Lakierowanie elementów z tworzyw sztucznych
MultichemElementy karoserii z tworzywa sztucznego zajmują coraz większą powierzchnię samochodu, więc są lakierowane coraz powszechniej. To elementy takie, jak zderzaki, listwy, klapki wlewu paliwa, błotniki, pokrywy bagażnika lub drzwi. Bardzo dobra znajomość przez lakierników różnorodnych technologii napraw renowacyjnych jest więc uzasadnioną koniecznością.
- Lakierowanie tworzyw sztucznych trzeba zacząć od identyfikacji rodzaju tworzywa.
- Istnieją elementy, które nie są przystosowane do przyjęcia warstwy lakierniczej. Tak jest w przypadku tworzywa PP (polipropylen), PE czy POM.
- W przypadku naprawiania części lakierowanej fabrycznie skupiamy się na zastosowaniu technologii naprawy tworzywa tylko w miejscu uszkodzenia.
- Gdy w trakcie procesu lakierowania powstały zanieczyszczenia w warstwie lakieru, możemy postarać się je usunąć metodą polerowania.
Lakierowane elementy z tworzywa sztucznego można zespawać/skleić i po wykonaniu odpowiedniej procedury przygotowania ponownie polakierować. Często zdarza się jednak, że element z plastiku, który nie był lakierowany, należy wymienić na nowy. Nie da się bowiem metodą lakierowania naprawczego odtworzyć takiego efektu struktury, jaki uzyskano w formie wtryskowej. Istnieją na rynku lakiery strukturalne, ale tylko w sposób zbliżony imitują efekt oryginału.
Jak więc najlepiej podejść do lakierowania części z tworzyw sztucznych? Najpierw zaczynamy od identyfikacji rodzaju tworzywa, z którego wykonano element. Ocechowanie (np. ABS, PP, PUR) jest umieszczone na wewnętrznej nielakierowanej stronie. Takie oznaczenia muszą być umieszczane na częściach ze względu na wymogi recyklingu.
Istnieją też elementy, które nie są przystosowane do przyjęcia warstwy lakierniczej. Tak jest w przypadku tworzywa PP (polipropylen), PE czy POM. Jeśli nie ma oznaczenia, należy wykonać próbę przyczepności.
Zdarza się, że producent pojazdu celowo zabezpieczył nielakierowany element z tworzywa powłoką ochronną, aby chroniła element przed uszkodzeniami eksploatacyjnymi. To powoduje, że nie nadaje się on do lakierowania. Spotykamy się z taką sytuacją w przypadku pojazdów użytkowych. Właściwych informacji należy szukać u producenta pojazdu.
Elementy karoserii z tworzywa poliestrowego wzmocnionego włóknem szklanym, które w większości pojazdów są zrobione z metali, naprawiamy technologią przewidzianą dla elementów metalowych (chyba że są inne zalecenia producenta).
W przypadku naprawiania części lakierowanej fabrycznie skupiamy się na zastosowaniu technologii naprawy tworzywa tylko w miejscu uszkodzenia.
Przed przystąpieniem do lakierowania nowego elementu należy usunąć środki chemiczne na bazie silikonów, które zabezpieczają formy wtryskowe i przeszkadzają w prawidłowym i skutecznym nałożeniu powłoki lakierniczej. Najpierw używamy wody z detergentem, a po osuszeniu – zmywaczy silikonów. Dobrze jest po tym wstępnym czyszczeniu poddać element wygrzewaniu, np. przez 30 min w 60°C lub stosując delikatne ogrzewanie opalarką. Następnie, przemywając całość, pozbędziemy się resztek silikonów, które wydostały się na powierzchnię elementu.
Warto stosować antystatyczne zmywacze silikonów, które poza oczyszczeniem powierzchni pozwalają usunąć ładunki elektryczne. Naelektryzowanie elementów może skutecznie utrudnić lakierowanie bazą metaliczną i dodatkowo przyciągnie na powierzchnię większą ilość zanieczyszczeń.
W czasie procesu lakierowania nowego elementu możemy zastosować metodę naprawy „mokro na mokro”. Zaczynamy od nałożenia podkładu na plastik (jest to tzw. promotor adhezji). Po jego odparowaniu możemy przystąpić do właściwego lakierowania 1K lub 2K.
MOŻE ZAINTERESUJE CIĘ TAKŻE
Zdarzają się też elementy nowe, na których producent zabezpieczył przyczepność dla lakieru nawierzchniowego, nakładając odpowiedni podkład.
W przypadku elementów uszkodzonych częściowo miejsca naprawy poddajemy obróbce szlifowania i po oczyszczeniu nakładamy specjalną szpachlę na tworzywa. Następnie po uzyskaniu żądanego efektu kształtu powierzchni możemy przystąpić do oczyszczenia i nałożenia na odsłoniętą powierzchnię tworzywa podkładu na plastik (tzw. promotora adhezji). Po jego odparowaniu nakładamy podkład wypełniający.
Jeśli element z tworzywa jest elastyczny, do podkładu wypełniającego dodajemy dodatek uelastyczniający – plastyfikator (ten sam, który możemy dodać do lakierów 2K, aby nadać powłoce właściwą elastyczność i zapobiec pękaniu). Jeśli do lakieru 2K dodaliśmy uelastyczniacz, musimy się liczyć z koniecznością dłuższego suszenia powłoki.
Części suszymy w temperaturze otoczenia lub przez 30 min w kabinie w temperaturze 60°C. Nie należy stosować wyższych temperatur ani promiennika podczerwieni, aby elementy nie uległy odkształceniu.
Zaraz po szlifowaniu podkładu wypełniającego papierem ściernym (o właściwej gradacji) powierzchnia jest gotowa do lakierowania. Wystarczy ją oczyścić, przemyć zmywaczem do tworzyw i można zaczynać lakierowanie.
Takie same procedury przygotowania do lakierowania elementów z tworzyw sztucznych dotyczą zarówno konwencjonalnych lakierów nawierzchniowych, jak i wodorozcieńczalnych warstw bazowych.
Gdy w trakcie procesu lakierowania powstały zanieczyszczenia w warstwie lakieru, możemy postarać się je usunąć metodą polerowania (zgodnie z technologią zalecaną przez producenta materiałów polerskich). Ograniczeniem przy polerowaniu lakieru metodą mechaniczną, czyli maszyną polerską, jest szybkie nagrzewanie się tworzyw sztucznych. Może ono uszkodzić powłokę lakieru, jeżeli uzyskamy zbyt wysoką temperaturę powierzchni.
Podsumowując, w przypadku lakierowania elementów z tworzyw sztucznych należy się zapoznać z rodzajem tworzywa i techniką przewidzianą dla danego rodzaju podłoża. Pomoże nam to skutecznie uniknąć problemów przy renowacji.
O Autorze
