Naprawa lakierów matowych
AUDIPrzed laty lakiery matowe były zarezerwowane tylko dla aut luksusowych, jednak obecnie można je spotkać także na samochodach segmentu kompaktowego. Do naprawy tych lakierów wymagane są wysokie umiejętności lakiernika. Błędy można popełnić nawet podczas pielęgnacji pokrytej nimi karoserii.
Obecnie lakier matowy jest dostępny nawet dla znacznie mniejszych i tańszych pojazdów. Na przykład w ofercie Audi serie modelowe TT, TTS, TT RS, Q3 i RS Q3 są dostępne na życzenie klienta z matowym lakierem w kolorach: Pythongelb, Daytonagrau, Florett i Tausilber. Skoro matowe lakiery dotarły do samochodów segmentu kompaktowego, a nawet bazowych modeli, wzrasta prawdopodobieństwo, że pojazdy z uszkodzonym lakierem matowym trafią do warsztatów lakierniczych.
Mat to trend ostatnich lat, ale lakier bez połysku jest znany i stosowany od dziesięcioleci. Na przykład Mercedes-Benz otrzymał w latach 50. XX w. specjalne zamówienie na „satynowe wykończenie” pewnej części egzemplarzy modelu 300 SL (W 198). Taki pojazd zaprezentowano niedawno na targach samochodów zabytkowych Retro Classics 2022. W Niemczech nie trzeba jednak sięgać aż tak daleko wstecz, bo matowo czarne dachy limuzyn i błotniki motocykli były popularnym elementem wizualnego wyróżniania się pojazdu w byłej NRD (lata 80. XX w.).
Czym różni się lakier matowy od lakieru tradycyjnego?
Struktura obu rodzajów lakieru jest niemal identyczna. W przypadku malowania dwuwarstwowego po warstwie podkładu, wypełniaczach i lakierach bazowych nakłada się lakier bezbarwny z dodatkiem matującym. Jeśli wykończenie jest jednowarstwowe, środek matujący jest zawarty w warstwie wierzchniej lakieru. W przypadku wspomnianej serii Audi cząsteczki krzemionki w bezbarwnej warstwie lakieru dwuwarstowego zapewniają efekt matowy. Nie wszystkie lakiery matowe są takie same, ponieważ stopień zmatowienia może być bardzo różny.
Alternatywa – folia matowa
Matowy wygląd powierzchni karoserii można uzyskać również w inny sposób. Przy niedużym wysiłku możliwe jest oklejenie karoserii samochodu folią matową. Ta metoda jest dobrym wyborem, jeśli zmiana wyglądu ma nie być stała. Foliowanie ma jednak swoje wady, które wiążą się z trudnościami w usunięciu folii.
Jak pielęgnować lakier matowy
Specyfika matowego wykończenia wpływa nie tylko na sposób wykonania naprawy, ale także na sposób pielęgnacji lakieru przez użytkowników pojazdów. Niewłaściwie przeprowadzona pielęgnacja lakieru może spowodować zauważalne pogorszenie efektu matowej karoserii. Wszystkie wyprodukowane przez Audi samochody z lakierem matowym mają więc instrukcję producenta, jak uniknąć błędów podczas przeprowadzenia konserwacji karoserii pojazdu. Oto przykładowa lista porad dla użytkowników:
- Należy unikać mycia samochodu w myjni automatycznej. Jeśli jednak nie będzie wyboru, nie należy wybierać programu z woskowaniem.
- Za pomocą specjalnego środka do czyszczenia lakierów matowych należy usunąć z powierzchni karoserii trudne do zmycia zanieczyszczenia, zaschnięte owady, plamy tłuszczu i odciski palców.
- Podczas mycia ręcznego należy używać neutralnego płynu (szamponu), miękkiej ściereczki z mikrofibry i dużej ilości wody. Należy stosować niewielki nacisk na mytą powierzchnię.
- Pozostałości szamponu należy spłukać dużą ilością wody i pozostawić lakier do wyschnięcia. Resztki wody należy wytrzeć za pomocą ściereczki z irchy.
- Nie należy używać past polerskich ani twardych wosków.
- Nie wolno stosować napisów magnetycznych ani naklejek.
Także w kartach informacyjnych producentów matowych lakierów renowacyjnych można znaleźć zalecenia usuwania luźnych zabrudzeń i kurzu oraz suszenia lakieru przy użyciu sprężonego powietrza. Firma BMW Group Colorsystem w wydanych kartach produktu podaje informacje, które środki do czyszczenia i pielęgnacji mogą pozostawić trwałe ślady na matowym lakierze. Na przykład impregnaty do dachów kabrioletów pozostawiają plamy, glinka samochodowa do czyszczenia i mycia lakieru – błyszczące plamy, a uszczelniacze lakieru – smugi i błyszczące plamy.
Redakcja czasopisma „kfz-betrieb” poprosiła Jürgena Hennefartha, eksperta ds. lakiernictwa i szkoleniowca z firmy Dekra Automobil GmbH, o podzielenie się wskazówkami dotyczącymi szczególnych wymagań, które stawiane są przed wykonującymi naprawę matowego lakieru.
– Wszystkie mechaniczne oddziaływania na powierzchnię lakieru zmieniają stopień zmatowienia, a tym samym efekt wizualny lakieru. Każdy, kto chce dokonać naprawy matowego lakieru, musi najpierw zapoznać się z informacjami technicznymi i instrukcjami naprawy dostarczonymi przez producentów pojazdów i dostawców lakierów – podkreśla na wstępie Jürgen Hennefarth.
