Błąd w geometrii

Maciej Blum
16.1.2017

Kontrola i regulacja zawieszenia pozwalają na ustalenie takich jego parametrów, które będą gwarantowały bezpieczeństwo poruszania się po drodze. Poprawnie wyregulowana geometria ma niebagatelny wpływ na żywotność niektórych elementów zawieszenia.

Pomiar geometrii zawieszenia przeprowadza się najczęściej wtedy, gdy wykonywano uprzednio poważne naprawy zawieszenia lub samochód uczestniczył w kolizji, na skutek której zaszło prawdopodobieństwo wygięcia elementów konstrukcyjnych nadwozia lub podwozia. Mimo że dostawcy sprzętu do badania geometrii zalecają profilaktyczną kontrolę parametrów zawieszenia raz na rok, to nadal rzadkością jest tego typu praktyka. Niestety częste jest także wymienianie elementów zawieszenia z pominięciem regulacji na przykład zbieżności. Po wymianie końcówki kierowniczej lub sworznia zdarza się, że mechanik ustawi coś „na oko” bez potwierdzenia tego badaniem.

Konieczność ustawienia geometrii jest także wymagana, gdy:

  • wymienia się opony,
  • wymieniane są niektóre elementy przedniego lub tylnego zawieszenia,
  • samochód w coś uderzył, np. w wysoki krawężnik.

Z tego wynika, że raz do roku to zbyt rzadko, ponieważ opony wymienia się dwa razy w roku. Dodatkowo zwiększone przebiegi pojazdu oraz coraz większa masa własna pojazdów wymagają, aby geometrię zawieszenia kontrolować jeszcze częściej.

W warsztacie

Jeśli samochód, w którym należy sprawdzić i prawidłowo ustawić zależności geometryczne w zawieszeniu, znajduje się już w warsztacie, to z całą pewnością nie należy robić tego „na oko”.

Do często popełnianych błędów zaliczyć można:

  • niestaranną inspekcję pojazdu lub jej brak,
  • skracanie wedle własnego uznania procedur pomiarowych lub regulacyjnych, np. brak obciążeń badanego pojazdu wymaganych przez jego producenta,
  • omijanie podstawowych wymogów dotyczących sposobu przeprowadzania pomiaru lub regulacji parametrów geometrycznych np. nieodprężanie tylnej osi w trakcie obsługi,
  • brak właściwej opieki nad ważnymi z punktu widzenia osiąganego efektu elementami stanowiska do pomiaru i regulacji geometrii kół – obrotnice, płyty odprężne,
  • brak kontroli ciśnienia w ogumieniu.
Warto wiedzieć
Najczęściej popełniane błędy przy regulacji zawieszenia
  • niewłaściwe przygotowanie i sprawdzenie samochodu przed wykonaniem pomiaru geometrii zawieszenia,
  • niesprawdzenie luzów w zawieszeniu samochodu czy układzie kierowniczym,
  • niesprawdzenie ciśnienia w ogumieniu,
  • nierozprężenie zawieszenia tylnego i przedniego samochodu,
  • użycie niepracujących prawidłowo płyt rozprężnych i obrotnic na stanowisku pomiarowym,
  • nieodniesienie się podczas regulacji do zbieżności osi przedniej względem tylnej,
  • regulacja geometrii pomimo luzów i niewłaściwego ciśnienia w kołach,
  • niewłaściwy rozmiar kół i opon w samochodzie,
  • pomiar na stanowisku nieprzystosowanym do badania geometrii.

Przypadki szczególne

Wśród samochodów sprawiających szczególne kłopoty związane z ustawieniem geometrii zgodnie wymieniane są samochody niemiecki i francuskie. Niemniej jednak ustawienie w nich geometrii jest możliwe i wykonalne, choć wymaga kontroli większej liczby czynników wpływających na zawieszenie.

Jako przykład można podać tutaj:

  • BMW, które narzuca niezwykle precyzyjne ustawianie zbieżności kół, gdzie zakres dozwolonej tolerancji wynosi zaledwie 3’ i wymagane jest wstępne obciążenie pojazdu,
  • Mercedes – gdzie do przeprowadzenia prawidłowych pomiarów geometrii niezbędne jest podanie kątów nachylenia wahacza zmierzonego inklinometrem,
  • niektóre samochody francuskie, w których trzeba dokonać kilku pomiarów punktów zawieszenia w odniesieniu do poziomu podłoża, na którym stoi samochód, następnie wyliczoną wartość uwzględnić przez wprowadzenie do urządzenia przed pomiarem,
  • w samochodach VW również mogą wystąpić trudności, gdyż w modelach takich jak Passat B6, Skoda Superb I czy Audi A6 C5 zaleca się wyznaczenie krzywej zbieżności przedniego zawieszenia,
  • w samochodach z aktywnym tylnym zawieszeniem i skrętnymi kołami tylnymi konieczne jest stosowanie obrotnic pod koła tylne zamiast płyt rozprężnych,
  • modele wyposażone w układy stabilizacji toru jazdy, adaptacyjny tempomat czy asystenta pasa ruchu wymagają kalibracji tych systemów po zakończeniu regulacji geometrii zawieszenia. Niestety takie kalibracje wymagają z kolei dodatkowego sprzętu diagnostycznego i zastosowania specjalnych procedur serwisowych, które na szczęście coraz częściej są dostępne w urządzeniach do ustawiania geometrii.

Jeśli samochód, w którym należy sprawdzić i ustawić prawidłowo zależności geometryczne w zawieszeniu znajduje się już w warsztacie, to z całą pewnością nie należy robić tego „na oko”. Specjaliści z branży zwracają uwagę jednak na to, że nie sam sprzęt jest ważny. Według nich swobodny dostęp do wysokiej klasy urządzeń do pomiaru i regulacji geometrii kół i osi powinien skutkować niejako automatycznym wzrostem jakości świadczonej usługi, jednakże uważna obserwacja działań podmiotów zajmujących się tą sferą obsługi pojazdu nie potwierdza w pełni tej zależności. Decydują o tym: stare nawyki, brak podstaw teoretycznych dotyczących pojęć geometrycznych z zawieszeniem pojazdu związanych oraz „przeświadczenie” o własnej nieomylności.

O Autorze

autoEXPERT – specjalistyczny miesięcznik motoryzacyjny, przeznaczony dla osób zajmujących się zawodowo naprawą, obsługą, diagnostyką i sprzedażą samochodów oraz produkcją i sprzedażą akcesoriów motoryzacyjnych, części zamiennych i materiałów eksploatacyjnych.

Tagi artykułu

Zobacz również

Chcesz otrzymać nasze czasopismo?

Zamów prenumeratę