Ważna średnica

Prevost
Maciej Blum
22.2.2016

Często okazuje się, że mimo sprawnego kompresora narzędzia pneumatyczne nie działają poprawnie. Przyczyną w tym przypadku może być nieprawidłowo wykonana instalacja sprężonego powietrza. 

W bardzo małych warsztatach najczęściej spotykanym rodzajem instalacji sprężonego powietrza jest miękki przewód wpięty bezpośrednio do zbiornika ze sprężonym powietrzem. W większych konieczne jest już zmontowanie podstawowej instalacji sprężonego powietrza, ponieważ przeciąganie po podłodze metrów miękkiego przewodu jest niewygodne, a do tego może być niebezpieczne.

Instalacja sprężonego powietrza ma za zadanie przesłać odpowiednią ilość powietrza do każdego punktu odbioru w warsztacie. To oznacza, że musi być zaprojektowana tak, aby można było z niej skorzystać przy każdym stanowisku pracy w warsztacie.

Wydajność objętościowa i odległość

Niewystarczająca ilość powietrza przy odbiorniku nie musi być od razu przyczyną małej wydajności sprężarki. W przeciwieństwie do instalacji wentylacyjnych czy wodnych przekrój przewodów sprężonego powietrza wraz z oddalaniem się od kompresora powinien rosnąć, aby zapewnić odpowiednio dużą wydajność objętościową.
Należy pamiętać, że nie liczy się tylko średnica rur przesyłowych, ale także odległość, na jaką przesyła się powietrze oraz liczba punktów odbiorczych po drodze. Okazać się może bowiem, że przy włączeniu urządzenia pneumatycznego w punkcie pośrednim osiągnie się tak duży spadek ciśnienia w instalacji, że urządzenie podłączone do ostatniego przyłącza nie będzie pracowało prawidłowo.
Rozwiązaniem tego problemu jest zwiększenie średnicy rur instalacji. Do określania minimalnej średnicy przewodów głównej magistrali ciśnieniowej potrzebne są takie dane, jak zapotrzebowanie na objętość powietrza i odległość, na jaką się je przesyła.

W tabeli zamieszczono przybliżone średnice przewodów w funkcji odległości oraz wymaganej wydajności. Dzięki temu z łatwością można określić minimalną średnicę przewodów dla żądanej długości instalacji sprężonego powietrza.
Dla przykładu, mając sprężarkę o wydajności 6 m3/min i planując instalację sprężonego powietrza o długości 50 metrów, główną magistralę instalacji powinno się wykonać z rury o średnicy przynajmniej 40 mm. Jest to wymiar głównej rury prowadzącej od zbiornika powietrza. Odczepy tej instalacji powinny być już wykonane zgodnie z wymaganym przepływem.

Instalacje z tworzywa sztucznego są tanie w zakupie, ale drogie w montażu. Materiał ten sprawdza się w przypadku małej instalacji.

Zalety miedzi to odporność na uderzenia, której nie ma tworzywo sztuczne, wadą natomiast jest jej cena przy zakupie.
Stal ocynkowana, podobnie jak stal surowa do łączenia odcinków rur lub kolan, wymaga dodatkowego uszczelniania. W przypadku stali cynkowanej nie ma problemu korozji, natomiast w przypadku surowej stali problem ten pojawi się dość szybko, ponieważ powietrze w instalacji warsztatowej zawsze zawiera parę wodną, a jest odwadniane najczęściej przy samym punkcie odbioru.

Instalacja aluminiowa wykazuje się praktycznie samymi zaletami, z tym że cena tego materiału jest dość wysoka.
Ostatnim rozwiązaniem, które nie jest jednak stosowane profesjonalnie, są przewody elastyczne, które powinny być stosowane ewentualnie jako przewody z punktu odbiorczego na stanowisku do konkretnego narzędzia. Przewodów elastycznych nie powinno się stosować jako elementów stałych instalacji ze względu na ich starzenie i niestabilność.

Cały artykuł na temat instalacji sprężonego powietrza znajduje się w lutowym wydaniu magazynu autoEXPERT.

O Autorze

Tagi artykułu

autoExpert 1–2 2025

Chcesz otrzymać nasze czasopismo?

Zamów prenumeratę