Strzał ze sprzęgła

Exedy
Maciej Blum
14.3.2016

Tuning silnika oraz przygotowanie samochodu do sportu niesie za sobą konieczność dostosowania również układu przeniesienia napędu do zwiększonej mocy oraz agresywnego stylu jazdy.

Zwiększenie mocy silnika wiąże się zawsze z większym obciążeniem podzespołów układu przeniesienia napędu. Moc jest przekazywana przez sprzęgło na skrzynię biegów, przekładnię główną i przeguby na koła. Pierwszym elementem na drodze mocy z silnika na podłoże jest sprzęgło, które musi sprostać sportowemu stylowi jazdy i większym niż zwykle obciążeniom.

Dobrze dobrane sprzęgło

Tarcza sprzęgła ma określoną powierzchnię styku z kołem zamachowym oraz dociskiem sprzęgła. Od powierzchni tego styku, siły jego docisku do koła zamachowego oraz współczynnika tarcia między tarczą a kołem zamachowym i dociskiem zależy to, ile mocy jest w stanie przenieść. Pominąć tutaj należy oczywiście wytrzymałość mechaniczną samych okładzin czy ich łączenia z tarczą nośną.

Sprzęgło musi być dobrane do samochodu w taki sposób, aby wartość przenoszonego przez nie maksymalnego momentu obrotowego była większa od maksymalnego momentu obrotowego dostarczanego przez silnik. Jeśli sprzęgło nie będzie w stanie przenieść momentu obrotowego generowanego przez silnik, może dochodzić do poślizgu tarczy, co skutkuje podniesieniem jej temperatury, a nawet spaleniem, czyli całkowitym uszkodzeniem.

Ważne parametry

W celu doboru wielkości okładzin ciernych do danego momentu obrotowego silnika konieczne jest sprecyzowanie kilku parametrów:

1) współczynnika tarcia okładzin (określenie materiału okładzin ciernych),
2) siły docisku (określenie siły sprężyny w docisku sprzęgła),
3) wartości przenoszonego momentu obrotowego,
4) współczynnika bezpieczeństwa.

Współczynnik tarcia jest równy ilorazowi siły tarcia i siły docisku okładzin:

μ = T/FA

gdzie:
μ - współczynnik tarcia
T - siła tarcia
FA - siła docisku

Na wartość współczynnika tarcia ma wpływ przede wszystkim materiał, z jakiego wykonana jest okładzina cierna oraz materiał, z jakim ona współpracuje. Okładziny organiczne mają współczynnik tarcia wynoszący około 0,28, a nieorganiczne - 0,38. Ogólnie przyjmuje się, że im wyższy współczynnik tarcia, tym mniejsza siła docisku potrzebna jest do pracy sprzęgła, ale tym gwałtowniej będzie ono załączało.

Więcej na temat sportowego sprzęgła można znaleźć w marcowym wydaniu magazynu autoEXPERT.

O Autorze

Tagi artykułu

Zobacz również

Chcesz otrzymać nasze czasopismo?

Zamów prenumeratę