Zbyt wcześnie zużyte

Intermeko
12.3.2018

Konstrukcja łożysk kół samochodowych ewoluowała od układu dwóch jednorzędowych łożysk tocznych do piast trzeciej generacji o zintegrowanej budowie z mocowaniem do tarczy hamulcowej, zwrotnicy i koła, dodatkowo wyposażonych w czujniki systemów ABS/ESP. W samochodach osobowych jeżdżących aktualnie po polskich drogach bardzo popularnymi rozwiązaniami konstrukcyjnymi są piasty drugiej generacji. Charakteryzują się one zwartą budową z wprasowanymi na piastę łożyskami. Najczęściej spotykane są w pojazdach grupy Volkswagen-Audi-Škoda oraz Ford-Mazda-Volvo.

Główną zaletą piast koła jest spójna modułowa konstrukcja zmniejszająca liczbę elementów i masę nieresorowaną pojazdu. Taka budowa zwiększa żywotność piasty w porównaniu do łożysk pierwszej generacji. Trwałość piast drugiej generacji zależy jednak w dużej mierze od prawidłowego montażu. Producenci samochodów ostrzegają, że przedwczesne zużycie bieżni łożysk najczęściej spowodowane jest błędami montażowymi, których można uniknąć poprzez stosowanie odpowiednich narzędzi.

Analiza długoterminowa zgłoszeń reklamacyjnych producenta piast BTA uwidoczniła zwiększoną liczbę przedwczesnych uszkodzeń niektórych modeli piast. Aby zweryfikować przyczynę, reklamowane piasty zostały posegregowane na grupy, według najczęściej pojawiających się przyczyn. Ponad 82% uwag dotyczyło głośnej pracy łożyska, a po dokładniejszej weryfikacji okazało się, że problem ten dotyczy piast drugiej generacji. Aby uzyskać wiarygodne wyniki, reklamowane piasty zostały przekazane do firmy INTERMEKO Europe, w której znajduje się laboratorium badawcze dla przemysłu motoryzacyjnego. Przeprowadzono tam pogłębioną analizę – każda piasta została przecięta i poddana dalszym badaniom. Dokonano analizy stanu kulek, smaru, uszczelniaczy i powierzchni bieżni.

Efekt badania

W wyniku przeprowadzonych badań zaobserwowano, że wewnątrz piast występowały uszkodzenia i złuszczenia powierzchni bieżni. Charakterystyczną cechą było występowanie uszkodzeń w odległościach podziałowych kulek. Kulki łożyskowe (symetrycznie rozmieszczone za pomocą koszyka na bieżni) uszkodziły powierzchnię bieżni łożyskowej, co było przyczyną głośnej pracy łożyska.

Przyczyna powstawania takich uszkodzeń

Niestety uszkodzenia tego rodzaju często spowodowane są przez zastosowanie niewłaściwych narzędzi montażowych lub przez wciskanie łożyska piasty z powodu przyłożenia siły do niewłaściwej bieżni. Uszkodzenia takie powstają kiedy do montażu używany jest młotek, którym uderzana jest także niewłaściwa bieżnia łożyska. Zaobserwowane wgniecenia na jej powierzchni powstają wówczas, gdy siła z prasy hydraulicznej przekazywana jest na kołnierz lub flanszę piasty zamiast na zewnętrzny pierścień łożyska. Wówczas cała siła montażowa przenoszona jest poprzez kulki na delikatną bieżnię łożyskową. Wskutek niewłaściwego sposobu montażu kulki zostają odciśnięte na powierzchni bieżni łożyska, często dochodzi także do oderwania z gładkiej powierzchni bieżni części materiału i w rezultacie następuje jej uszkodzenie. Początkowo jest ono niezauważalne, jednak w trakcie pracy postępuje. Na tym etapie użytkownik pojazdu obserwuje wyraźnie słyszalny hałas i szum dobiegający od koła – piasty. Po przejechaniu kilku tysięcy kilometrów dochodzi do propagacji uszkodzenia bieżni, dalszego łuszczenia warstwy wierzchniej i degradacji łożyska.

Tym sposobem mechanicy, w większości przypadków nieświadomie, w wyniku zastosowania nieprawidłowej procedury montażu narażają siebie i właścicieli aut na koszty zakupu kolejnego łożyska, ponownej jego wymiany oraz dodatkowe straty – choćby czasu.

Jak sobie z tym poradzić?

Łożyska z piastą drugiej generacji w najbardziej popularnych modelach aut takich marek jak Ford, Volvo czy grupy Volkswagen-Audi-Škoda należy precyzyjnie wprasować przy użyciu tzw. ściągaczy, dedykowanych dla danego rodzaju piasty. Stosowanie tych narzędzi daje możliwość łatwej wymiany piasty bez ryzyka jej uszkodzenia. Podczas wymiany piasty zgodnie z technologią naprawy należy zdiagnozować, co było przyczyną konieczności wymiany. Jeśli nie było to naturalne zużycie, należy poznać przyczynę skróconego okresu eksploatacji części. Trzeba przy tym zwrócić uwagę na wszystkie elementy i podzespoły współpracujące z piastą, m.in. zwrotnicę, tarczę, zacisk hamulcowy. W razie ich uszkodzenia należy elementy wymienić lub skorygować ich ustawienie, np. regulacja drążków przekładni kierowniczych, geometria zawieszenia itp.

O Autorze

autoEXPERT – specjalistyczny miesięcznik motoryzacyjny, przeznaczony dla osób zajmujących się zawodowo naprawą, obsługą, diagnostyką i sprzedażą samochodów oraz produkcją i sprzedażą akcesoriów motoryzacyjnych, części zamiennych i materiałów eksploatacyjnych.

Tagi artykułu

Chcesz otrzymać nasze czasopismo?

Zamów prenumeratę