Bezpieczna elektromobilność zaczyna się w laboratorium – DEKRA i jej testy na torze Lausitzring
DEKRAElektromobilność zmienia oblicze branży motoryzacyjnej. Wraz z rosnącą liczbą pojazdów elektrycznych na polskich drogach pojawia się pytanie o jakość i bezpieczeństwo ich kluczowego komponentu – akumulatora wysokonapięciowego. Właśnie dlatego warto przyjrzeć się temu, jak największe organizacje badawcze testują baterie wysokonapięciowe, zanim trafią one do seryjnej produkcji.
We wrześniu 2025 r. DEKRA oficjalnie otworzyła jedno z najbardziej zaawansowanych centrów testowania baterii w Europie. Obiekt powstał na terenie kompleksu Lausitzring w Klettwitz w Brandenburgii, tuż obok istniejącego od ponad 20 lat centrum technologicznego. To inwestycja liczona w dziesiątkach milionów euro, która pokazuje, jak poważnie przemysł motoryzacyjny traktuje kwestię bezpieczeństwa akumulatorów.
Dlaczego testowanie baterii jest tak ważne?
Dla warsztatu przyjmującego do naprawy czy diagnostyki pojazd elektryczny kluczowe jest zrozumienie, czym właściwie jest nowoczesny akumulator wysokonapięciowy. To nie prosty agregat chemiczny, lecz skomplikowany system składający się z setek lub tysięcy pojedynczych ogniw, zaawansowanego zarządzania termicznego, elektroniki kontrolnej i wielu zabezpieczeń. Każdy z tych elementów musi działać niezawodnie w ekstremalnie zróżnicowanych warunkach.
Bateria w samochodzie elektrycznym pracuje w temperaturach od –30°C zimą po upały przekraczające 30°C latem. Jest narażona na wibracje, uderzenia, wilgoć, sól drogową i gwałtowne zmiany obciążenia podczas dynamicznej jazdy. Współczesne pojazdy elektryczne muszą wytrzymywać te same warunki eksploatacyjne co tradycyjne auta spalinowe, a ich akumulatory powinny zachować pełną funkcjonalność przez wiele lat użytkowania.
Problem w tym, że awaria baterii może mieć znacznie poważniejsze konsekwencje niż usterka w układzie spalinowym. Niekontrolowane reakcje chemiczne prowadzące do przegrzania i zapalenia akumulatora to realne zagrożenie. Właśnie dlatego konstruktorzy pojazdów i dostawcy komponentów inwestują w kompleksowe procedury testowe, które pozwalają wykrywać potencjalne słabości konstrukcyjne jeszcze na etapie produkcji.
DEKRACo dzieje się w laboratorium?
Nowe centrum w Klettwitz dysponuje szerokim spektrum stanowisk badawczych, które pozwalają poddać baterie praktycznie każdemu scenariuszowi obciążenia. Podstawą wszystkich testów jest rozporządzenie UN ECE R100, które określa wymagania dla pojazdów z napędem elektrycznym, ale zakres badań obejmuje również chińskie normy i specyficzne wymagania poszczególnych producentów.
Komory klimatyczne to jeden z głównych elementów wyposażenia laboratorium. Potrafią one wytworzyć temperatury od –45°C do 130°C. W tych warunkach baterie są ładowane i rozładowywane, co pozwala sprawdzić ich rzeczywistą wydajność w ekstremalnych okolicznościach. Działa również pełne zarządzanie termiczne akumulatora, dokładnie tak jak w rzeczywistym pojeździe, co daje wiarygodny obraz możliwości systemu.
Mechaniczne stanowiska testowe symulują wibracje i wstrząsy występujące podczas normalnej eksploatacji pojazdu. Dzięki nim można w kontrolowanych warunkach przeprowadzić testy, które w rzeczywistości wymagałyby przejechania setek tysięcy kilometrów. To ogromna oszczędność czasu i kosztów w procesie rozwojowym, a jednocześnie możliwość dokładniejszego monitorowania zachowania baterii pod obciążeniem.
Szczególnie interesujące są testy niewłaściwego użytkowania, które sprawdzają zachowanie akumulatora w sytuacjach wykraczających poza normalne warunki pracy. Kompletne pakiety baterii, moduły oraz pojedyncze ogniwa są celowo przeciążane, przegrzewane, przebijane czy deformowane. Celem jest sprawdzenie, czy zabezpieczenia zadziałają prawidłowo i czy ewentualna awaria nie rozprzestrzeni się na pozostałe elementy.
