Stan powietrza w Londynie. Czy strefa bezemisyjna działa?

Stan powietrza w Londynie. Czy strefa bezemisyjna działa? Clive Kim

Jesienią 2021 roku działająca wewnątrz londyńskiej strefy czystego transportu (LEZ) ambitniejsza strefa bezemisyjna (ULEZ) została powiększona ze ścisłego serca miasta na centralne dzielnice. Teraz mieszkają w niej 4 miliony ludzi. Oto jak nowe przepisy wpłynęły na ruch samochodowy i poziom zanieczyszczeń w Londynie.

  • Po wprowadzeniu ULEZ liczba pojazdów w jej obrębie zmniejszyła się o 5%;
  • Emisje rakotwórczych tlenków azotu spadły o 26% w obrębie strefy i o 23% w całym Londynie;
  • Emisje pyłów PM2,5 spadły o 19% wewnątrz ULEZ i średnio o 7% w całym mieście;
  • Samochodowe emisje dwutlenku węgla zmalały o 4% w strefie i o 3% poza nią.

Słowo smog powstało w XIX w. z połączenia smoke (dym) i fog (mgła) właśnie w Londynie – dla opisania typowej dla tego miasta „aury”. Również tutaj dokładnie 50 lat temu miał miejsce jeden z najbardziej znanych epizodów smogowych w historii, kiedy po paru dniach niezwykle wysokiego stężenia zanieczyszczeń w powietrzu zmarło kilkanaście tysięcy osób. To za jego sprawą zaczęto w końcu systemowo walczyć dymem z domowych i fabrycznych kominów, co się w znacznej mierze powiodło.

Walka ze smogiem komunikacyjnym w Londynie 

Na przełomie wieku w miastach Europy Zachodniej zaczęła jednak rosnąć ilość spalin samochodowych, zwłaszcza wraz ze wzrostem popularności pojazdów z silnikiem Diesla. Obecnie połowę zanieczyszczeń powietrza w Londynie generuje transport drogowy. Z powodu chorób wywołanych złą jakością powietrza w 2019 r. w stolicy Wielkiej Brytanii przedwcześnie zmarło ok. 4000 osób.

Londyn był jednym z pierwszych miast, które podjęły ten temat, tworząc strefę czystego transportu ograniczającą wjazd dla najbardziej emisyjnych samochodów. Powstała pod nazwą Low Emission Zone (LEZ) w 2008 r.

Kilka lat jej funkcjonowania pokazało, że zasadne byłoby wprowadzenie ambitniejszych regulacji. Oparta o bardziej restrykcyjne normy emisyjne (Euro 4 dla samochodów benzynowych i Euro 6 dla diesli) i opłatę wjazdową w ścisłym centrum w wysokości 12,5 funta Ultra Low Emission Zone (ULEZ) zaczęła działać w 2019 r., a po dwóch latach została powiększona aż 18-krotnie. Obecnie w strefie bezemisyjnej mieszka 4 miliony ludzi, czyli 44% mieszkańców Londynu.

Jakie są efekty wprowadzenia ULEZ w Londynie?

Dopiero poszerzenie londyńskiej strefy bezemisyjnej w 2021 r. do jej obecnych rozmiarów było na tyle istotną zmianą, aby istotnie wpłynąć na skład floty pojazdów poruszających się po mieście i w konsekwencji na jakość powietrza. Dlatego po roku funkcjonowania powiększonej ULEZ urzędnicy biura Burmistrza Londynu przeprowadzili pomiary emisji i jakości powietrza, które porównali z odczytami z minionych lat, a ich wyniki opublikowali niedawno w oficjalnym raporcie.

Badanie pokazuje, że udział samochodów spełniających wymogi emisyjne strefy wzrósł z 39 do 94% w ciągu sześciu lat od pierwszego ogłoszenia jej powstania. Oznacza to, że nie tylko spadła liczba jeżdżących po ULEZ samochodów (o 47 tys., czyli 5% w ciągu roku), ale też istotnie zmienił się skład floty – z ulic zniknęły najstarsze i najbardziej emisyjne auta. W całym Londynie udział pojazdów z silnikiem Diesla, które emitują najwięcej szkodliwych spalin, spadł z 32 do 25%.

Zmiana ta miała największy wpływ na obecność w londyńskim powietrzu w powietrzu tlenków azotu (NOx), dla których samochody są głównym źródłem pochodzenia – ich emisje wewnątrz strefy spadły aż o 26% w minionym roku i aż o 47% w ciągu sześciu lat. Z kolei emisje najczęściej kojarzonych ze smogiem cząstek stałych PM 2,5 spadły o 19% w rok i o 41% od 2017 r. Odnotowano również redukcję o 4% emisji dwutlenku węgla, który jest głównym gazem cieplarnianym, przyczyniającym się do zmian klimatu.

Na tym nie koniec zmian dla lepszego powietrza w Londynie. W sierpniu 2023 r. planowane jest dalsze poszerzenie obszaru strefy bezemisyjnej. W obrębie nowej powiększonej ULEZ znajdzie się kolejnych 5 mln mieszkańców miasta.

Polskie miasta przymierzają się do wprowadzenia własnych stref czystego transportu (SCT). Uchwałę w tej sprawie przyjął w listopadzie ubiegłego roku przyjął Kraków. Obecnie konsultacje społeczne podobnych projektów w Warszawie (do 25 kwietnia 2023) oraz we Wrocławiu (do 30 kwietnia 2023).

Źródło: Strefy Czystego Transportu

Tagi artykułu

Zobacz również

Chcesz otrzymać nasze czasopismo?

Zamów prenumeratę