Uszkodzenia pomp paliwa – cz. 2

Uszkodzenia pomp paliwa – cz. 2 Kolbenschmidt Pierburg / MS Motor Service International GmbH
Maciej Blum
6.7.2022

W poprzedniej części artykułu opisaliśmy rodzaje pomp oraz ich usytuowanie w układzie paliwowym. W tej części skupimy się na obrazach uszkodzeń oraz ich przyczynach.

Główną przyczyną usterek funkcjonalnych albo uszkodzeń elektrycznych pomp paliwowych są szkody następcze, spowodowane zanieczyszczonym paliwem albo obecnością wody w paliwie. Innymi przyczynami są niedostateczna jakość paliwa, uszkodzenia wywołane użyciem siły, niewłaściwym przyporządkowaniem albo doborem pompy paliwowej.

Dalej objaśniono poszczególne rodzaje uszkodzeń i ich możliwe przyczyny. W kolejności częstości występowania są to:

  • uszkodzenia spowodowane zanieczyszczeniem,
  • uszkodzenia spowodowane obecnością wody,
  • niewłaściwe zastosowanie lub użycie,
  • nieodpowiednia jakość paliwa,
  • uszkodzenia mechaniczne / błędy montażowe.

Należy wziąć pod uwagę, że nie zawsze można ustalić jednoznaczną przyczynę. Cząstki rdzy powstałe w wyniku obecności wody w paliwie zaliczają się, ściśle biorąc, również do kategorii uszkodzeń spowodowanych zanieczyszczeniem. Często cechą nieodpowiedniej jakości paliwa jest zbyt duża zawartość wody, powodującej korozję i szkody spowodowane zanieczyszczeniem. Ze względu na częstość występowania uszkodzeń spowodowanych obecnością wody zostaną one omówione osobno.

W celu określenia przyczyny awarii trzeba często zdemontować pompę paliwową i tym samym ją zniszczyć. Również odczytanie kodu błędów OBD w nowszych pojazdach może mieć tylko pomocnicze znaczenie. Nie zawsze część wskazana przez OBD jest rzeczywistą przyczyną uszkodzenia. Potrzebny jest do tego fachowiec, który zna system. Tylko w ten sposób można uniknąć sytuacji, w której usunięty zostanie objaw, a nie rzeczywista przyczyna, i awaria wystąpi ponownie po kilkuset kilometrach. Przy rozpatrywaniu reklamacji okazało się, że większość reklamowanych elektrycznych pomp paliwowych odpowiadała wymaganej specyfikacji.

W celu uniknięcia niepotrzebnych nakładów i dodatkowych kosztów firma Motor Service opracowała łatwy w obsłudze przyrząd kontrolny dla handlu hurtowego i importerów. Umożliwia on sprawdzenie działania elektrycznych pomp paliwowych metodą nieniszczącą, w miejscu zamontowania. Tym samym można łatwo rozpoznać bezpodstawne reklamacje i uniknąć niepotrzebnych przesyłek zwrotnych i kosztów.

Uszkodzenia spowodowane zanieczyszczeniem paliwa

Najczęstszymi przyczynami usterek w układzie paliwowym albo przedwczesnych awarii pomp paliwowych są zanieczyszczenia różnej wielkości cząstkami. Powodują one:

  • zatykanie filtrów,
  • zmniejszenie wydajności,
  • nadmierną emisję dźwięku przez pompę,
  • pracę pompy na sucho,
  • zablokowanie zespołu tłoczenia.

Może to być spowodowane:

  • obecnością cząstek rdzy albo wapnia,
  • zanieczyszczeniem zbiornika paliwa spowodowanym przez czynniki zewnętrzne (np. przy tankowaniu),
  • starzeniem się paliwa wskutek długiego postoju (wytwarzanie się osadów),
  • nieprzestrzeganiem terminów przeglądów (wymiany filtra),
  • nieodpowiednią jakością paliwa,
  • starymi, porowatymi wężami paliwowymi,
  • zanieczyszczeniem albo wprowadzeniem wody przez przetarty wąż odpowietrzający zbiornik lub przez niewłaściwe, późniejsze ułożenie tego węża.
Silnie skorodowana elektryczna pompa paliwowa
Ilustracja 10. Silnie skorodowana elektryczna pompa paliwowa. Widok, którego z reguły nie zobaczy się w warsztacie. W wielu przypadkach przyczynę awarii pompy paliwowej, która od zewnątrz wygląda na sprawną, można ustalić dopiero po rozmontowaniu pompy. Źródło: Kolbenschmidt Pierburg / MS Motor Service International GmbH
Zanieczyszczona pompa paliwowa
Ilustracja 11. Zanieczyszczona pompa paliwowa. Obudowa została usunięta i widać ściekający osad zanieczyszczeń. Źródło: Kolbenschmidt Pierburg / MS Motor Service International GmbH
Widok na rozciętą obudowę pompy z pierścieniem zębatym E3T – zapchaną osadami
Ilustracja 12. Widok na rozciętą obudowę pompy z pierścieniem zębatym E3T – zapchaną osadami. Źródło: Kolbenschmidt Pierburg / MS Motor Service International GmbH
Zablokowany zespół tłoczenia
Ilustracja 13. Zablokowany zespół tłoczenia (pierścień zębaty trochoidalny) pompy z pierścieniem zębatym E3T. Źródło: Kolbenschmidt Pierburg / MS Motor Service International GmbH

Zatykanie filtrów

Zatkanie zanieczyszczeniami filtra paliwa albo filtra sitkowego po stronie ssania daje najpierw następujące objawy:

  • obniżoną wydajność,
  • za małe ciśnienie,
  • nadmierną emisję hałasu przez pompę paliwową,
  • przerywanie zapłonu (przez wytwarzanie się pęcherzyków pary).

