Szczegółowe informacje na temat rodzaju oleju, jakiego należy użyć znajdują się zawsze w instrukcji czy na stronach internetowych producenta danego auta lub też na opakowaniu samego oleju. Warto więc się z nimi zapoznać. Dobór oleju zależy jednak nie tylko od rodzaju zapłonu, ale też sposobu użytkowania auta.

 

Rodzaje klasyfikacji
1. Klasyfikacja jakościowa API (stworzona przez Amerykański Instytut Naftowy) wiąże się ściśle z rodzajem i datą produkcji silnika, w jakim ma być zastosowany i dzieli oleje na dwie grupy: oznaczoną symbolem „S" przeznaczoną dla silników z zapłonem iskrowym, oznaczoną symbolem „C" przeznaczoną dla silników z zapłonem samoczynnym (wysokoprężnych).

a) Grupa olejów silnikowych z zapłonem iskrowym obejmuje następujące kategorie: silniki benzynowe: SA, SB, SC, SD, SE, SF, SG, SH, SJ, SL (im wyższa w alfabecie jest druga litera w danej grupie, tym bardziej współczesna jest konstrukcja silnika, dlatego też w najnowocześniejszych silnikach stosuje się oleje o najwyższej jakości: SJ i SL).

b) Grupa olejów silnikowych z zapłonem samoczynnym obejmuje kategorie: silniki wysokoprężne: CA, CB, CC, CD, CDII, CE, CF, CF-4, CL (najwyższą jakość mają oleje kategorii CF i CL przeznaczone do najbardziej wysilonych mechanicznie i cieplnie wysokoobrotowych silników wysokoprężnych).

c) Grupa olejów silnikowych przeznaczonych zarówno do pojazdów z zapłonem iskrowym, jak i samoczynnym: oleje te oznacza się podwójnymi symbolami, np: CF/SJ, API SG/CD.

2. Klasyfikacja lepkościowa według SAE (stworzona przez Amerykańskie Stowarzyszenie Inżynierów Samochodowych) dzieli oleje na:

- zimowe z symbolem W (Winter - zima): 0W, 5W, 10W, 15W, 20W, 25W; najniższą lepkość ma olej SAE 0W, najwyższą SAE 25W, maja one niską temperaturę krzepnięcia i przeznaczone są do eksploatowania zimą,

- letnie: 20, 30, 40, 50, 60; najniższą lepkość ma olej SAE 20, a najwyższą SAE 60. Obecnie produkowane oleje są w większości jednak wielosezonowe i ich oznaczenia składa się z dwóch członów, np. 15W/40, co oznacza, że przy niskich temperaturach olej zachowuje się jak SAE 15W, natomiast po rozgrzaniu silnika jak SAE 40. Im niższa wartość przed literą W, tym olej ma zastosowanie w cięższych warunkach pogodowych, np. olej 5W ma zastosowanie dla temperatur do -35°C.

3. Klasyfikacja jakościowa ACEA (utworzona przez stowarzyszenie składające się z wiodących producentów samochodów w Europie - Association des Constructeurs Européens d'Automobiles). Jest to odpowiednik klasyfikacji amerykańskiej, dostosowany do europejskich warunków eksploatacji pojazdów i obejmuje dwie grupy olejów:

- klasa G (oleje do silników czterosuwowych o zapłonie ZI): G1, G2, G3, G4, G5,

- klasa D (oleje do silników wysokoprężnych o zapłonie ZS): PD1, PD2, D1, D2, D3, D4, D5; im wyższa liczba, tym wyższa klasa; klasy PD1 i PD2 dotyczą silników samochodów osobowych o zapłonie samoczynnym, a klasy D1, D2, D3, D4, D5 samochodów ciężarowych o zapłonie samoczynnym.

4. Klasyfikacja energooszczędna EC (Energy Conserving)
Oleje z tej grupy, z uwagi na mniejszą lepkość (zwłaszcza syntetyczne), wpływają na mniejsze zużycie paliwa. Klasyfikacja ta, stworzona przez Instytut Naftowy, odnosi się do samochodów osobowych i dostawczych o masie całkowitej do 3855 kg i dzieli oleje na klasy: EC I (oszczędność paliwa powyżej 1,5%), EC II (oszczędność paliwa powyżej 2,7%), EC III (oszczędność paliwa powyżej 3,9%). O olejach tej klasy nie mówi się zbyt wiele i traktuje po prostu jako kolejną grupę stworzoną przez kolejną klasyfikację. Warto się im jednak bliżej przyjrzeć, szczególnie ze względu na ich parametry i właściwości dające kierowcom oszczędności z uwagi na mniejsze zużycie paliwa. Tak mówi teoria. Jak wygląda to w praktyce?

Mniejsze zużycie paliwa, czystsze środowisko
Wymagania norm emisji spalin oraz coraz większe naciski klientów na producentów samochodów wymuszają wprowadzanie coraz nowszych rozwiązań oszczędzających paliwo oraz jednocześnie zmniejszających ilość emitowanych do środowiska niebezpiecznych związków. Klasyfikacja EC powstała w 1990 roku, a dwa lata później została zaktualizowana.
- Obecnie bardzo wielu producentów pojazdów pracuje nad silnikami przystosowanymi do współpracy z olejami energooszczędnymi, gdyż umożliwiają one zmniejszenie zużycia paliwa i co za tym idzie - ograniczenie ilości emitowanych do środowiska niebezpiecznych związków, a to z kolei umożliwia spełnienie coraz bardziej restrykcyjnych norm emisji spalin - wyjaśnia Paweł Mastalerek, kierownik Działu Technicznego Castrol Polska. Wagę kwestii oszczędzania energii podkreśla również Bogdan Ptak, menedżer produktu ds. motoryzacyjnych środków smarnych Fuchs Oil:
- Oszczędność energii jest zawsze godna polecenia, ma duży wpływ na ochronę środowiska, jak również ma ogromne zalety ekonomiczne. System EOLCS (Engine Oil Licensing and Certification System), służący do klasyfikowania olejów jako energooszczędnych, stworzony został przez międzynarodową organizację ILSAC (International Lubricants Standardization and Approval Committee), która powstała, by zdefiniować potrzeby, parametry środków smarnych i procedury certyfikacji. Tak więc użytkownik pojazdu, kupując olej silnikowy, jest informowany poprzez specjalne oznaczenia, że dany produkt zapewnia oszczędność paliwa. Jak wynika z przeprowadzonych testów porównawczych, oleje Energy Conserving wykazują obniżenie zużycia paliwa w stosunku do oleju wzorcowego. Klasyfikacja ta została jednak krótko po jej wprowadzeniu rozszerzona o wymagania dotyczące kompatybilności oleju z urządzeniami obróbki spalin (oleje typu Resource Conserving). Oznaczenia te związane są jednak z amerykańską klasyfikacją jakości olejów API.
- W europejskiej klasyfikacji ACEA oleje wpływające na obniżenie zużycia paliwa należą do kategorii A1/B1 oraz A5/B5 (oszczędność paliwa powyżej 2,5% w stosunku do oleju referencyjnego) oraz wszystkie oleje z kategorii C (oszczędność paliwa w zależności od kategorii od 1 do 3%) - mówi Przemysław Laszczak, specjalista ds. rozwoju produktów w Orlen Oil.