• Skutki zaniedbań względem układu zapłonowego. 
• 3 rodzaje świec zapłonowych. 
• Do czego może być przydatny generator dymu i kiedy warto zastosować klucz dynamometryczny? Przewodnik narzędziowy. 

Brak systematycznej kontroli świec oraz konserwacji pozostałych części układu zapłonowego może prowadzić do:

• problemów z zapłonem silnika,
• jego niestabilnej pracy
• oraz spadku mocy.

W skrajnych przypadkach dochodzi nawet do uniemożliwienia uruchomienia silnika. Dlatego, aby zapobiec takim sytuacjom oraz utrzymać optymalną sprawność silnika, zaleca się przestrzeganie zaleceń producentów pojazdów dotyczących częstotliwości wymiany świec zapłonowych. Należy pamiętać, że regularna wymiana świec zapłonowych to nie tylko kwestia bezpieczeństwa i komfortu jazdy, ale także sposób na zachowanie długotrwałej sprawności silnika i oszczędność zużycia paliwa.

Rodzaje świec zapłonowych 

Istnieją 3 główne rodzaje świec zapłonowych, których podział opiera się przede wszystkim na materiałach zastosowanych do produkcji elektrod oraz ich dokładnej specyfikacji. Każdy z tych rodzajów ma unikalne właściwości, które wpływają na ich wydajność oraz trwałość.

Świece niklowo-litowe 

Często określane jako standardowe, wyposażone są w elektrody ze stopu niklowo-litowego. Te materiały gwarantują dobrą przewodność elektryczną i przyczyniają się do odpowiednio niskiego zużycia paliwa. Niemniej jednak, ze względu na miękkość i ograniczoną wytrzymałość stopu niklu na wysokie ciśnienie i wysoką temperaturę panujące w cylindrze silnika, tego typu świece zapłonowe mogą wymagać częstszej wymiany niż świece irydowe lub platynowe.

Świece platynowe 

W tych świecach wykorzystano platynową płytkę w elektrodzie centralnej, stop platyny jest znacznie twardszy niż stop niklu i ma wyższą temperaturę topnienia. Dzięki wąskiej elektrodzie środkowej tego rodzaju świeca wymaga niższego napięcia zapłonu, co przyczynia się do stabilniejszego i skuteczniejszego procesu zapłonu w silniku. Tego rodzaju świece są droższe od świec niklowo-litowych, jednak wyższą cenę rekompensują dwukrotnie dłuższą żywotnością.

Świece irydowe 

To kolejny rodzaj świec zapłonowych, które charakteryzują się końcówką elektrody środkowej wykonanej ze stopu irydu. Iryd jest metalem o bardzo wysokiej twardości, odporności na korozję iskrową oraz wyższej od stopu niklowo-litowego przewodności elektrycznej. Stop irydu wykazuje również dużą odporność na działanie wysokich temperatur (temperatura topnienia irydu wynosi ok. 2450°C). Powyższe parametry sprawiają, że świece irydowe potrzebują mniejszej ilości energii do wytworzenia iskry i lepiej ją koncentrują, dzięki czemu szybciej generują spalanie mieszanki przy mniejszym zużyciu energii. Tak jak w przypadku świec platynowych cena tego rodzaju świec jest wyższa od świec standardowych.

Żywotność świec 

Żywotność świec zapłonowych w samochodach z silnikami benzynowymi zależy od kilku czynników, takich jak:

• rodzaj silnika,
• warunki eksploatacji
• oraz materiałów, z których zostały wykonane elektrody.

Ogólnie rzecz biorąc, świece standardowe w tego typu silnikach wytrzymują ok. 30 tys. km, a większą trwałością charakteryzują się świece irydowe, które zaleca się wymieniać po 60 tys. km. Za najtrwalsze uznaje się świece platynowe, których wymiana powinna nastąpić po ok. 100 tys. km.

W samochodach z silnikami zasilanymi LPG lub CNG żywotność świec zapłonowych jest znacznie krótsza ze względu na wyższą temperaturę spalania mieszanki oraz utrudniony przeskok iskry. Dlatego przy wyborze świec do samochodów z instalacją gazową należy dobierać świece charakteryzujące się odpornością na działanie wysokich temperatur. W tego typu instalacjach najlepiej sprawdzają się świece irydowe lub platynowe, których żywotność określana jest na ok. 30 tys. km.

Wymiana świec zapłonowych 

Wymiana świec zapłonowych, choć teoretycznie jest prosta, może stwarzać pewne wyzwania. Dlatego warto zadbać o kilka istotnych kwestii, które zapewnią sprawną i bezpieczną ich wymianę.

1. Wykręcanie świec – metoda chemiczna

Jeśli pojawią się trudności z odkręceniem świecy, nie zaleca się stosowania nadmiernej siły. W takiej sytuacji warto skorzystać ze specjalnych preparatów do luzowania zapieczonych i skorodowanych połączeń. Przed rozpoczęciem procesu wykręcania świec konieczne jest dokładne oczyszczenie okolicy gniazda świecy – usunięcie zanieczyszczenia i luźno przylegającej korozji.

Następnie należy ostrożnie i równomiernie spryskać obszar wokół świecy zapłonowej oraz odczekać wymaganą ilość czasu, aby preparat dokładnie spenetrował połączenie. Płyny do luzowania świec zapłonowych zwykle potrzebują kilkunastu minut na zadziałanie, jednak im dłużej preparat pozostanie w gnieździe, tym lepsza będzie penetracja i skuteczność działania.

