Diagnostyka samochodu ciężarowego

Diagnostyka samochodu ciężarowego Adobe stock – gumpapa
Maciej Blum
14.5.2021

Diagnostyka samochodu ciężarowego znacząco różni się od diagnostyki osobówki. Podstawową różnicą jest ograniczenie czasowe i większa liczba układów, które muszą być skontrolowane. Często korzysta się z diagnostyki zdalnej, która pozwala sprawdzić usterkę, a następnie podjąć decyzję o ewentualnej dalszej jeździe bądź natychmiastowym postoju.

Obecnie tendencją w zakresie przyrządów diagnostycznych do obsługi samochodowych systemów sterujących jest wykorzystywanie możliwości smartfonów. Urządzenia diagnostyczne do obsługi systemów elektronicznych w pojazdach samochodowych, wykorzystujące możliwości smartfonów, przybierają postać samej wtyczki, którą umieszcza się w gnieździe diagnostycznym pojazdu. Interfejs używa oprogramowania diagnostycznego, opracowanego jako specjalna aplikacja zainstalowana w telefonie komórkowym.

Funkcje przetwarzania sygnałów, odczytywanych przez złącze diagnostyczne ze sterownika pojazdu, przejmuje system operacyjny smartfona, np. Android. Transfer informacji między wtyczką (interfejsem) a telefonem lub innym urządzeniem odbiorczym jest realizowany najczęściej za pośrednictwem komunikacji Bluetooth.

Przykładowy opis procedury regulacji zaworów w samochodzie DAF XF E6.
Przykładowy opis procedury regulacji zaworów w samochodzie DAF XF E6. Źródło: Snap-on Equipment

Wykorzystanie tego typu transmisji oznacza likwidację granic, jeśli chodzi o diagnostykę pojazdu, a przynajmniej odczytanie jego aktualnych parametrów pracy i zapamiętanej historii usterek. Podstawowe parametry pojazdu można odczytać zdalnie praktycznie w każdym momencie.

Urządzenia służące do diagnostyki zdalnej mają swoją genezę w przyrządach, które służą do kontrolowania flot pojazdów ciężarowych oraz w naturalnym rozwoju technik diagnostycznych pojazdów.

Jako przykład systemu diagnostycznego można przytoczyć „Scania Communicator”, który wraz z systemem „Scania Fleet Management” pozwala nie tylko na diagnostykę pojazdów, ale także na zarządzanie flotą znajdującą się w ciągłym ruchu. System ten nadzoruje pracę układów sterowanych elektronicznie w samochodach ciężarowych. Początkowo był skierowany do dużych firm transportowych, które z pomocą przesyłanych informacji mogły kontrolować parametry pracy pojazdu, a także planować konieczne przestoje związane z serwisem.

Oprogramowanie systemu „Scania Communicator” współpracuje z aplikacjami na smartfony i tablety, lokalizując serwisy firmowe. W przypadku usterek w trasie ma to duże znaczenie, ponieważ zapobiega niepotrzebnym przestojom samochodu. Ponadto system komunikacyjny współpracuje z systemem zarządzania flotą „Scania Fleet Management” i przechowuje mapy topograficzne dla aktywnego tempomatu „Scania Active Prediction”, który pozwala na sterowanie pracą silnika w zależności od ukształtowania terenu (czyli w zależności od parametrów obciążenia silników pojazdów, które wcześniej poruszały się po danej trasie).

Nie zawsze możliwe zdalnie

Diagnostyka zdalna często może być zbawienna w trakcie wykonywanie kursu przez samochód ciężarowy. W przypadku diagnostyki stacjonarnej oprócz samego odczytania parametrów pracy samochodu mechanik musi się jednak zmierzyć z koniecznością naprawy. Tutaj zbawienne stają się – zawarte w oprogramowaniu testerów diagnostycznych – informacje serwisowe.

Jak objaśnia Piotr Loranc z firmy Snap-on Equipment, diagnozowanie zarówno samochodów osobowych, jak i ciężarowych z każdym rokiem staje się coraz bardziej złożone i skomplikowane. Stale rośnie bowiem liczba systemów i układów. Coraz częściej mechanik musi zmagać się z zagadnieniami elektrycznymi i elektronicznymi. W samochodach ciężarowych stopień zaawansowania tych systemów jest jeszcze większy niż w przypadku samochodów osobowych. Dodatkowym czynnikiem, z którym muszą poradzić sobie mechanicy, jest presja czasu – naprawa musi być wykonana szybko i skutecznie.

W przypadku diagnozowania samochodów ciężarowych kluczowy jest więc dostęp do dokumentacji technicznej – danych podzespołów, schematów elektrycznych, informacji o procedurach naprawczych i regulacyjnych, akcjach serwisowych czy chociażby podpowiedzi, co należy sprawdzić w przypadku konkretnego kodu błędu w danym pojeździe. Jest to szczególnie istotne w przypadku samochodów ciężarowych, ponieważ dostęp do takich danych jest mocno ograniczony – w odróżnieniu od samochodów osobowych, dla których dostęp do takich danych można znaleźć w wielu programach czy Internecie.

Piotr Loranc Snap-onTestery Jaltest dają unikalną możliwość diagnozowania modulatora EBS poprzez bezpośrednie połączenie z tym podzespołem (zdjęcie poniżej). ETM jest w stanie samodzielnie sprawdzić modulatory, komunikując się z nimi tak, jakby był jednostką sterującą. Weryfikuje wówczas, czy uszkodzone są modulatory, czy problem leży w podzespołach, takich jak kable, jednostka sterująca itp. Diagnozę taką można wykonać również na wymontowanym modulatorze – wystarczy podłączyć do niego zasilanie i sprężone powietrze. Zakres diagnozy obejmuje również weryfikację działania czujników prędkości EBS i zużycia klocków hamulcowych.

Tester

Piotr Loranc
Snap-on Equipment

Kolejnym ważnym aspektem jest bezpieczeństwo. Samochody ciężarowe pokonują o wiele większe dystanse niż samochody osobowe. Z powodu rozmiarów i masy aut ciężarowych, skutki ewentualnego wypadku mogą być bardzo poważne. Kluczowe znaczenie dla bezpieczeństwa ma układ hamulcowy EBS.

O Autorze

Tagi artykułu

Zobacz również

Chcesz otrzymać nasze czasopismo?

Zamów prenumeratę