Co można odczytać z komputera
Coraz więcej mechaników oprócz prowadzenia działalności związanej z naprawą pojazdów zajmuje się zawodowo oceną ich stanu technicznego. W takim przypadku konieczne jest odczytanie z pamięci sterowników danych związanych z zaistniałymi uszkodzeniami w pojeździe oraz informacji o przebiegu kolizji. Chodzi o dane niezbędne do ustalenia stanu faktycznego przebiegu kolizji drogowej i korelacji uszkodzeń pojazdu z nią związanych.
Do określenia przebiegu kolizji drogowej mogą służyć między innymi dane zawarte w ramkach zamrożonych kodów usterek. Są to przede wszystkim parametry czasu i przebiegu wystąpienia kodu usterki, ale też inne informacje w niej zawarte. Przeprowadzone zostały analizy, czy wszystkie dane pozyskane z pojazdu można zinterpretować zgodnie z dokumentacją producenta, czy może są informacje, które producent pomija. A jeśli takie są, to na ile mogą być przydatne podczas pisania opinii technicznej.
Do przeprowadzenia badań wybrane zostały dwie marki pojazdów. Wybór był nieprzypadkowy. Chodziło o porównanie pojazdów należących do jednego koncernu i tym samym możliwość przeprowadzenia analizy na identycznych podzespołach, ale oprogramowanych przez każdego producenta niezależnie.
Marka Porsche od kilkunastu lat należy do koncernu Volkswagen. Naturalnym następstwem łączenia firm jest przenikanie technologii. Do marki Porsche wraz z wprowadzaniem kolejnych modeli zaimplementowane zostały rozwiązania diagnostyczne z pojazdów grupy Volkswagen. Chodzi o komunikację ze sterownikami, odczyt identyfikacji, kodów usterek i parametrów oraz adaptacje i kodowania. W ramach badań zostały przeprowadzone odczyty usterek wraz z ramkami zamrożonymi sterownika pojazdu Porsche Panamera 3.0TDI typoszeregu 970 oraz Audi A7 3.0TDI typoszeregu 4G. W badanych pojazdach zamontowany został przez producenta ten sam sterownik silnika Bosch EDC17CP44. Oba pojazdy posiadały tę samą usterkę w pamięci 5257. Porównana została zawartość ramki zamrożonej, a także dane, które zostały udostępnione przez producenta dla dalszej deskrypcji odczytu. Badania miały na celu pozyskanie informacji, jakie dane deklaruje producent w jednym i drugim pojeździe. Zweryfikowano, czy istnieją dane, które nie są wyświetlane przez dedykowane urządzenia diagnostyczne tych marek, a mogłyby zostać zinterpretowane, wyświetlone i wykorzystane do pisania opinii technicznej.
Ramka zamrożona w przypadku jednego i drugiego pojazdu wyglądała identycznie: ta sama długość, ta sama struktura danych. Tabela przedstawia zestawienie wybranych kodów usterek, a w nich danych, które deklaruje każdy z producentów. Czarnym kolorem oznaczona jest część wspólna dla obu marek, kolorem czerwonym oznaczone są różnice. Są to dane, które zostały zapisane w pamięci, mają racjonalne wartości i mogłyby zostać wyświetlone, ale są pomijane przez producentów. Jak widać na poniższym przykładzie, Porsche pomija 5 parametrów, które mogłyby zostać wyświetlone, natomiast Audi pomija jeden parametr.
Różnice w informacjach dla bliźniaczych modeli samochodu | |
Porsche Panamera 970 | Audi A7 4G 1 |
1. Nazwa sterownika: Bosch EDC17CP44 | 1. Nazwa sterownika: Bosch EDC17CP44 |
5257 Czujnik temperatury spalin przed filtrem cząstek stałych – usterka elektryczna [P242A00] | 5257 Obwód temperatury spalin, rząd 1 czujnik 3 |
Status 1. Status usterki: ostatni cykl testowy | Status 1. Aktywny kod usterki |
Podstawowa część ramki 1. Istnieje, ale brak danych w dokumentacji | Podstawowa część ramki 1. Status błędu |
Rozszerzona część ramki 1. Prędkość obrotowa silnika | Rozszerzona część ramki 1. Prędkość obrotowa silnika |
Dane dodatkowe 2096 Istnieje, ale brak danych w dokumentacji | Dane dodatkowe 2096 Licznik cykli przyuczania OBD |
Najważniejsze z punktu widzenia oceny stanu technicznego są parametry czasu i przebiegu wystąpienia usterki. Obie marki podają interpretację tych parametrów. Porsche pomija parametr w tabeli statusu, który informuje o oczekiwaniu na kod usterki. W tabeli podstawowej części ramki nie zwraca informacji o statusie i priorytecie kodu usterki. Natomiast w tabeli z danymi dodatkowymi nie podaje informacji o liczniku cykli przyuczania OBD, a także liczniku czasu ostatniego wyłączenia silnika. Pierwszy z parametrów informuje, ile razy kod usterki nie wystąpił w cyklu testu OBD od momentu, gdy został po raz ostatni zarejestrowany w pamięci i był aktywny. Jeżeli kod błędu jest obecny (ma status aktywny), licznik wynosi 40. Natomiast w przypadku, gdy kod usterki nie został zarejestrowany podczas kolejnego cyklu OBD, wówczas licznik zmniejsza swoją wartość o 1. Dlatego kod usterki, który nie wystąpił w ciągu jednego cyklu przyuczania OBD, będzie miał wartość parametru 39. Drugi z parametrów zawartych w danych dodatkowych pominiętych przez Porsche to licznik czasu od ostatniego wyłączenia silnika – jest to istotny parametr.
Z kolei w przypadku Audi pomijany jest jeden parametr – parametr numer 4 w tabeli podstawowej części ramki: licznik kasowania usterek.
Gdy zostały poddane analizie odczyty wszystkich ramek zamrożonych, jakie zwrócił jeden i drugi sterownik, okazało się, że we wszystkich przypadkach – zarówno w Porsche, jak i Audi – była to wartość 255. Możemy tę wartość traktować jako brak danych do wyświetlenia. Wygląda to tak, jakby parametr został pominięty przez programistów piszących oprogramowanie do sterownika, a uwzględniony przez dokumentacje diagnostyczną Porsche. Dlatego programiści Audi nie uwzględnili tego parametru w swoich opracowaniach.
Reasumując: badany przykład pokazuje, że ten sam kod usterki występujący w Audi będzie zawierał komplet informacji dostępnych w ramce zamrożonej. Jeżeli zostaje pominięty parametr, powodem jest brak implementacji w oprogramowaniu samego sterownika. Zawartość tabeli „Status” i podstawowa część ramki będą niezmienne bez względu na kod usterki w danej marce. Niezależnie, czy usterka będzie związana z wentylatorami, wtryskiwaczami czy np. przepływomierzem, zaznaczone kolorem czerwonym różnice w tabelach będą zawsze takie same. Natomiast zawartość tabeli z danymi dodatkowymi będzie różniła się w zależności od kodu usterki. Inne dane dodatkowe będą dostępne dla kodów usterek związanych z pracą wtryskiwaczy czy wentylatorów i tym samym inne dane mogą być pomijane przez dokumentację Porsche.