• Paski a łańcuchy rozrządu – kryteria doboru, wady oraz zalety zastosowań. 
• Kąpiel olejowa i inne udogonienia wpływające na pracę elementów układu rozrządu. 
• Regularna konserwacja jako remedium na problemy z wadliwie działającym rozrządem. 
• Objawy występowania problemów z rozrządem – na co powinni zwracać uwagę mechanicy i kierowcy? Uwaga na zanieczyszczenia elementów układu rozrządu! 

Paski i łańcuchy rozrządu odpowiadają za przeniesienie napędu z wału korbowego na wałki rozrządu. Dzięki temu możliwe jest precyzyjne sterowanie otwieraniem i zamykaniem zaworów silnika. Prawidłowa synchronizacja pracy tych elementów jest kluczowa w uzyskaniu optymalnej wydajności i efektywności silnika, a także w skutecznym zapobieganiu poważnym uszkodzeniom mechanicznym.

Wybór między paskiem a łańcuchem rozrządu zależy od konstrukcji silnika i preferencji jego producenta, przy czym każdy z tych elementów ma swoje zalety i wady. Paski rozrządu pracują ciszej i są lżejsze, ale mogą ulegać szybszemu zużyciu niż łańcuchy i wymagać częstszej wymiany. Z kolei łańcuchy rozrządu są trwalsze i wytrzymalsze, jednak mogą generować większy hałas podczas pracy silnika.

Coraz większą popularność zyskują również paski rozrządu pracujące w kąpieli olejowej, które łączą zalety tradycyjnych pasków i łańcuchów. Takie rozwiązanie zapewnia lepsze smarowanie, zmniejsza hałas i zwiększa żywotność paska. Kluczową rolę w informowaniu kierowców o konieczności regularnej konserwacji i terminowej wymiany tych elementów odgrywają mechanicy warsztatów samochodowych.

Ich wiedza i doświadczenie są nieocenione w diagnozowaniu problemów, które wiążą się z rozrządem, i w doradzaniu klientom najlepszych rozwiązań dla ich pojazdów. Dzięki profesjonalnemu podejściu mechaników kierowcy mogą mieć również pewność, że silniki ich aut będą pracować bezawaryjnie przez długi czas.

Objawy nieprawidłowej pracy układu rozrządu 

Najczęstsze objawy uszkodzonego paska lub łańcucha rozrządu dotyczą nieprawidłowej pracy silnika. Silnik może nie pracować płynnie, tracić moc lub w skrajnych przypadkach nie odpalać. Warto zwrócić uwagę kierowcom, że dzięki regularnie wykonywanej konserwacji mogą uniknąć wielu problemów z paskiem lub łańcuchem rozrządu, zanim uszkodzenie tych części spowoduje poważną awarię silnika.

Poniżej znajduje się lista niektórych oznak nieprawidłowej pracy układu rozrządu, które mogą świadczyć o uszkodzeniu paska lub łańcucha rozrządu.

Spadek mocy i problemy z rozruchem silnika

Spadek mocy silnika może być objawem uszkodzenia mechanizmu rozrządu. Prawidłowa praca paska lub łańcucha rozrządu jest niezbędna do zapewnienia pełnej synchronizacji napędu mechanizmu rozrządu. Brak uzyskania odpowiedniej synchronizacji pracy tłoków i zaworów prowadzi do wielu poważnych problemów.

Jeśli pasek rozrządu jest luźny i przeskoczy o kilka zębów, mogą pojawić się trudności z rozruchem silnika lub jego dławienie podczas dodawania gazu. Zużycie paska lub łańcucha rozrządu wpływa również na szybkość, z jaką odpala silnik. Zużyty pasek może także ślizgać się po wałku rozrządu, co prowadzi do wcześniejszego otwierania lub zamykania poszczególnych cylindrów. Nawet jeśli silnik nie traci momentalnie zapłonu, można zauważyć spadek jego mocy.

Wibracje i hałas

Objawami problemów z mechanizmem rozrządu mogą być również nadmierne wibracje i hałas, które dochodzą z silnika, a także wibracje odczuwane na karoserii. Może to świadczyć o przestawieniu rozrządu spowodowanego poluzowaniem się paska.

Luźny lub rozciągnięty pasek rozrządu może również generować stuki lub szum, które wynikają z jego niewłaściwego napięcia. W układach, w których zastosowano łańcuch rozrządu, takie hałasy mogą być szczególnie uciążliwe i przyjmować formę metalicznych dźwięków dochodzących spod pokrywy rozrządu. Te dźwięki często wskazują na rozciągnięcie łańcucha rozrządu, co również wymaga natychmiastowej interwencji.

Ignorowanie takich objawów może prowadzić do poważnych uszkodzeń silnika, dlatego ważne, aby mechanicy samochodów uświadomili kierowcom, jak w takiej sytuacji powinni się zachować. Otrzymanie jasnych instrukcji może pomóc kierowcom uniknąć dalszych uszkodzeń i kosztownych napraw, chroniąc tym samym silnik i zapewniając bezpieczeństwo na drodze.

Kolory spalin

Za każdym razem, kiedy silnik samochodu pracuje ciężej niż zwykle, można zauważyć większą intensywność i zmianę barwy dymu, który wydobywa się z rury wydechowej pojazdu. Szary, niebieski lub czarny kolor spalin jest sygnałem, że z samochodem dzieje się coś złego.