Ze względu na ryzyko związane z takimi testami stanowiska do badań niewłaściwego użytkowania umieszczono w masywnej komorze ciśnieniowej, która jest szczelna do 10 barów. Gdyby podczas testów doszło do pożaru baterii, co jest jednym z przewidywanych scenariuszy, gazy zostają bezpiecznie odprowadzone i oczyszczone.
Od prototypu do produkcji seryjnej
Laboratorium oferuje wsparcie na wszystkich etapach rozwoju akumulatora. Na początku są to testy prototypów, które pozwalają weryfikować założenia konstrukcyjne i wykrywać potencjalne problemy na wczesnym etapie. Następnie przychodzi czas na certyfikację i homologację według międzynarodowych standardów.
Kiedy bateria trafia już do produkcji seryjnej, laboratorium prowadzi kontrolę jakości wytwarzanych komponentów. To istotny element całego procesu, ponieważ nawet najlepiej zaprojektowany produkt może mieć wady, jeśli proces produkcyjny nie jest odpowiednio nadzorowany.
MOŻE ZAINTERESUJE CIĘ TAKŻE
Ostatnim ogniwem jest nadzór rynku, czyli kontrola produktów już znajdujących się w sprzedaży. Kompleksowość oferty ma kluczowe znaczenie dla producentów. Zamiast współpracować z wieloma różnymi laboratoriami na poszczególnych etapach rozwoju, mogą zlecić pełen zakres badań jednemu partnerowi. To nie tylko oszczędność czasu i kosztów, ale również gwarancja spójności procedur.
DEKRACo to oznacza dla warsztatów?
Warsztat samochodowy przyjmujący do naprawy pojazd elektryczny może mieć pewność, że akumulator przeszedł rygorystyczne procedury testowe. Producenci nie wypuszczają na rynek systemów, które nie zostały dokładnie sprawdzone. To znacząco obniża ryzyko niespodziewanych awarii i problemów z bezpieczeństwem.
Świadomość skali testów, jakim poddawane są nowoczesne baterie, powinna również wpływać na podejście do serwisowania pojazdów. Akumulatory wysokonapięciowe to komponenty, które nie tolerują improwizacji. Każda interwencja w układ wysokiego napięcia wymaga odpowiednich kompetencji, narzędzi i przestrzegania procedur.
Warto pamiętać o tym podczas rozmów z klientami, którzy rozważają zakup tańszych zamienników czy regenerowanych baterii z nieznanych źródeł. Oryginalne komponenty przeszły kompleksowe badania obejmujące nie tylko podstawowe parametry elektryczne, ale również zachowanie w ekstremalnych warunkach, odporność na uszkodzenia mechaniczne czy stabilność termiczną. Produkt o nieznanym pochodzeniu, nawet jeśli na pierwszy rzut oka wygląda identycznie, może nie spełniać tych samych standardów bezpieczeństwa.
Przyszłość testowania baterii
Rozwój technologii bateryjnych nie stoi w miejscu. Producenci pracują nad nowymi chemicznymi składami ogniw, które mają zapewnić większą pojemność, szybsze ładowanie i dłuższą żywotność. Każda innowacja wymaga opracowania nowych procedur testowych i weryfikacji bezpieczeństwa w różnych scenariuszach użytkowania.
Równolegle rośnie znaczenie testów związanych z życiem baterii. Akumulatory wycofane z pojazdów często zachowują 70–80% pierwotnej pojemności i mogą być wykorzystane w stacjonarnych magazynach energii. Wymaga to jednak dokładnej oceny stanu technicznego i wydajności, co otwiera nowe możliwości dla laboratoriów testowych.
Inwestycja firmy DEKRA w Klettwitz jest odpowiedzią na rosnące potrzeby przemysłu motoryzacyjnego w zakresie bezpiecznej elektromobilności. Dla całej branży motoryzacyjnej, włączając w to warsztaty, to dobra wiadomość – możemy mieć większą pewność, że technologie, które trafiają do seryjnej produkcji, są dokładnie przetestowane i bezpieczne.
Warsztaty muszą dostosować się do nowych wymagań, inwestować w odpowiednie wyposażenie i szkolenia. To buduje zaufanie do technologii i pozwala profesjonalnie doradzać klientom w kwestiach związanych z eksploatacją i serwisowaniem pojazdów elektrycznych.
Artykuł opracowano na podstawie artykułu „Wie Dekra am Lausitzring Hochvoltbatterien testet” Jana Rosenowa (opublikowanego w magazynie „kfz-betrieb”) i materiałów firmy DEKRA.
O Autorze