Może to doprowadzić do awarii pompy paliwowej, co uniemożliwi dalszą jazdę. Większość nowoczesnych pomp paliwowych jest przepłukiwanych przez paliwo i tym samym smarowanych oraz chłodzonych. Jeżeli nie następuje to w dostatecznym stopniu (np. wskutek zapchania filtra wstępnego albo sitkowego na dopływie do pompy paliwowej), powstaje zagrożenie „pracą na sucho”. Praca na sucho bardzo szybko doprowadza do uszkodzenia pompy. Pompy paliwowe typoszeregów E1F, E2T i E3T mają filtry sitkowe po stronie ssania. Ten mały „filtr wstępny” stanowi zabezpieczenie przed zanieczyszczeniami. Badania pomp paliwowych zgłoszonych do reklamacji wykazały, że filtr sitkowy często jest zapchany zanieczyszczeniami zawartymi w zasysanym paliwie. Przy późniejszym montażu pompy E1F należy pamiętać, że przy pracy na oleju napędowym należy usunąć filtr sitkowy, ponieważ wskutek większej lepkości oleju napędowego może dojść do problemów w niskich temperaturach.

Zatarcia spowodowane pracą na sucho
Ilustracja 14. Zatarcia spowodowane pracą na sucho. Źródło: Kolbenschmidt Pierburg / MS Motor Service International GmbH
Stopione części z tworzywa sztucznego w pompie paliwowej
Ilustracja 15. Praca na sucho spowodowała stopienie się części z tworzywa sztucznego w pompie paliwowej. Źródło: Kolbenschmidt Pierburg / MS Motor Service International GmbH
Filtry sitkowe pompy łopatkowej E1F
Ilustracja 16. Filtry sitkowe pompy łopatkowej E1F: zapchany (z lewej) i nowy (z prawej). Źródło: Kolbenschmidt Pierburg / MS Motor Service International GmbH
Zespół tłoczenia pompy łopatkowej – uszkodzenia spowodowane ciałami obcymi
Ilustracja 17. Zespół tłoczenia pompy łopatkowej – uszkodzenia spowodowane ciałami obcymi. Prawa górna łopatka została silnie uszkodzona ciałem obcym. Dla porównania z prawej strony u dołu zamontowano łopatkę nieuszkodzoną. Źródło: Kolbenschmidt Pierburg / MS Motor Service International GmbH
Zadrapania spowodowane ciałami obcymi
Ilustracja 18. Zadrapania spowodowane ciałami obcymi. Źródło: Kolbenschmidt Pierburg / MS Motor Service International GmbH
Pompa z pierścieniem zębatym E2T – uszkodzenia spowodowane ciałami obcymi
Ilustracja 20. Pompa z pierścieniem zębatym E2T – uszkodzenia spowodowane ciałami obcymi. Źródło: Kolbenschmidt Pierburg / MS Motor Service International GmbH
Wióry w filtrze sitkowym
Ilustracja 20. Wióry w filtrze sitkowym. W tym przypadku metalowe wióry przedostały się do zbiornika paliwa podczas wykonywania prac w układzie paliwowym. Wióry o ostrych krawędziach uszkodziły filtr sitkowy. Wskutek tego zanieczyszczenia przedostały się do pompy i zablokowały zespół tłoczenia. Źródło: Kolbenschmidt Pierburg / MS Motor Service International GmbH
Masa uszczelniająca w zespole tłoczenia
Ilustracja 21. Masa uszczelniająca w zespole tłoczenia (trochoidalne koło zębate). Źródło: Kolbenschmidt Pierburg / MS Motor Service International GmbH

Zablokowanie zespołu tłoczenia

Gdy zassane ciała obce przenikną do pompy paliwowej, często dochodzi do bezpośredniego zablokowania obrotowych części zespołu tłoczenia. Najczęściej jest to przyczyną natychmiastowej awarii pompy. Ciała obce przedostają się do pompy paliwowej, gdy po stronie ssania uszkodzony jest filtr paliwa lub filtr siatkowy albo ich nie ma. Zagrożenie przedostaniem się ciał obcych do zbiornika paliwa zachodzi zwłaszcza podczas wykonywania prac w układzie paliwowym. Pompy zbiornikowe mają po stronie ssania filtr w postaci siatki. Podczas montażu trzeba uważać, aby nie uszkodzić filtra, a zwłaszcza ewentualnych żeber.

Szczególnym przypadkiem uszkodzeń spowodowanych zanieczyszczeniami są uszkodzenia wywołane obecnością wody w układzie paliwowym. Uszkodzenia te opiszemy szczegółowo w kolejnej części artykułu w następnym wydaniu „autoEXPERTA”.

Na podstawie informacji firmy Kolbenschmidt Pierburg / MS Motor Service International GmbH

O Autorze

Tagi artykułu

autoExpert 10 2024

Chcesz otrzymać nasze czasopismo?

Zamów prenumeratę