Lista szczególnych wymagań rozpoczyna się od pomiaru odcienia barwy zastosowanego lakieru.
– Jeśli mierzona powierzchnia matowego lakieru zostanie wcześniej wypolerowana, zwiększa to dokładność wykonania pomiaru. Miejsce szlifowania należy wybrać w obszarze wykonywanej naprawy, w przeciwnym razie pozostanie błyszcząca plama, którą można usunąć jedynie przez lakierowanie – wyjaśnia Hennefarth.
Oprócz dobrania odpowiedniego odcienia lakieru istotny dla powodzenia naprawy lakierniczej jest stopień jego zmatowienia. Tutaj ważne jest, aby dokładnie przestrzegać specyfikacji producenta pojazdu i lakieru, również dla środka matującego. Szlifowanie lakieru matowego daje inny efekt niż szlifowanie lakieru klasycznego. – Lakier konwencjonalny staje się matowy po zeszlifowaniu. Przy lakierze matowym można ten efekt odwrócić. W zależności od stopnia zmatowienia lakier matowy przypomina lakier szlifowany papierem o gradacji 1500–2000. Szlifowanie papierem o ziarnistości 3000 poleruje lakier i zwiększa poziom połysku – wyjaśnia mistrz lakiernictwa.
MOŻE ZAINTERESUJE CIĘ TAKŻE
Przy naprawach lakierów dwuwarstwowych należy zwrócić uwagę na obrzeża karoserii w miejscach klejenia szyb, które zazwyczaj nie są fabrycznie pokrywane matowym lakierem bezbarwnym. – Wynika to z lepszej przyczepności kleju i należy tak postępować również w przypadku naprawy – radzi Hennefarth.
Również podczas naprawy lakieru dwuwarstwowego może pojawić się nieprzyjemna niespodzianka.
– Jeśli określona liczba przejść lakieru bezbarwnego nie zostanie dotrzymana, ale zostanie na przykład zwiększona, może dojść do zmiany odcienia lakieru – mówi Hennefarth. – Matowy lakier bezbarwny na matowym lakierze bezbarwnym czasami sprawia, że odcień koloru wygląda bardziej szaro, a niekiedy można zauważyć plamy. Jest to spowodowane zwiększoną w tych miejscach grubością warstwy lakieru bezbarwnego.
Bardzo istotna jest zatem liczba przejść lakieru bezbarwnego. Dotyczy to również podanych czasów odparowania pomiędzy poszczególnymi warstwami natrysku.
Lakierowanie punktowe, które jest często praktykowane w przypadku klasycznych samochodów i innych pojazdów o wysokiej wartości zabytkowej, finansowej i sentymentalnej, nie ma racji bytu w naprawie pojazdów z matowym wykończeniem. Można to wytłumaczyć koniecznością wypolerowania przejścia od powłoki punktowej do powłoki istniejącego lakieru. Wówczas błyszczące miejsce naprawy będzie wyróżniać się na tle otaczającego go matowego lakieru.
Z tego powodu wykonanie powłoki uzupełniającej jest również bardzo trudne, a często wręcz niemożliwe. Chociaż przy użyciu odpowiednich odcieni lakieru udało się już osiągnąć akceptowalne rezultaty. Ekspert radzi: – Niestety nie ma tutaj gwarancji sukcesu. Dlatego zaleca się obróbkę od krawędzi do krawędzi i pomalowanie porównawczych paneli testowych w celu uzyskania niezbędnego dopasowania odcienia lakieru i stopnia połysku. W przypadku odcieni sprawiających trudności w doborze odpowiedniego lakieru konieczne może być pomalowanie całej strony pojazdu.
Wtrącenia pyłu
Częstym kłopotem przy lakierowaniu są zanieczyszczenia w postaci wtrąceń pyłu. Nie stwarza to problemu w pracy z tradycyjnym lakierem, ponieważ można go wypolerować. Jednak w przypadku lakieru matowego jest to zagadnienie wymagające znalezienia kompromisu.
Doświadczenie Jürgena Hennefartha jest następujące: – Zasadniczo wtrącenia pyłu są mniej widoczne na lakierze matowym niż na zwykłym lakierze. Zarówno pojedyncze cząstki pyłów, jak i naloty w obszarze krawędzi maskujących wynikają z technologii lakierowania i są do zaakceptowania przez klienta.
Taka opinia zakłada, że klient jest skłonny do kompromisu. Jeśli jednak klient nie będzie zadowolony, wskazaną powierzchnię należy przeszlifować i ponownie polakierować. Niestety w przypadku lakieru matowego nie ma mowy o wypolerowaniu. Warto więc przed przystąpieniem do lakierowania porozmawiać z klientem w celu upewnienia się, czy będzie akceptował pojedyncze wtrącenia pyłu.
Wiele warsztatów samochodowych zatrudnia dodatkowych pracowników, którzy zajmują się pielęgnacją pojazdów. Dla klientów warsztatu często jest to usługa bezpłatna (wliczona w cenę lakierowania samochodu). Osoby zajmujące się pielęgnacją pojazdów powinny być więc także poinformowane o sposobach mycia powłok wykonanych z lakieru matowego.
