Rynek ubezpieczeń, podobnie jak i innych usług finansowych, rozwija się w szybkim tempie, obejmując coraz więcej nietypowych jeszcze jakiś czas temu obszarów. Towarzystwa ubezpieczeniowe przygotowują coraz bardziej wyspecjalizowane oferty, które mają zaspokajać przeróżne potrzeby i chronić od różnych ryzyk. A ponieważ liczba różnych zagrożeń, jakie mogą wystąpić w warsztacie samochodowym, jest całkiem spora, również ta branża doczekała się licznych ofert pod konkretne potrzeby. Mnogość rozwiązań nie zawsze bywa jednak korzystna, dlatego przed wyborem właściwej ochrony ubezpieczeniowej należy poświęcić trochę czasu na analizę potencjalnych ryzyk, własnych potrzeb i dostępnych na rynku ofert. To ważne, gdyż bez rzetelnej analizy może się okazać, że ubezpieczenie nie będzie obejmować części szkód, które w danych warunkach nie będą należały do rzadkości, albo z drugiej strony – zbyt kompleksowa ochrona spowoduje zbyt wysokie składki za ochronę przed zdarzeniami, które w danych uwarunkowaniach mogą nie mieć szansy na wystąpienie.

– Ubezpieczenie warsztatów może zapewniać bardzo szeroką ochronę i w zależności od naszych potrzeb tak możemy je ukształtować – wyjaśnia Marek Kozieł, specjalista do spraw ubezpieczeń. – Ponieważ nie jest to ubezpieczenie obowiązkowe, a świadomość właścicieli takich warsztatów w tej materii jest bardzo różna, więc wciąż wielu nie docenia roli, jaką taka ochrona pełni. Spora grupa przekonuje się do ochrony ubezpieczeniowej dopiero po jakimś zdarzeniu, której skutki musiały być pokryte z własnej kieszeni.

Według szacunków jedna czwarta przedsiębiorców w ogóle nie ubezpiecza swoich zakładów. Wynika to z chęci oszczędności, bądź też z przekonania, że „nieszczęście nas ominie”. Z drugiej jednak strony ponad połowa ubezpiecza się od większości popularnych grup ryzyk.

Potencjalne zagrożenia

Punktem wyjścia do konstrukcji optymalnej dla danego zakładu samochodowego ochrony ubezpieczeniowej z pewnością powinna być analiza potencjalnych zagrożeń. Część z nich jest taka sama, bez względu na rodzaj prowadzonej działalności, wielkość zakładu, a nawet fakt, czy jesteśmy osobą prywatną ubezpieczającą dom, czy przedsiębiorcą. Część jednak jest zależna od konkretnych uwarunkowań, w których funkcjonuje dany warsztat samochodowy – lokalizacji, rodzaju i wielkości budynku, towarzyszącej infrastruktury, sąsiedztwa itp.
Do głównej grupy ryzyk, które mogą dotknąć każdą nieruchomość bez względu na jej rodzaj oraz przeznaczenie, należą szeroko pojęte zdarzenia losowe. Szczególnie niebezpieczne są pożary oraz wybuchy ze względu na obecność w warsztatach łatwopalnych i żrących substancji chemicznych. Ryzyko uszkodzenia bądź doszczętnego zniszczenia mienia, jakie znajduje się w zakładzie, jest podczas pożaru bardzo duże, nie mówiąc o możliwym zagrożeniu życia lub zdrowa pracowników oraz klientów przebywających w takim momencie na terenie warsztatu. Teoretycznie niegroźne dla ludzi, ale za to również mogące spowodować spore zniszczenia całego warsztatu są wszelkiego rodzaju zalania. Mogą być one następstwem nieszczelnej stolarki okiennej lub drzwiowej czy dachu, uszkodzeń sieci wodociągowej, kanalizacyjnej bądź grzewczej. Szkody mogą być spowodowane również przez inne żywioły – ulewne deszcze, burze, porywiste wiatry czy grad.

Obecność w zakładzie kosztownego często sprzętu grozi innym potencjalnym ryzykiem, jakim może być na przykład kradzież. Ponadto urządzenia warsztatowe narażone są na szkody powstałe wskutek niewłaściwej obsługi przez pracowników bądź przypadkowego uszkodzenia. Innym zagrożeniem dla sprzętu elektronicznego jest możliwość wystąpienia przepięcia. Z kolei powierzchnie szklane, nie tylko szyby warsztatu, ale również np. tablice reklamowe, mogą ulec stłuczeniu, czy to na skutek zdarzenia losowego, czy aktu wandalizmu.

