Dnia 24 grudnia 2021 roku, zaczęła obowiązywać w Polsce znowelizowana ustawa o elekromobilności i paliwach alternatywnych, która daje samorządom prawo do tworzenia stref czystego transportu. To gminy będą uchwalały zasadność ich powstania i sposób funkcjonowania w strefach. W takich miejscach będzie obowiązywał zakaz wjazdu dla pojazdów spalinowych, szczególnie tych, które emitują zanieczyszczenie powietrza w znacznym stopniu. Jak to zostało ujęte prawnie, w znowelizowanej ustawie (Art. 39. 1.) czytamy, że:

„W celu ograniczenia negatywnego oddziaływania emisji zanieczyszczeń z transportu na zdrowie ludzi i środowisko na terenie gminy można ustanowić strefę czystego transportu obejmującą drogi, których zarządcą jest gmina, do której zakazuje się wjazdu pojazdów samochodowych w rozumieniu art. 2 pkt 33 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu drogowym innych niż:

1) elektryczne;
2) napędzane wodorem;
3) napędzane gazem ziemnym;
4) wyłączone na podstawie uchwały rady gminy, zgodnie z ust. 4.”

Nawiązując do punktu 4, mogą zatem zostać zastosowane dodatkowe wyłączenia podmiotowe i przedmiotowe od zakazu wjazdu do tej strefy.

O wyjątkach dalej czytamy:

„Rada gminy, w uchwale ustanawiającej strefę czystego transportu, może dopuścić wjazd do strefy, w godzinach 9–17 w okresie nie dłuższym niż 3 lata od dnia ustanowienia strefy, pojazdów innych niż określone w ust. 1 i 2 oraz korzystających z wyłączeń na podstawie ust. 4, pod warunkiem uiszczenia opłaty”.

Dochód z takich opłat może zostać wykorzystany jedynie w celu:

• oznakowania strefy czystego transportu;
• zakupu autobusów zeroemisyjnych;
• zakupu tramwajów;
• zakupu innych środków transportu zbiorowego;
• pokrycia kosztów wykonania analizy, o której mowa w art. 37 ust. 1;
• finansowania programów wsparcia zakupu rowerów elektrycznych (w rozumieniu art. 2 pkt 47 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r.).

Olectra

Opłata za wjazd do strefy czystego transportu ma wynosić nie więcej niż 2,50 zł za godzinę w sytuacji opłaty jednorazowej oraz maksymalnie 500 zł opłaty abonamentowej miesięcznie. Oznacza to również, że wjazd pojazdu spalinowego do strefy będzie możliwy, jednakże w okresie nie dłuższym niż 3 lata.  Po tym czasie, jeżeli będziemy chcieli wjechać do oznaczonych stref, zmuszeni zostaniemy do zmiany auta na elektryczne lub skorzystania z transportu publicznego.

Takie rozwiązania mają wielu zwolenników, ale i przeciwników. Biorąc pod uwagę fakt, że w niektórych miastach europejskich, w ogóle nie można wjeżdżać do centrum, lub trzeba mieć specjalne uprawnienia, prawo to może nie wydawać się aż tak restrykcyjne. Pod warunkiem, że transport publiczny zostanie dobrze zorganizowany w danym miejscu.

Liczba samochodów w miastach ciągle rośnie i stale przekraczane są normy zanieczyszczeń w aglomeracjach miejskich. Z drugiej zaś strony, samochody spalinowe w Polsce stanowią znaczną przewagę nad hybrydami czy też pojazdami w pełni elektrycznymi. Ceny takich samochodów są wciąż dla wielu z nas zbyt wysokie, by móc sobie pozwolić na bardziej ekologiczny napęd. Trwa również dyskusja, czy silniki elektryczne z uwagi na akumulatory są rzeczywiście korzystniejsze dla środowiska naturalnego. Jedno jest pewne: lokalnie – w miastach – tego rodzaju pojazdy przyczyniają się do poprawy stanu powietrza.

Te wszystkie zapisy mogą wejść w życie, choć nie muszą. Istnieje możliwość wystąpienia również takiego scenariusza, że ograniczeniu zostaną poddane auta powyżej 15 lat. W Polsce wciąż dużo jest takich używanych pojazdów. Ustawa na pewno wpłynie na zmiany, jeśli chodzi o rynek samochodów w obrocie wtórnym. Zapewne większym zainteresowaniem będą cieszyły się m młodsze samochody. Obecnie można zaobserwować duże zainteresowanie autami prawie nowymi, gdyż ceny na rynku aut używanych wzrosły przeciętnie o 10–15%, a tych mających poniżej 2 lat nawet o 30%. Oczywiście na taki stan rzeczy wpływa bardzo wiele czynników, nie sama ustawa o elektromobilności. Są nimi: pandemia, wstrzymywanie produkcji czy braki podzespołów i wzrost cen nowych samochodów.