpowiednie ciśnienie i nieprzerwany przepływ środka smarnego w całym układzie. Choć jej awarie należą do rzadkości, mogą mieć poważne konsekwencje.
  4. Miska olejowa – zbiornik, w którym gromadzi się olej spływający z górnych partii silnika po zakończeniu obiegu smarowania. Jej zadaniem jest utrzymanie odpowiedniej ilości płynu w układzie, co umożliwia prawidłowe działanie pompy olejowej i zapewnia ciągłość smarowania wszystkich elementów.
  5. Kanały olejowe – system przewodów i uszczelnień, który umożliwia swobodny przepływ oleju między poszczególnymi elementami silnika. Z czasem mogą one ulec zatorowi przez co dopływ oleju do ważnych elementów silnika zostanie ograniczony.

Kontrola układu olejowego – mały wysiłek, duża różnica

Systematyczne sprawdzanie poziomu oleju, tak jak pozostałych płynów eksploatacyjnych, powinno być nawykiem każdego kierowcy i punktem kontrolnym w ramach każdej wizyty serwisowej. Regularna wymiana środka smarnego uszczelnia komory spalania, ogranicza hałas w trakcie jazdy i chroni wiele elementów przed korozją.

Olej silnikowy należy nie tylko regularnie wymieniać, ale również uzupełniać w razie potrzeby. Zaleca się kontrolę jego poziomu co najmniej raz w miesiącu oraz zawsze przed dłuższą podróżą. Jeśli wskaźnik poziomu (tzw. bagnet) pokazuje wartość poniżej minimum, olej należy niezwłocznie uzupełnić. Z kolei pełna wymiana powinna być przeprowadzana co 10–20 tysięcy kilometrów lub minimum raz w roku. Oczywiście należy także obserwować kontrolki wyświetlające się na desce rozdzielczej, które także informują o ewentualnych problemach, a także zwracać uwagę na pracę silnika. Jego nienaturalne brzmienie czy praca mogą świadczyć o problemach – mówi Michał Wasilewski,.

Wymianę oleju można przeprowadzić samodzielnie lub zlecić w warsztacie podczas rutynowego serwisu. Sprawdzanie jego poziomu powinno odbywać się na ciepłym lub zimnym silniku, w zależnosci od modelu auta. Jeśli kierowca decyduje się na samodzielną wymianę to dobrze, aby dokonywał to na jeszcze ciepłym silniku. Olej staje się wtedy płynniejszy co ułatwia jego wypływanie i pozwala dokładniej usunąć zużyty preparat smarny czy zanieczyszczenia.

Ważne jest także zadbanie o wcześniej wspomniane podzespoły, które również wymagają regularnej kontroli. Jednym z najważniejszych elementów, który powinien być wymieniany wraz z olejem, jest filtr oleju. 

Z czasem filtr ulega zabrudzeniu i traci swoje właściwości, co może prowadzić do obniżenia skuteczności smarowania. Dlatego zaleca się, aby przy każdej wymianie oleju wymieniać również filtr. Objawy zużytego elementu mogą być podobne do tych towarzyszących problemom z ciśnieniem oleju – na przykład kontrolka ostrzegawcza na desce rozdzielczej lub nienaturalnie głośna praca silnika – dodaje Michał Wasilewski.

W związku z ważną rolą, jaką odgrywają filtry, warsztaty powinny zwracać uwagę na ich jakość oraz zgodność z normami technicznymi.

Fundament sprawnego silnika

Układ olejowy to jeden z najważniejszych systemów wpływających na trwałość i niezawodność silnika. Regularna kontrola poziomu oleju, terminowa wymiana filtrów oraz szybka reakcja na wszelkie nieprawidłowości to działania, które powinny być standardem w pracy każdego mechanika. Dobrze utrzymany układ smarowania to mniejsze ryzyko kosztownych awarii i gwarancja dłuższej eksploatacji pojazdu.

Źródło: Denckermann

Tagi artykułu

autoExpert 12 2025

Chcesz otrzymać nasze czasopismo?

Zamów prenumeratę