Ubezpieczenie OC

Z punktu widzenia specyfiki branży warsztatowej niezwykle ważna jest możliwość ochrony ubezpieczeniowej od szkód, jakie zostaną wyrządzone na mieniu klienta, głównie na jego samochodzie, czy też mogące się przydarzyć samemu klientowi. Klient, oddając auto do warsztatu, ma prawo oczekiwać nie tylko wykonania usługi, ale również odebrania swojego auta w stanie nie gorszym niż przed pozostawieniem go w zakładzie samochodowym. Nawet drobna szkoda na pojeździe wartym kilkaset tysięcy złotych może okazać się dla warsztatu poważnym problemem finansowym.

Ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej chroni warsztat przed skutkami niefachowo wykonanej usługi (np. montaż instalacji gazowej, wymiana rozrządu czy koła), czyli tzw. „błędu w sztuce”, który przecież może przytrafić się nawet najbardziej doświadczonemu mechanikowi. Ubezpieczenie to chroni również przed roszczeniami o odszkodowanie za przypadkowe uszkodzenie auta, np. porysowanie lakieru przez pracownika, stłuczki podczas jazdy testowej naprawianym autem, uszkodzenie komputera pokładowego w wyniku wystąpienia zwarcia podczas prac naprawczych czy inne uszkodzenia, gdy auto przebywa na terenie warsztatu.

Poprawnie skonstruowane ubezpieczenie OC powinno pokryć również np. koszty leczenia klienta, który doznał obrażenia na terenie zakładu (w wyniku np. poślizgnięcia się na podłodze pokrytej smarem lub na oblodzonym podjeździe do warsztatu), ale również powinno zapewnić ochronę od szkody wyrządzonej pracownikom warsztatu (na skutek winy pracodawcy).

Wybór oferty

Szeroki zakres możliwych opcji ubezpieczenia może nieść za sobą ryzyko, że ubezpieczający się przedsiębiorca bądź nie doszacuje potencjalnych ryzyk i nie ubezpieczy się od wszystkich realnie grożących jego firmie zagrożeń, bądź też „dla świętego spokoju” zgodzi się na wszystkie czy też większość opcji proponowanych przez ubezpieczyciela, ale będzie musiał się liczyć ze znacznie wyższą składką ubezpieczeniową.

Niewątpliwie najważniejszym elementem poprawnie zbudowanego programu ochrony ubezpieczeniowej powinno być ubezpieczenie mienia od uszkodzenia czy całkowitego zniszczenia w wyniku najczęściej występujących ryzyk głównie o charakterze losowym (pożar, zalanie, gradobicie etc.). Przy czym mowa tu zarówno o samej nieruchomości, jak i mieniu ruchomym (maszyny, urządzenia, narzędzia będące na wyposażeniu warsztatu).

W zależności od towarzystwa ubezpieczeniowego ten podstawowy pakiet ubezpieczenia będzie się różnił zakresem ochrony. Niezbędne może się okazać rozbudowanie go o ochronę przed kradzieżą z włamaniem oraz innymi aktami wandalizmu, przed skutkami uszkodzeń urządzeń elektrycznych i elektronicznych w razie przepięcia, przed stłuczeniem szyb i innych szklanych elementów. W sytuacji, gdy dla własnego spokoju wybiera się dużo dodatkowych opcji, warto rozważyć zakup ubezpieczenia chroniącego przed wszystkimi potencjalnymi ryzykami, które nie zostały wymienione w OWU (tzw. ubezpieczenie „all risks”). Czasami koszt takiego ubezpieczenia jest niewiele większy w porównaniu do opcji standardowej.

Bardzo często ubezpieczyciele osobno każą ubezpieczyć sprzęt elektroniczny od uszkodzeń będących następstwem niewłaściwej eksploatacji i obsługi. Ponieważ żaden warsztat bez takiego sprzętu się nie obejdzie, w takiej sytuacji bezwzględnie powinno się skorzystać również i z tej opcji.
Osobnym, ale równie ważnym elementem programu ubezpieczeniowego dla warsztatu samochodowego jest ubezpieczenie OC. Wspomniany wcześniej błąd bądź zaniedbanie pracownika warsztatu czy też niezamierzone uszkodzenie pojazdu klienta nie należą do rzadkości i ochrona przed takimi zdarzeniami powinna być rozpatrywana jako obowiązkowa w każdym zakładzie naprawczym.