Po zadziałaniu preparatu należy rozpocząć proces odkręcania świecy zapłonowej z zachowaniem ostrożności i umiaru, aby uniknąć uszkodzeń gwintu lub innego rodzaju mechanicznych komplikacji. Po wykręceniu zapieczonych świec konieczne jest dokładne wyczyszczenie i przeprowadzenie kontroli gwintów w głowicy cylindra. W przypadku widocznych zanieczyszczeń na zwojach gwintu konieczne będzie ich oczyszczenie za pomocą odpowiedniego urządzenia do czyszczenia gwintów gniazd świec zapłonowych.

MOŻE ZAINTERESUJE CIĘ TAKŻE

Informacje techniczne

Jak dobierać świece zapłonowe

Długość okresu między wymianami świec zapłonowych zależy od technologii i materiałów użytych do ich produkcji.

2. Czystość i szczelność

Gniazdo lub rurka świecy zapłonowej powinny być wolne od:

• oleju,
• wody
• i zanieczyszczeń.

Wykręcenie świecy zapłonowej może być trudne, jeśli cokolwiek znajduje się w rurce lub gnieździe. Z czasem zanieczyszczenia i ciecze mogą przyczynić się do tworzenia się połączenia (ścieżki) z masą, ponieważ wysokie napięcie w obwodzie wtórnym wytwarza elektryczność statyczną, przyciągającą małe cząsteczki do izolatora. Jeśli w rurce lub gnieździe świecy zapłonowej znajduje się olej lub inne zanieczyszczenia, wymiana uszczelki pokrywy zaworów lub osłony cewki może zapobiec wystąpieniu przerwy zapłonu w przyszłości.

Podczas prób zdiagnozowania nieszczelności uszczelki świecy lub uszczelki pokrywy zaworów, warto skorzystać z generatora dymu. Urządzenie to może pomóc szybko i dokładnie zlokalizować miejsce nieszczelności. Należy jednak pamiętać, aby podczas wykonywania diagnostyki ciśnienie wyjściowe z generatora nie przekraczało 5-6 psi.

Jeśli nieszczelność zostanie wykryta, należy sprawdzić, czy zawór PCV nie jest zablokowany. Dodatkowo, w niektórych modelach silników zawór PCV jest wyposażony w grzałkę. Jeśli grzałka działa nieprawidłowo, może to spowodować blokadę zaworu, zwłaszcza gdy silnik jest zimny.

3. Temperatura silnika podczas demontażu świeć zapłonowych

Tematem, który budzi wiele kontrowersji wśród mechaników i serwisantów, jest temperatura silnika podczas wymiany świec zapłonowych. Producenci oryginalnego wyposażenia OEM – Original Equipment Manufacturer oraz producenci świec zapłonowych zawsze zalecają demontaż i montaż świec przy zimnym silniku. Argumentują to faktem, że wtedy zarówno świeca zapłonowa, jak i głowica, mają najmniejszą rozszerzalność cieplną, co zmniejsza prawdopodobieństwo uszkodzenia gwintów.

Jest to kwestia kluczowa, zwłaszcza biorąc pod uwagę, że głowica może być wykonana z aluminium, a świeca zapłonowa ze stali. Zwolennicy wykręcania świec na gorącym silniku nie potrafią jednak znaleźć jednoznacznego wyjaśnienia, dlaczego ta metoda jest skuteczna. Niektórzy twierdzą, że wysoka temperatura powoduje rozluźnienie zatarcia gwintu i powstałej korozji. Jednakże brak jest jednoznacznych dowodów potwierdzających tę teorię.

Część specjalistów sugeruje również, że użycie udaru może pomóc w poluzowaniu świecy. W rzeczywistości, wykręcanie świec na gorącym silniku lub przy użyciu udaru może prowadzić do uszkodzenia gwintu w gnieździe lub nawet pęknięcia głowicy.

4. Zbyt słabe lub zbyt mocne dokręcenie

Większość poradników dotyczących montażu świec zapłonowych zaleca stosowanie klucza dynamometrycznego, jednak często nie jest wyjaśniona przyczyna tego zalecenia. Jednym z głównych powodów stosowania klucza dynamometrycznego jest wymiana ciepła. Niedokręcona świeca zapłonowa nie będzie miała pełnego kontaktu z powierzchnią gniazda w głowicy cylindrów.

Taki montaż ogranicza również zdolność świecy do odprowadzania ciepła, co skutkuje podwyższeniem temperatury w komorze spalania. Może to spowodować przedwczesny zapłon i detonację oraz prowadzić do uszkodzenia silnika. Z kolei zbyt mocno dokręcona świeca zapłonowa może powodować naprężenia w jej metalowej obudowie, prowadząc do uszkodzeń lub zerwania gwintu. Nadmierne dokręcenie może również naruszyć wewnętrzne uszczelnienie gazowe świecy, a nawet spowodować pęknięcie izolatora.

5. Mocowanie cewki zapłonowej

Podczas dokręcania śrub mocujących cewkę zapłonową należy pamiętać o odpowiednim momencie ich dokręcania. Za słabo dokręcone śruby mogą prowadzić do uszkodzeń pod wpływem wibracji. Z kolei zbyt mocne dokręcenie może spowodować pęknięcie ucha montażowego cewki i uszkodzenie śruby. Momenty dokręcania śrub mocujących poszczególne elementy auta są dostępne online w tabelach udostępnianych przez producentów śrub. W tych tabelach uwzględnione są:

• klasy wytrzymałości śruby,
• średnica śruby,
• rodzaj zastosowanego gwintu
• oraz skok.

Źródło: Materiały redakcyjne