Technika motoryzacyjna / Technika motoryzacyjna

Gdy schodzi powietrze

18.3.2020

Opony po przebiciu zazwyczaj można naprawić. Są jednak sytuacje, kiedy naprawa staje się niemożliwa, a późniejsza eksploatacja załatanej opony – niebezpieczna. Jak prawidłowo przeprowadzić naprawę opony?

Metoda „kołkowania” jest znana od dawna. Niekiedy jest też stosowana jako rozwiązanie doraźne, pozwalające na załatanie otworu w oponie bez zdejmowania jej z obręczy. Rozwiązanie to ma wiele wad – jest chwilowe, więc i tak wymaga kolejnej interwencji specjalisty, który oponę zdejmie, oczyści miejsce łatania i wykona nową łatę zgodnie ze sztuką. A jak to jest „zgodnie ze sztuką”?

Przede wszystkim należy dokładnie określić, w którym miejscu opona jest przebita. Jeśli jest uszkodzona na boku lub barku, nie nadaje się już do naprawy. Na ilustracji 1 przedstawiono miejsca, w których przebicie opony jest naprawialne. Przebicie poza zaznaczoną strefą dyskwalifikuje oponę i wymaga jej wymiany na nową. Na ilustracji zaznaczono także maksymalną odchyłkę od „pionu” pozwalającą na naprawę opony za pomocą grzybka przeciąganego przez otwór.

Czy każdą oponę można naprawić?

Z napraw powinno się wykluczać opony klasy High Performance/Ultra High Performance z indeksami prędkości na poziomie „W”, „Y”, „ZR”. Tego typu opony ze względu na prędkości osiągane przez samochody, w których są instalowane, nie powinny być naprawiane, a każde przebicie opony i uszkodzenie kordu powodują, że podczas rozwijania wysokich prędkości jej użytkowanie staje się ryzykowne.

Ponadto określono limit napraw w oponie. Odradza się więc naprawianie opon, w których już są widoczne trzy łatki. Należy pamiętać o tym, że już dwa uszkodzenia w jednym rzędzie dyskwalifikują oponę. Dodatkowo istnieje też – ustalany bardzo umownie – limit wielkości uszkodzenia. Przyjęło się, że uszkodzenie w czole opony o średnicy większej niż 6 mm (4,5 mm dla opony Run Flat) nie powinno być naprawiane. Jeśli przebiciu uległa opona typu Run Flat, należy pamiętać, że długotrwała jazda bez powietrza prowadzi do rozwarstwienia opasań i gumy, co powoduje całkowite zniszczenie opony.

Zestaw naprawczy w sprayu

W wielu samochodach nie ma koła zapasowego ani opon umożliwiających jazdę po przebiciu (Run Flat, uszczalniające). Aby zaoszczędzić miejsce, zamiast koła zapasowego producenci samochodu wyposażają auto w spray zawierający uszczelniacz pod wysokim ciśnieniem. Jego użycie może być zbawienne, jednak w takim wypadku zawsze należy wymienić oponę. Pianka znajdująca się w tym preparacie wulkanizuje gumę, ale sprawia, że nie nadaje się już ona do naprawy.

Procedura naprawy opony

1. Zdjąć oponę z obręczy. Ocenić oponę pod kątem uszkodzeń, które mogą być nienaprawialne. Zlokalizować uszkodzenie i oznaczyć je kredą z zewnątrz i od wewnątrz opony. Sprawdzić wielkość i kąt uszkodzenia za pomocą przyrządu do pomiaru średnicy.

Źródło wszystkich zdjęć: Anwa-Tech

2. Nanieść 2 lub 3 warstwy środka Rub-O-Matic. Następnie za pomocą skrobaczki usunąć warstwę uszczelniającą opony.

3. Oznaczyć kredą szlifowaną powierzchnię. Za pomocą szlifierki wolnoobrotowej (maks. 5000 rpm) i właściwej ściernicy oszlifować dokładnie naprawianą powierzchnię.

4. Uszkodzoną gumę i druty usunąć za pomocą wolnoobrotowego narzędzia (maks. 1200 rpm) i odpowiedniego frezu. Frezowanie należy rozpocząć wewnątrz opony (3–5 razy). Powtórzyć proces po zewnętrznej stronie opony.

5. Oszlifować powierzchnię uszkodzenia za pomocą miękkiej szczotki, a następnie usunąć zanieczyszczenia za pomocą odkurzacza.

6. Za pomocą spiralnego przyrządu do nakładania kleju wprowadzić klej do wnętrza otworu. Następnie nanieść cienką warstwę kleju za pomocą pędzelka. Odczekać 3–5 min do wyschnięcia. Przy niskich temperaturach lub wysokiej wilgotności czas schnięcia może być dłuższy.

7. Nanieść cienką warstwę kleju na czarną część kołka. Przełożyć stalowy drut przez otwór od wewnętrznej strony opony.

8. Za pomocą szczypiec chwycić kołek na połączeniu drutu z gumą i przeciągnąć go, tak aby łata znajdująca się na kołku przywarła do opony (stosując kołek UL10 lub UL13, należy pamiętać o skierowaniu strzałek znajdujących się na łacie w kierunku stopek opony).

9. Za pomocą kciuka docisnąć łatę do opony (od środka łaty do zewnątrz). Następnie za pomocą rolki dociskowej dokładnie usunąć powietrze spod łaty. Usunąć niebieską folię i kontynuować dociskanie rolką w kierunku krawędzi łaty.

10. Zerwać przezroczystą folię z powierzchni łaty i uszczelnić krawędzie łaty gumą uszczelniającą.

11. Za pomocą szczypiec obciąć kołek 3 mm powyżej powierzchni bieżnika. Opona jest gotowa do dalszej eksploatacji.

A jak to jest w motocyklu?

Panuje przekonanie, że opony motocyklowej nie powinno się naprawiać, ale ma to uzasadnienie tylko, gdy motocykla używa się wyczynowo i w sporcie. Wtedy każda naprawa opony może mieć znaczenie. W przypadku użytkowania motocykla na co dzień i w niewyczynowy sposób oponę można naprawić w razie przebicia. Ale – żeby nie było tak różowo – nie każde uszkodzenie jest naprawialne. Najważniejsze są trzy czynniki: 1. uszkodzenie nie może wychodzić poza obszar 70% szerokości czoła opony, 2. uszkodzenie nie może być większe niż 6 mm, choć dla bezpieczeństwa powinno się przyjmować, że górna granica średnicy przedmiotu, który przebił oponę, nie powinna przekraczać 4,5 mm, 3. kąt, pod którym przedmiot przebił oponę, nie może odbiegać od 90° o więcej niż 15°. Ważnym czynnikiem jest kształt przedmiotu – najlepiej, jeśli nie ma on ostrych krawędzi. To oznacza, że najechanie na niewielki gwóźdź może być bezpiecznie naprawione.

Po naprawie opona nadaje się do montażu, podczas którego należy bezwzględnie wymienić słupek zaworu. Po zamontowaniu koło należy wyważyć, mając na uwadze, że wyważenie statyczne może być wykonywane do szerokości obręczy równej 3,5 cala. Powyżej tej szerokości należy bezwzględnie wykonać wyważenie dynamiczne.

O Autorze

autoEXPERT – specjalistyczny miesięcznik motoryzacyjny, przeznaczony dla osób zajmujących się zawodowo naprawą, obsługą, diagnostyką i sprzedażą samochodów oraz produkcją i sprzedażą akcesoriów motoryzacyjnych, części zamiennych i materiałów eksploatacyjnych.