Usługi dodatkowe

Zakłady ubezpieczeń, poza podstawową ofertą, bardzo często oferują wiele dodatkowych klauzul i usług. Część z nich bywa dokładana do wybranych opcji podstawowych, za niektóre trzeba dodatkowo zapłacić. Tak zresztą jest w przypadku chyba wszystkich dostępnych na rynku rodzajów ubezpieczeń. Nie należy do wszystkich podchodzić jednak w ten sam sposób, jako próby jedynie wyciągnięcia od ubezpieczającego się dodatkowych pieniędzy. Niektóre z takich opcji mogą się okazać bardzo przydatne.

Takim dodatkowym, przykładowym elementem ubezpieczenia bardzo często jest usługa assistance, czyli rodzaj wsparcia po wystąpieniu jakiejś szkody. Po stłuczeniu szyby można wezwać szklarza, a do usterki instalacji elektrycznej – elektryka. Bardzo często ubezpieczyciele mają listę współpracujących specjalistów, dzięki czemu nie trzeba poświęcać czasu na ich wyszukiwanie. Usługi assistance mają niekiedy pomoc medyczną (z reguły do drobnych urazów) oraz pomoc prawną. Wsparcie prawne (czy w formie porady drogą telefoniczną, czy jako refundacja kosztów prawnika, a czasem także kosztów sądowych) może się okazać bardzo przydatne w razie wystąpienia jakiegokolwiek sporu prawnego.

Ważnym i w razie wystąpienia określonej sytuacji niezwykle przydatnym rozwiązaniem może się okazać ubezpieczenie tzw. kosztów stałych i dodatkowych. Chwilowe problemy z płynnością finansową mogą spowodować, że na koncie firmy zabraknie środków na wypłaty wynagrodzeń dla pracowników, podstawowe opłaty za czynsz i media, czy np. za raty leasingowe bądź kredytowe. Takie ubezpieczenie pokryje także koszty związane z wynajęciem lokalu czy niezbędnego sprzętu w sytuacji, gdy poprzedni uległ zniszczeniu i czekamy na jego odtworzenie.

Wysokość składki

Koszt wykupienia ubezpieczenia będzie zależał od wielu czynników i bardzo trudno go oszacować bez dokładniejszej analizy konkretnej sytuacji. Tym bardziej, że inaczej wylicza się składkę za ubezpieczenie mienia (najczęściej od deklarowanej jego wartości), inaczej wygląda wyliczenie składki ubezpieczenia OC (najczęściej od deklarowanego rocznego obrotu), a jeszcze inaczej kosztuje wykupienie każdej dodatkowej opcji.

– Składki ubezpieczeniowe uzależnione są od wielu czynników, w tym od wysokości sum ubezpieczenia zadeklarowanej w danym ryzyku ubezpieczeniowym – wyjaśnia Marek Kozieł, ekspert ubezpieczeniowy. – Ubezpieczenie warsztatu samochodowego jest możliwe już od 1000 zł rocznie. Jednak w takim przypadku nie ma co liczyć na ochronę od wszystkich potencjalnych ryzyk.

Z pewnością na wysokość składek będą miały wpływ wielkość warsztatu (inny będzie koszt ubezpieczenia małego, jednostanowiskowego warsztatu, a inny zakładu, w którym takich stanowisk znajduje się kilka), wysokość rocznego przychodu oraz wybrany zakres ubezpieczenia. W przypadku deklarowanej sumy ubezpieczenia na poszczególne ryzyka należy pamiętać, że wybór mniejszej sumy przełoży się naturalnie na niższą składkę, ale jednocześnie może spowodować, że w przypadku wystąpienia szkody uzyskane odszkodowanie może nie pokryć jej w całości.
Tak jak w życiu, tak i przy prowadzeniu własnego biznesu nie można całkowicie wykluczyć, że mogą przytrafić się nieprzewidziane zdarzenia. Dlatego tak ważne jest, by każdy właściciel warsztatu samochodowego miał na uwadze zawarcie optymalnie skrojonej pod swoje potrzeby umowy ubezpieczeniowej, która zabezpieczy go i jego pracowników przed nieszczęśliwymi zdarzeniami oraz przed odpowiedzialnością cywilną na skutek szkód wyrządzonych osobom trzecim.