Ten objaw wskazuje, że jednostka napędowa wymaga natychmiastowej uwagi. Niewłaściwy kolor spalin może świadczyć też o nieprawidłowej pracy układu rozrządu. Brak pełnej synchronizacji poszczególnych elementów rozrządu może prowadzić do przedwczesnego otwarcia lub zamknięcia zaworów i zmiany procesu spalania mieszanki paliwowej w cylindrach silnika. Takie nieprawidłowe lub niepełne spalanie mieszanki może wpływać na poziom intensywności i skład chemiczny spalin.

Wzrost zużycia paliwa

MOŻE ZAINTERESUJE CIĘ TAKŻE

Silnik i układ napędowy

Sekrety układu rozrządu

Układ rozrządu silnika spalinowego, choć pozostaje ukryty, pełni kluczową rolę w funkcjonowaniu pojazdu. Jest odpowiedzialny za synchronizację ruchu zaworów z ruchem tłoka.

Istotnym sygnałem problemów z układem rozrządu może być także wzrost zużycia paliwa podczas codziennej eksploatacji pojazdu. Kiedy mechanizm rozrządu nie działa prawidłowo, silnik może nie spalać mieszanki paliwowo-powietrznej w sposób optymalny. Przestawiony lub zużyty rozrząd może prowadzić do nieefektywnej pracy zaworów, co wpływa na efektywność spalania.

Nieprawidłowo pracujący rozrząd może generować niepełne spalanie mieszanki paliwowo-powietrznej. To wpływa nie tylko na ekonomię paliwową, ale także na ewentualny wzrost emisji spalin i obciążenie innych elementów silnika.

Kontrolka check engine

Za każdym razem, kiedy wystąpi awaria silnika lub jego kluczowych elementów, na desce rozdzielczej zapali się kontrolka Check Engine. Niektóre auta mogą wyświetlić również dodatkowe komunikaty ostrzegawcze lub kody błędów, które mogą pomóc w identyfikacji problemu. W nowoczesnych pojazdach czujniki na bieżąco monitorują pracę silnika i innych systemów, przekazując informacje do centralnego komputera. Dzięki temu kierowca jest informowany o wszelkich nieprawidłowościach w pracy układu rozrządu.

Maksymalna żywotność pasków i łańcuchów rozrządu 

Regularna wymiana paska i łańcucha rozrządu jest kluczowa dla przedłużenia żywotności i zapewnienia niezawodnej pracy silnika pojazdu. Okres ich wymiany zależy ściśle od konkretnego typu silnika spalinowego i może się różnić zależnie od producenta pojazdu i zastosowanego paska.

Paski rozrządu zazwyczaj wymagają wymiany co 80–150 tys. km lub co 3–7 lat (zależnie od tego, co nastąpi wcześniej). Niektórzy producenci pojazdów sugerują wymianę pasków OEM nawet co 200–240 tys. km. Natomiast łańcuch rozrządu z założenia jest bezobsługowy.

Nie oznacza to jednak, że nie może ulec zużyciu lub uszkodzeniu. Długo eksploatowane łańcuchy mogą się rozciągnąć w trakcie normalnej eksploatacji pojazdu lub uszkodzić w wyniku nieprawidłowej pracy elementów współpracujących. W rzeczywistości wymagają więc okresowej kontroli, szczególnie w pojazdach starszych lub o większym przebiegu.

Z reguły łańcuchy rozrządu są trwalsze od pasków i umożliwiają przejechanie nawet 200–300 tys. km. Jeśli jednak zaczynają generować hałas lub powodować problemy z pracą silnika – to znak, że czas na wizytę u specjalisty.

Wymiana paska lub łańcucha rozrządu 

Wymiana paska lub łańcucha rozrządu powinna być wykonana zgodnie z instrukcją producenta pojazdu i przy użyciu wymaganych narzędzi specjalistycznych. Niewłaściwe wykonanie tej procedury może prowadzić do poważnych uszkodzeń silnika.

Ważne więc, aby te prace były przeprowadzane przez wykwalifikowanego mechanika. Podczas wymiany paska lub łańcucha konieczna jest również wymiana innych elementów układu rozrządu, takich jak:

• rolki napinające,
• rolki prowadzące
• i koła zębate.

Jeśli pompa wody jest napędzana paskiem rozrządu, jako środek zapobiegawczy zaleca się również jej wymianę. Te komponenty ulegają zużyciu w trakcie normalnej eksploatacji pojazdu. Ich wymiana podczas jednej wizyty w warsztacie może więc zapobiec przyszłym awariom i dodatkowym kosztom.

Ponadto ważne jest sprawdzenie, czy elementy układu rozrządu nie są zanieczyszczone:

• ciałami obcymi,
• płynem chłodzącym,
• olejem
• lub innymi cieczami.

Zanieczyszczenia te mogą zakłócać prawidłową pracę układu, prowadząc do szybszego zużycia się lub uszkodzenia elementów. Znalezienie źródła tych zanieczyszczeń, jego usunięcie i zabezpieczenie przed ponownym wystąpieniem są kluczowe dla długowieczności i niezawodności układu rozrządu.

Niektóre paski rozrządu na zewnętrznej stronie mają oznaczenia, które służą jako wskazówka podczas montażu. Strzałki wydrukowane na pasku wskazują kierunek jego pracy. Podczas montażu linie na pasku muszą dokładnie pokrywać się z oznaczeniami na wszystkich rolkach, co zapewnia prawidłową synchronizację mechanizmu rozrządu. Poprawne ułożenie paska zgodnie z tymi wskazówkami jest priorytetem, by zapewnić niezawodność układu rozrządu i zminimalizować ryzyko uszkodzenia silnika.

Źródło: Materiały redakcyjne